yeni rehberler ve çeşitli düzeltmeler

src/SUMMARY.md

@@ -15,10 +15,15 @@
   - [Cihaz Şifreleme](cihaz_guvenligi/cihaz_sifreleme.md)
   - [Mobil Cihazlar](cihaz_guvenligi/mobil_cihazlar.md)
   - [Taşınabilir Bellekler](cihaz_guvenligi/luks_usb.md)
+  - [Optik Diskler](cihaz_guvenligi/luks_optik.md)
+  - [Uzak sunucu](cihaz_guvenligi/uzaksunucu.md)
   - [Boot Güvenliği](cihaz_guvenligi/boot_guvenligi.md)
      - [Libreboot ve GnuPG ile boot güvenliği](cihaz_guvenligi/libreboot_grub.md)
      - [Şifreli Boot Sektörü](cihaz_guvenligi/sifreli_boot.md)
      - [Harici Bellekte Boot Sektörü](cihaz_guvenligi/usb_grub.md)
+  - [Yönlendirici Güvenliği](cihaz_guvenligi/yonlendirici.md)
+     - [Librecmc](cihaz_guvenligi/librecmc.md)
+     - [Openwrt](cihaz_guvenligi/openwrt.md)
 - [Yazışma Güvenliği](yazisma_guvenligi/README.md)
   - [GnuPG](yazisma_guvenligi/gpg/gpg.md)
     - [GnuPG Anahtar Üretimi](yazisma_guvenligi/gpg/gpg-anahtar-uretimi.md)

src/cihaz_guvenligi/libreboot_grub.md

@@ -251,7 +251,7 @@ Betiği aşağıdaki dizine **zz-update-signatures** adıyla kaydedin:
 
 **Dizindeki betikler isimlerine göre sırayla çağrıldıklarından betiğinizin alfabetik olarak sonda yer alması gerekiyor.**
 
-`/etc/kernelpostinst.d/`
+`/etc/kernel/postinst.d/`
 
 Ardından dosyaya çalıştırma izni verin:
 
@@ -259,6 +259,10 @@ Ardından dosyaya çalıştırma izni verin:
 
 Bu aşamanın ardından, her çekirdek güncellemesinde ilgili betik çalışarak imzaların varlığını kontrol edecek, imza yoksa `/boot` dizinindeki her dosyayı imzalayacak ve ardından GRUB yapılandırmasını imzalayacaktır. Bu aşamada cihazınız sizden GnuPG anahtarınızın parolasını isteyecektir.
 
+## İşler ters giderse
+
+[Buraya Katkı Verebilirsiniz.](https://oyd.org.tr)
+
 ## Ek Okumalar
 
 <https://libreboot.org/docs/gnulinux/grub_hardening.html>

src/cihaz_guvenligi/librecmc.md

@@ -0,0 +1,3 @@
+# LibreCMC Kurulumu
+
+[Bu rehbere katkı verebilirsiniz.](https://git.oyd.org.tr)

src/cihaz_guvenligi/luks_optik.md

@@ -0,0 +1,64 @@
+# Optik Diskleri Şifrelemek
+
+Optik diskler genellikle 8cm çapında lazer ile üzerine veri kaydedilen kayıt ortamlarıdır. Dünya tarihinde ilk yaygın kullanımı olan [LaserDisk](https://duckduckgo.com/l/?kh=-1&uddg=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2Fwiki%2FLaserDisc) teknolojisinin [format savaşlarını](https://en.wikipedia.org/wiki/Format_war) kaybetmesinin ardından [Compact Disk veya kısa adı ile CD](https://en.wikipedia.org/wiki/Compact_Disc) dünyadaki optik disk kullanımının gerçekten yaygınlaşmasına öncülük etmiştir. CD teknolojisini [Digital Versatile Disk veya DVD](https://en.wikipedia.org/wiki/DVD) izlemiş ve görsel sanat eserlerinin dağıtımında yaygınlık kazanmıştır.
+
+Optik diskler üretildikleri tarihte bilgisayar kullanıcıları için sihirli sayılabilecek araçlardı. [Yaygın olarak "disket" olarak bilinen Floppy Disk](https://en.wikipedia.org/wiki/Floppy_disk) ile kıyaslanınca, bir CD-ROM neredeyse **500** kat kapasiteye sahiptir. Aynı zamanda optik disklerin 2000'lerin başlarında kullanıma giren flash belleklere nazaran çok daha ucuz olması uzun bir süre optik kayıt ortamlarının veri taşımanın ilk tercihi olmasına sebep olmuştur.
+
+Bugün kimileri tarafından [optik disklerin öldüğü](https://www.lifewire.com/death-of-the-computer-optical-drive-832403) iddia edilmekte ve genel olarak tüketiciye sunulan cihazlarda yer ve hafiflik endişeleri ile optik disk sürücüleri gözden çıkarılmakta ise de optik diskler günümüzde görece özel koşullarda tartışmasız avanajlar sunmaktadır. Bu özelliklerin kimileri sayısal güvenlik amacı ile eşsiz sayılabilir. Bu sebepten optik diskleri gözden çıkarmadan önce güvenlik adına kullanımlarının ve genel veri güvenliğinin optik diskler üzerinde nasıl sağlanabileceğinin gözönüne alınması gereklidir.
+
+## Optik disklerin güvenlik kullanımları
+
+Optik diskler çoğu kayıt ortamı gibi fiziki ve sayısal kimi özellikler içermektedir. Bu özellikler günümüzün elektriksel kayıt sistemlerinden farklılıklar göstermekle özel durumlarda tercih edilebilir olmaktadır.
+
+* Optik diskler hafif ve incedir.
+
+* Optik diskler elektronik bir aksam içermediğinden çevresel ve mekanik etkilere dayanıklıdır.
+
+* Elektronik veya metal aksam içermediğinden x-ray veya manyetik dedektör gibi araçlarda daha az görünürlerdir.
+
+* Optik diskler gözden çıkarılabilecek kadar ucuzdur.
+
+* Optik diskler tekrar yazılabilir versiyonları hariç bir kere yazıldıktan sonra değiştirilemezler.
+
+Yukarıda sayılan özelliklerden taşınan verinin güvenlik gereksinimlerine veya taşımanın gerektirdiği güvenlik koşullarına göre faydalanılabilir.
+
+### Optik disklerin saklama kullanımı
+
+Optik disklerin mekanik parçalar içermemesi ve dış etmenlere olan dayanıklılığı çeşitli verilerin güvenli şekilde saklanması için değerli bir özellik oluşturmakta. Her ne kadar büyük kapasiteler sunmasa da önemli verilerin yedeklerinin oluşturulması ve bu yedeklerin güvenli konumlarda saklanmasına imkan sağlamaktadır. Bu bakımdan aşağıdaki örnek koşullarda optik diskler tecih konusu olabilir:
+
+* Kriptografik anahtar ve araçların yedeklerinin saklanması
+
+* Offline tutulması gereken hassas verilerin yedeklenmesi ve saklanması
+
+* 
+
+### Optik disklern taşıma kullanımı
+
+Optik disklerin en değerli kullanımlarından biri veri taşıma ihtiyacında ortaya çıkmaktadır. Optik disklerin ucuz olmaları ve ince yapıları sebebi ile gözden çıkarılabilir şekilde çeşitli aracılar veya riskli alanlardan taşınması mümkün olmaktadır.
+
+* Posta yolu ile anonim şekilde gönderilmeleri
+
+* Sınır güvenliği gibi riskli alanlardan fark ettirilmeden geçirilebilmeleri
+
+* El koyulması durumunda ekonomik bir endişeye yol açmaması
+
+* 
+
+## Optik disklerin teknik faydaları
+
+Veri güvenliğinin operasyonel koşullarında bir verinin optik disk üzerinde tutulması veya işlenmesinin olası faydaları bulunmaktadır.
+
+* Optik diskler çok hızlı şekilde imha edilebilirler.
+
+* Optik diskler bir kere yazıldıktan sonra değiştirilemedikleri için üzerindeki verilerin değiştirilmesi mümkün değildir.
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+

src/cihaz_guvenligi/openwrt.md

@@ -0,0 +1,3 @@
+# OpenWRT Kurulumu
+
+[Bu rehbere katkı verebilirsiniz.](https://git.oyd.org.tr)

src/cihaz_guvenligi/uzaksunucu.md

@@ -1,3 +1,4 @@
 # Uzak Sunucuda Dosya Şifreleme
 
+
 [Bu bölüme katkı verebilirsiniz](https://git.oyd.org.tr)

src/cihaz_guvenligi/yonlendirici.md

@@ -0,0 +1,71 @@
+# Yönlendirici Güvenliği
+
+Evinizin köşesinde unuttuğunuz, telefon kablosuna bağlı ve sadece İnternet bağlantınız kesildiğinde hatırladığınız küçük siyah kutular güvenliğiniz için önemli bir rol üstlenmektedirler. Bu cihazlar sizi internet servis sağlayıcınıza, cihazlarınızı da bir yerel ağ altında birbirine bağlar.
+
+Modem ile yönlendirici teknik olarak farklı şeylerdir. [Modem (modulator demodulator kelimelerinin birleşimi)](https://en.wikipedia.org/wiki/Modem) iki nokta arasında bağlantı kurularak veri aktarılmasını sağlayan bir cihazdır. Bir zamanların çevirmeli bağlantı için kullanılan 56k modemleri gibi [ADSL](https://en.wikipedia.org/wiki/Asymmetric_digital_subscriber_line) ve [VDSL](https://en.wikipedia.org/wiki/VDSL) teknolojileri de sizi internet servis sağlayıcınıza bağlar. Dünya'da kullanımı artık yok olmakta olsa da Türkiye hala fiberoptik altyapı eksikliği altında bu teknolojileri yaygın olarak kullanmaya devam etmektedir.
+
+[Yönlendirici (router)](https://en.wikipedia.org/wiki/Router_(computing)) bir ağı alt ağlara bölmeye yarayan ve aralarındaki trafiği düzenleyen bir donanımdır. Özel olarak tasarlanmış minik bir bilgisayar olmakla birlikte cihazlarınıza kablosuz bağlantı sağlamak ve denetlemekle görevlidir.
+
+Modem olarak satılan cihazlar aslında bir modem ve yönlendiricinin birleşiminden oluşur. Bu bakımdan modeminizin arkasına bir yönlendirici daha eklemenize engel olan bir şey olmadığı gibi modemi ayrı bir donanım olarak alıp bir yönlendiriciye bağlamanız da mümkündür.
+
+Yönlendiricilerin İnternet bağlantınızda ve yerel ağınıza (cihazlarınızın birbirini görebildiği iç ağınız) hakim olması onları güvenliğinizin önemli bir parçası haline getirmekte. Yönlendiricinizin kontrolünde olan bir kişi aşağıdaki saldırılarla sınırlı olmamakla pek çok saldırıyı gerçekleştirebilir:
+
+* Yerel ağınıza bağlı olan cihazları takip edebilir kaydedebilir.
+
+* İnternet bağlantınızın gittiği yerleri ve şifresiz iletişimleri takip edebilir.
+
+* Sizi güvenliğinizi tehdit edecek şekilde sahte sitelere yönlendirebilir.
+
+* Ağınızdaki diğer cihazlara ulaşıp onların güvenliğini aşabilir.
+
+* Ağınızda bulunan depolama aygıtlarına erişebilir ve dosyalarınızı çalabilir.
+
+Bu tehditler ve bunun gerçekleşme ihtimali düşük olasılıklar içermez. Dünya'da pek çok kere yönlendiriciler yüzünden risk altına girmiş kullanıcılar oldu. Bunun sebepleri arasında; [yönlendirici üreticisinin kötü güvenlik uygulamaları](https://arstechnica.com/information-technology/2014/02/dear-asus-router-user-youve-been-pwned-thanks-to-easily-exploited-flaw/), internet servis sağlayıcılarının dağıttığı yönlendiricilere güvensiz ve onaysız uzaktan erişim portları açması, güncellenmeyen veya güncellemesi artık olmayan cihazlardaki güvenlik açıkları sayılabilir. 
+
+Bu kadar önemli bir cihazın görece önemsiz görüntüsü nedeni ile ihmal ile karşılanması görece doğal karşılanabilir fakat çok basit tedbir ve değişikliklerle söz konusu cihazların güvenliği sağlanabilir.
+
+## Yönlendirici ve modem arayüz parolanızı değiştirin
+
+Ağınızda bulunan her cihaz yönlendiricinizin ayarlarının yapıldığı arayüze bir web tarayıcısı aracılığı ile erişebilir. Bu durumda cihazınızın ayarlarının değiştirilmesi gibi istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilir. Pek çok yönlendirici standart "admin/admin" gibi parolalarla geldiklerinden bu ayarın kullanımın ilk anında değiştirilmesi gereklidir.
+
+Yönlendiricilerde farklı olabilmekle birlikte çoğu yönlendirici `192.168.1.1` adresinden erişilebilir. Cihazınızdaki web tarayıcısına adresi girdiğinizde karşınıza giriş sayfası çıkacaktır. Buradan cihazınıza ait standart parola ile giriş yaptıktan sonra ayarlar içinden bu parolayı değiştirebilirsiniz.
+
+## Wifi parolalarınızı güvenli kılın
+
+Wifi güvenliği neredeyse her köşede verilen bir tavsiye fakat pek çok insan için pratik gereklilikler altında ihmale uğramakta. Wifi ev ağınızı radyo dalgaları ile belki de yüzlerce metre uzaklara ulaştırmakta ve hiç göremediğiniz biri tarafından erişilebilmesine imkan verebilmekte.
+
+Belki pek çok insan wifi güvenliğinin gerekliliğinin farkında ama misafirlerine güvenli bir parolayı aktarmanın zorluğuna katlanmamak için cep telefonu numaralarından "12345678" gibi bariz girdileri parola olarak kullanmakta. 
+
+Bu neden ile wifi parolalarınızı [zarola](https://zarola.oyd.org.tr) veya rastgele 16-24 karakter uzunluğunda bir değer ile değiştirmeniz tavsiye edilir. Zarola ezberlemesi kolay olacağından misafirlerinizin veya ağa yeni eklemek istediğiniz cihazların kolaylıkla dahil edilmesine imkan verirken rastgele parola ise sıklıkla parola değiştirmenize imkan sağlayacaktır.
+
+Kablosuz ağınızın kullandığı şifreleme algoritmasının da günümüz gerekliliklerine uygun olduğunu denetleyin. WEP artık güvenli sayılmayan ve aşılması çok kolay bir güvenlik tedbiri olarak kesinlikle tavsiye edilmemektedir. Bunun yerine modern WPA2 şifrelemeyi kullanmanız güvenli bir wifi ağı için gereklidir.
+
+Ağınıza güvendiğiniz misafirler olsa bile bilinmeyen cihazları eklemeniz önerilmez. Bu bakımdan kimi yönlendiriciler yalıtılmış ve sadece İnternet bağlantısı sağlayan "misafir" ağları oluşturabilir. Cihazınız bu imkanı sağlıyor ise kullanmanız kesinlikle tavsiye edilir. Şayet parolanızı misafirlerinizle kolaylıkla paylaşmak isterseniz [karekod](https://qifi.org/) yardımı ile cihazların kolayca tarayıp bağlantı sağlayabileceği karekodlar oluşturabilirsiniz.
+
+## Mümkün ise wifi kullanmayın
+
+Wifi çok rahat bir kullanım sağlasa bile her halukarda cihazınızı erişiminiz olmayan dış dünyaya açarak bir saldırı imkanı doğurur. Tüm yazılımlar ve donanımlar gibi bilinmeyen güvenlik açıklarının var olduğu bir dünyada bu kimi zaman kabul edilemeyecek bir risk taşıyabilir.
+
+Kablolu bağlantılar hem daha istikrarlı bağlantı sağlar hem de ağınız ile ilgili bilgilerin dışarıya radyo dalgaları ile sızmasını engeller. Bu neden ile şayet wifi ağına ihtiyacınız özellikle yok ise cihazlarınızı kablo ile bağlayıp wifi ağınızı tamamen kapatmanız faydalı olabilir. Bu aynı zamanda Google gibi mahremiyet düşmanı şirketlerin ağınızın konumunu kullanıp kaydetmesine de engel olacaktır.
+
+## Cihazlarınıza fiziki erişimi sınırlandırın
+
+Tüm güvenliği kritik cihazlarınız gibi yönlendiricinizin de ortalık yerde durması uygun bir durum sayılmaz. Bu bakımdan cihazınızı gözden uzak mümkünse erişimi kolay olmayan bir alanda saklamanız önerilir. Bu cihazınıza doğrudan erişimi engelleyerek çeşitli müdahaleleri görece zor kılacağından güvenliğinize katkı sunacaktır.
+
+## Cihazınızı güncelleyin
+
+Pek çok yönlendirici satın alındıkları tarihten itibaren üreticisi tarafından belirli süreler ile güncellemeler ile desteklenmektedir. Ne yazık ki görece ucuz ve önemsenmeyen ürünler olmakla hem üreticiler tarafından gerekli güvenlik güncellemeleri bir süre yapılmamakta ve kullanıcılar da gerekli güncellemeleri zamanında uygulamamakta. Bu tip açıklardan dolayı pek çok güvenlik açığı kablosuz bağlantı veya uzak erişim ile kullanıcılarının güvenliğini tehdit edebilmektedir.
+
+Cihazınızın yönetim paneline girerek güncelleme seçeneklerine bakabilir veya üreticinin web sayfasından elinizdeki modelin sunulan en güncel yazılımına bakabilirsiniz. Şayet üreticiniz artık cihazınıza destek vermiyor ise özgür bir yazılım ile cihazınızı güncelleyebilir veya yeni bir modele geçerek destek alabilirsiniz.
+
+## Cihazınızı özgürleştirin
+
+Her ne kadar yukarıdaki tavsiyeler genel olarak tüm yönlendiriciler için geçerli olsalar da üreticilerin pek de özen göstermedikleri ürünler olmakla son kullanıcı yönlendiricileri pek çok mülk yazılım içermekte ve potansiyel olarak incelenememiş güvenlik açıkları içerme ihtimali taşımakta. Bu duruma en iyi çözüm ise yazılım özgürlüğünden geçmekte. LibreCMC ve OpenWRT sayılması gereken en önemli projeler olmakla belirli donanımları güncel özgür sistemlerle güncelleyerek güvenliğinizi hatrısayılır miktarda arttırabilir ve cihazlarınızın kabiliyetini de geliştirebilirsiniz.
+
+* [LibreCMC kurulumu](cihaz_guvenligi/librecmc.md)
+
+* [Openwrt kurulumu](cihaz_guvenligi/openwrt.md)
+
+
+
+

src/yazisma_guvenligi/gpg/gpg.md

@@ -36,6 +36,6 @@ Her seviyeden kullanıcı için kullanım tavsiye ve rehberlerimize göz atabili
 
 * [GPG ile uçbirimde işlemler](ucbirim_gpg.md)
 
-* [GPG ile graik arayüzde işlemler](gui_gpg.md)
+* [GPG ile grafik arayüzde işlemler](gui_gpg.md)
 
-* [GPG ile e-posta şifreleme](yazisma_guvenligi/openpg.md)
+* [GPG ile e-posta şifreleme](yazisma_guvenligi/openpgp.md)