d="m -674.26186,1771.3266 h -2.2982 v -15.4033 h 2.2982 v 9.9041 l 5.41716,-5.7455 h 2.84538 l -4.76054,4.7879 4.84262,6.4568 h -2.73595 l -3.69352,-4.8152 -1.91515,1.9151 z"
d="m -674.25905,1771.3266 h -2.29819 v -15.4033 h 2.29819 v 9.9041 l 5.41716,-5.7455 h 2.84538 l -4.76053,4.7879 4.84261,6.4568 h -2.73594 l -3.69352,-4.8152 -1.91516,1.9151 z"
d="m -647.86012,1776.4155 v -1.7784 h 1.61421 q 0.57455,0 0.95758,-0.2736 0.38303,-0.2462 0.93022,-1.368 l 0.95758,-2.1066 -4.37751,-10.7523 h 2.35291 l 3.14633,8.3993 3.36521,-8.3993 h 2.38027 l -5.74548,13.1052 q -0.6019,1.3953 -1.09437,2.0793 -0.49247,0.684 -1.09438,0.8755 -0.60191,0.2189 -1.50477,0.2189 z"
d="m -647.86533,1776.4155 v -1.7784 h 1.6142 q 0.57455,0 0.95758,-0.2736 0.38303,-0.2462 0.93022,-1.368 l 0.95758,-2.1066 -4.37751,-10.7523 h 2.35291 l 3.14634,8.3993 3.3652,-8.3993 h 2.38027 l -5.74547,13.1052 q -0.60191,1.3953 -1.09438,2.0793 -0.49247,0.684 -1.09438,0.8755 -0.6019,0.2189 -1.50476,0.2189 z"
d="m -603.62011,1771.3266 v -11.19 h 2.10667 l 0.19152,3.0369 q 0.16415,-0.7387 0.62926,-1.4227 0.49247,-0.7113 1.34061,-1.1491 0.87551,-0.4651 2.21612,-0.4651 h 0.46511 v 2.5171 h -0.49247 q -1.66893,0 -2.57179,0.4377 -0.90286,0.4104 -1.25853,1.2312 -0.35567,0.7934 -0.35567,1.9699 v 5.0341 z"
d="m -603.67006,1771.3266 v -11.19 h 2.10668 l 0.19151,3.0369 q 0.16416,-0.7387 0.62927,-1.4227 0.49247,-0.7113 1.34061,-1.1491 0.8755,-0.4651 2.21611,-0.4651 h 0.46511 v 2.5171 h -0.49246 q -1.66893,0 -2.57179,0.4377 -0.90286,0.4104 -1.25853,1.2312 -0.35567,0.7934 -0.35567,1.9699 v 5.0341 z"
d="m -573.85315,1771.3266 q -1.17645,0 -1.72364,-0.6019 -0.51983,-0.6019 -0.51983,-1.8331 v -7.1134 h -1.72364 v -1.6416 q 0.84814,0 1.25853,-0.1368 0.43775,-0.1641 0.57455,-0.7661 0.16415,-0.6292 0.16415,-1.9698 h 1.8878 v 2.8727 h 2.57179 v 1.6416 h -2.57179 v 7.7427 h 2.59915 v 1.8057 z"
d="m -573.91498,1771.3266 q -1.17645,0 -1.72364,-0.6019 -0.51983,-0.6019 -0.51983,-1.8331 v -7.1134 h -1.72364 v -1.6416 q 0.84814,0 1.25853,-0.1368 0.43775,-0.1641 0.57455,-0.7661 0.16416,-0.6292 0.16416,-1.9698 h 1.8878 v 2.8727 h 2.57178 v 1.6416 h -2.57178 v 7.7427 h 2.59914 v 1.8057 z"
d="m -568.92849,1771.3266 v -11.19 h 2.10667 l 0.19152,3.0369 q 0.16415,-0.7387 0.62926,-1.4227 0.49247,-0.7113 1.34061,-1.1491 0.87551,-0.4651 2.21612,-0.4651 h 0.46511 v 2.5171 h -0.49247 q -1.66893,0 -2.57179,0.4377 -0.90286,0.4104 -1.25853,1.2312 -0.35567,0.7934 -0.35567,1.9699 v 5.0341 z"
d="m -568.98987,1771.3266 v -11.19 h 2.10668 l 0.19152,3.0369 q 0.16415,-0.7387 0.62926,-1.4227 0.49247,-0.7113 1.34061,-1.1491 0.8755,-0.4651 2.21612,-0.4651 h 0.46511 v 2.5171 h -0.49247 q -1.66893,0 -2.57179,0.4377 -0.90286,0.4104 -1.25853,1.2312 -0.35567,0.7934 -0.35567,1.9699 v 5.0341 z"
d="m -706.29856,1783.8767 v -10.7175 h -0.0553 l -10.55176,-20.3853 h 8.67344 l 5.9112,13.8664 5.9112,-13.8664 h 8.67344 l -10.88324,20.3853 v 10.7175 z"
d="m -706.29076,1783.8767 v -10.7175 h -0.0553 l -10.55176,-20.3853 h 8.67344 l 5.91119,13.8664 5.9112,-13.8664 h 8.67344 l -10.88323,20.3853 v 10.7175 z"
d="m -574.37422,1827.4648 h -7.73428 v -31.1028 h 7.73428 v 17.1811 l 7.07134,-9.1154 h 9.28113 l -8.83917,9.5021 9.00491,13.4798 h -9.1154 l -5.24826,-7.679 -2.15455,2.3202 z"
d="m -574.42132,1827.4648 h -7.73428 v -31.1028 h 7.73428 v 17.1811 l 7.07133,-9.1154 h 9.28114 l -8.83918,9.5021 9.00491,13.4798 h -9.1154 l -5.24826,-7.679 -2.15454,2.3202 z"
Günümüzde neredeyse yaşam zorunluluğu haline gelmiş mobil cihazlardan olan akıllı telefonlar, en önemli verilerimizi tuttuğumuz araçlar konumundalar. Bu durum söz konusu cihazları ciddi bir mahremiyet ve güvenlik riski haline de getirmekte.
Günümüzde neredeyse yaşam zorunluluğu haline gelmiş mobil cihazlardan olan akıllı telefonlar, en önemli verilerimizi tuttuğumuz araçlar konumundalar. Bu durum söz konusu cihazları ciddi bir mahremiyet ve güvenlik riski haline de getirmekte.
Mobil cihazlar, çalınma ve kaybolma riski içinde kullanıldıklarından [şifreleme](cihaz_guvenligi/cihaz_sifreleme.md) neredeyse zaruri bir güvenlik tedbiri. Lakin bilgisayarlara nazaran mobil cihazlar neredeyse hiç kapatılmadığından şifreleme anahtarları sürekli olarak RAM üzerinde durmakta ve ekran kilidinin açık olduğu her an cihazın içeriğindeki neredeyse tüm bilgiler cihazı elinde tutanın insafına kalmakta.
Mobil cihazlar, çalınma ve kaybolma riski içinde kullanıldıklarından [şifreleme](../cihaz_guvenligi/cihaz_sifreleme.md) neredeyse zaruri bir güvenlik tedbiri. Lakin bilgisayarlara nazaran mobil cihazlar neredeyse hiç kapatılmadığından şifreleme anahtarları sürekli olarak RAM üzerinde durmakta ve ekran kilidinin açık olduğu her an cihazın içeriğindeki neredeyse tüm bilgiler cihazı elinde tutanın insafına kalmakta.
Bu tehlikenin gerçekleşme riski teorik bir tartışma değil. [Birleşik Krallık'ta bir polis teşkilatı yasal olarak bir zanlıya kapkaç yaparak](https://www.bbc.com/news/uk-38183819) söz konusu imkanın gerçek hayatta kullanımının mümkün olduğunu herkse göstermiş bulunuyor. Buna telefonu elinizden alıp akla hayale gelmeyecek şeyler yapabilecek yakınlarınız ve arkadaşlarınızı da eklerseniz konuya karşı tedbir almak yerinde görülebilir.
Bu tehlikenin gerçekleşme riski teorik bir tartışma değil. [Birleşik Krallık'ta bir polis teşkilatı yasal olarak bir zanlıya kapkaç yaparak](https://www.bbc.com/news/uk-38183819) söz konusu imkanın gerçek hayatta kullanımının mümkün olduğunu herkse göstermiş bulunuyor. Buna telefonu elinizden alıp akla hayale gelmeyecek şeyler yapabilecek yakınlarınız ve arkadaşlarınızı da eklerseniz konuya karşı tedbir almak yerinde görülebilir.
@ -17,7 +17,7 @@ Bu tehlikenin gerçekleşme riski teorik bir tartışma değil. [Birleşik Krall
Private Lock fazlasıyla basit bir yazılım. 0-40 arasında derecelendirilen değer cihazınızdaki jiroskop sensörüne bağlı olarak hangi kuvvetlerde cihazınızın kilitleneceğini belirlemekte. Hemen altta bulunan dairede ise cihazınızın sensöründen o anda gelen tepkinin değeri verilmekte. Dairenin tamamen yeşil olması durumunda telefonunuz kilitlenmekte. 0 ile 40 arasındaki dereceyi ayarlayarak telefonunuzun içine düşebileceği fiziki koşulları deneme yolu ile uygun ayarı bulmanız gerekli. Bir arkadaşınızdan telefonu elinizden olabildiğince nazik şekilde habersiz kapmasını isteyin. Telefonunuz kilitleninceye kadar ayarı uygun şekilde düzenleyin.
Private Lock fazlasıyla basit bir yazılım. 0-40 arasında derecelendirilen değer cihazınızdaki jiroskop sensörüne bağlı olarak hangi kuvvetlerde cihazınızın kilitleneceğini belirlemekte. Hemen altta bulunan dairede ise cihazınızın sensöründen o anda gelen tepkinin değeri verilmekte. Dairenin tamamen yeşil olması durumunda telefonunuz kilitlenmekte. 0 ile 40 arasındaki dereceyi ayarlayarak telefonunuzun içine düşebileceği fiziki koşulları deneme yolu ile uygun ayarı bulmanız gerekli. Bir arkadaşınızdan telefonu elinizden olabildiğince nazik şekilde habersiz kapmasını isteyin. Telefonunuz kilitleninceye kadar ayarı uygun şekilde düzenleyin.
**NOT:**Ayarı çok düşük yapmanız durumunda olağan kullanımlar sırasında da can sıkıcı kilitlenmelerle karşılaşabilirsiniz.
**NOT:**Ayarı çok düşük yapmanız durumunda olağan kullanımlar sırasında da can sıkıcı kilitlenmelerle karşılaşabilirsiniz.
@ -20,7 +20,7 @@ GnuPG ile Libreboot'un GRUB'ın kurulumunu ve yüklenecek çekirdeklerin değiş
GRUB, kriptografik olarak çekirdek ve ayar dosyalarını denetlemek için GnuPG kullanmaktadır. Şifreleme esnasında kullanılacak anahtarın kullanıcı tarafından üretilmesi gerekmektedir. Eğer halihazırda bir GnuPG anahtarınız yoksa, sadece bu amaçla kullanmak için veya genel olarak kullanılmak üzere bir GnuPG anahtarı üretebilirsiniz. Bunun için [GnuPG anahtar üretimi](/yazisma_guvenligi/gpg/gpg-anahtar-uretimi.md) rehberinden yararlanabilirsiniz.
GRUB, kriptografik olarak çekirdek ve ayar dosyalarını denetlemek için GnuPG kullanmaktadır. Şifreleme esnasında kullanılacak anahtarın kullanıcı tarafından üretilmesi gerekmektedir. Eğer halihazırda bir GnuPG anahtarınız yoksa, sadece bu amaçla kullanmak için veya genel olarak kullanılmak üzere bir GnuPG anahtarı üretebilirsiniz. Bunun için [GnuPG anahtar üretimi](/yazisma_guvenligi/gpg/gpg-anahtar-uretimi.md) rehberinden yararlanabilirsiniz.
Bu noktada, ihtiyaç ve beklentilerinize göre değerlendirmeniz gereken bir husus vardır. Eğer kişisel GnuPG anahtarınızı sürekli olarak kullanacaksanız, bu anahtarın bir noktada açığa çıkması veya kaybedilmesi tehlikesini de göze almanız gerekecektir. Aynı zamanda bu durum, siz farkında olmadan anahtarınız kullanılarak çekirdeklerin veya ayar dosyalarının sizin anahtarınızla imzalanabileceği anlamına da gelmektedir. Bu sebepten dolayı anahtarınızı bir [zarola](https://zarola.oyd.org.tr) ile korumanızı ve [kağıt bir yedeğini almanızı](/yazisma_guvenligi/gpg/paperbackup/paperbackup.md) şiddetle tavsiye ederiz.
Bu noktada, ihtiyaç ve beklentilerinize göre değerlendirmeniz gereken bir husus vardır. Eğer kişisel GnuPG anahtarınızı sürekli olarak kullanacaksanız, bu anahtarın bir noktada açığa çıkması veya kaybedilmesi tehlikesini de göze almanız gerekecektir. Aynı zamanda bu durum, siz farkında olmadan anahtarınız kullanılarak çekirdeklerin veya ayar dosyalarının sizin anahtarınızla imzalanabileceği anlamına da gelmektedir. Bu sebepten dolayı anahtarınızı bir [zarola](https://zarola.oyd.org.tr) ile korumanızı ve [kağıt bir yedeğini almanızı](../yazisma_guvenligi/gpg/paperbackup.md) şiddetle tavsiye ederiz.
GnuPG anahtarınızı oluşturduktan sonra sonraki aşamaya geçebilirsiniz.
GnuPG anahtarınızı oluşturduktan sonra sonraki aşamaya geçebilirsiniz.
d="m -681.62151,1771.3266 v -11.2447 h 2.27083 v 11.2447 z m 1.23118,-12.5032 q -0.90287,0 -1.20382,-0.4378 -0.30095,-0.4377 -0.30095,-1.067 0,-0.5746 0.30095,-1.0123 0.30095,-0.4378 1.20382,-0.4378 0.90286,0 1.17645,0.4378 0.30095,0.4377 0.30095,1.0123 0,0.6293 -0.30095,1.067 -0.27359,0.4378 -1.17645,0.4378 z" />
id="path5766" />
<path
<path
id="path2151"
d="m -674.25905,1771.3266 h -2.29819 v -15.4033 h 2.29819 v 9.9041 l 5.41716,-5.7455 h 2.84538 l -4.76053,4.7879 4.84261,6.4568 h -2.73594 l -3.69352,-4.8152 -1.91516,1.9151 z"
d="m -674.26186,1771.3266 h -2.2982 v -15.4033 h 2.2982 v 9.9041 l 5.41716,-5.7455 h 2.84538 l -4.76054,4.7879 4.84262,6.4568 h -2.73595 l -3.69352,-4.8152 -1.91515,1.9151 z" />
d="m -647.86533,1776.4155 v -1.7784 h 1.6142 q 0.57455,0 0.95758,-0.2736 0.38303,-0.2462 0.93022,-1.368 l 0.95758,-2.1066 -4.37751,-10.7523 h 2.35291 l 3.14634,8.3993 3.3652,-8.3993 h 2.38027 l -5.74547,13.1052 q -0.60191,1.3953 -1.09438,2.0793 -0.49247,0.684 -1.09438,0.8755 -0.6019,0.2189 -1.50476,0.2189 z"
d="m -647.86012,1776.4155 v -1.7784 h 1.61421 q 0.57455,0 0.95758,-0.2736 0.38303,-0.2462 0.93022,-1.368 l 0.95758,-2.1066 -4.37751,-10.7523 h 2.35291 l 3.14633,8.3993 3.36521,-8.3993 h 2.38027 l -5.74548,13.1052 q -0.6019,1.3953 -1.09437,2.0793 -0.49247,0.684 -1.09438,0.8755 -0.60191,0.2189 -1.50477,0.2189 z" />
id="path5774" />
<path
<path
id="path2159"
d="m -630.46432,1771.6002 q -2.46235,0 -3.61144,-1.5868 -1.1491,-1.6142 -1.1491,-4.104 0,-2.5717 1.1491,-4.1586 1.17645,-1.6142 3.61144,-1.6142 1.09438,0 1.83308,0.3557 0.7387,0.3557 1.17645,0.8481 0.46511,0.4925 0.65663,0.9029 0.21888,0.4104 0.24624,0.5198 h 0.0547 l 0.0274,-6.8398 h 2.32555 v 15.4033 h -1.96987 l -0.35568,-2.2435 h -0.0547 q -0.0547,0.1095 -0.30095,0.5199 -0.21887,0.383 -0.68398,0.8481 -0.43775,0.4651 -1.17646,0.8208 -0.7387,0.3283 -1.77836,0.3283 z m 0.65663,-1.9699 q 1.58684,0 2.43498,-1.0123 0.84814,-1.0396 0.84814,-2.7359 0,-1.6416 -0.82078,-2.6539 -0.79342,-1.0396 -2.35291,-1.0396 -1.20381,0 -1.94252,0.5472 -0.71134,0.5198 -1.03965,1.3679 -0.30096,0.8482 -0.30096,1.7784 0,0.9576 0.2736,1.8331 0.30095,0.8481 0.98494,1.3953 0.71134,0.5198 1.91516,0.5198 z"
d="m -603.67006,1771.3266 v -11.19 h 2.10668 l 0.19151,3.0369 q 0.16416,-0.7387 0.62927,-1.4227 0.49247,-0.7113 1.34061,-1.1491 0.8755,-0.4651 2.21611,-0.4651 h 0.46511 v 2.5171 h -0.49246 q -1.66893,0 -2.57179,0.4377 -0.90286,0.4104 -1.25853,1.2312 -0.35567,0.7934 -0.35567,1.9699 v 5.0341 z"
d="m -603.62011,1771.3266 v -11.19 h 2.10667 l 0.19152,3.0369 q 0.16415,-0.7387 0.62926,-1.4227 0.49247,-0.7113 1.34061,-1.1491 0.87551,-0.4651 2.21612,-0.4651 h 0.46511 v 2.5171 h -0.49247 q -1.66893,0 -2.57179,0.4377 -0.90286,0.4104 -1.25853,1.2312 -0.35567,0.7934 -0.35567,1.9699 v 5.0341 z" />
id="path5782" />
<path
<path
id="path2167"
d="m -592.17055,1776.1145 v -2.134 h 5.25301 v -4.8974 h -0.0547 q -0.0547,0.1095 -0.2736,0.5199 -0.21887,0.383 -0.68398,0.8481 -0.43775,0.4651 -1.17646,0.8208 -0.7387,0.3283 -1.77836,0.3283 -2.46234,0 -3.61144,-1.5868 -1.1491,-1.6142 -1.1491,-4.1313 0,-2.5718 1.17646,-4.1586 1.17645,-1.5869 3.61144,-1.5869 1.09438,0 1.80572,0.3557 0.73871,0.3557 1.17646,0.8481 0.43775,0.4925 0.62926,0.9029 0.21888,0.4104 0.24624,0.5198 h 0.0547 l 0.0274,-2.6265 h 2.32555 v 12.6127 q 0,1.8057 -0.68399,2.5718 -0.68398,0.7934 -2.27083,0.7934 z m 1.91516,-6.4842 q 1.58684,0 2.43499,-1.0123 0.84814,-1.0396 0.84814,-2.7359 0,-1.6416 -0.82078,-2.6539 -0.79343,-1.0396 -2.35291,-1.0396 -1.20382,0 -1.94252,0.5472 -0.71135,0.5198 -1.03966,1.3679 -0.30095,0.8482 -0.30095,1.7784 0,0.9576 0.27359,1.8331 0.30095,0.8481 0.98494,1.3953 0.71134,0.5198 1.91516,0.5198 z"
d="m -573.91498,1771.3266 q -1.17645,0 -1.72364,-0.6019 -0.51983,-0.6019 -0.51983,-1.8331 v -7.1134 h -1.72364 v -1.6416 q 0.84814,0 1.25853,-0.1368 0.43775,-0.1641 0.57455,-0.7661 0.16416,-0.6292 0.16416,-1.9698 h 1.8878 v 2.8727 h 2.57178 v 1.6416 h -2.57178 v 7.7427 h 2.59914 v 1.8057 z"
d="m -573.85315,1771.3266 q -1.17645,0 -1.72364,-0.6019 -0.51983,-0.6019 -0.51983,-1.8331 v -7.1134 h -1.72364 v -1.6416 q 0.84814,0 1.25853,-0.1368 0.43775,-0.1641 0.57455,-0.7661 0.16415,-0.6292 0.16415,-1.9698 h 1.8878 v 2.8727 h 2.57179 v 1.6416 h -2.57179 v 7.7427 h 2.59915 v 1.8057 z" />
id="path5788" />
<path
<path
id="path2173"
d="m -568.98987,1771.3266 v -11.19 h 2.10668 l 0.19152,3.0369 q 0.16415,-0.7387 0.62926,-1.4227 0.49247,-0.7113 1.34061,-1.1491 0.8755,-0.4651 2.21612,-0.4651 h 0.46511 v 2.5171 h -0.49247 q -1.66893,0 -2.57179,0.4377 -0.90286,0.4104 -1.25853,1.2312 -0.35567,0.7934 -0.35567,1.9699 v 5.0341 z"
d="m -568.92849,1771.3266 v -11.19 h 2.10667 l 0.19152,3.0369 q 0.16415,-0.7387 0.62926,-1.4227 0.49247,-0.7113 1.34061,-1.1491 0.87551,-0.4651 2.21612,-0.4651 h 0.46511 v 2.5171 h -0.49247 q -1.66893,0 -2.57179,0.4377 -0.90286,0.4104 -1.25853,1.2312 -0.35567,0.7934 -0.35567,1.9699 v 5.0341 z" />
d="m -706.29076,1783.8767 v -10.7175 h -0.0553 l -10.55176,-20.3853 h 8.67344 l 5.91119,13.8664 5.9112,-13.8664 h 8.67344 l -10.88323,20.3853 v 10.7175 z"
d="m -706.29856,1783.8767 v -10.7175 h -0.0553 l -10.55176,-20.3853 h 8.67344 l 5.9112,13.8664 5.9112,-13.8664 h 8.67344 l -10.88324,20.3853 v 10.7175 z" />
id="path5795" />
<path
<path
id="path2180"
d="m -655.35502,1768.2977 q 0,6.1321 -2.48602,9.5573 -2.43077,3.3699 -6.96085,4.6958 -4.53007,1.3259 -10.66225,1.3259 h -8.89442 v -31.1028 h 8.89442 q 6.13218,0 10.66225,1.7678 4.53008,1.7126 6.96085,5.1378 2.48602,3.4251 2.48602,8.6182 z m -21.37975,9.2811 h 3.64616 q 2.98322,0 5.08252,-0.7182 2.15455,-0.7734 3.25945,-2.7622 1.16014,-2.0441 1.16014,-5.856 0,-4.4196 -2.54126,-6.6294 -2.48602,-2.2098 -6.96085,-2.2098 h -3.64616 z"
d="m -594.87002,1827.4648 v -23.0371 h 7.73428 v 23.0371 z m 4.25386,-25.1916 q -2.48602,0 -3.36994,-1.2154 -0.82867,-1.2706 -0.82867,-2.9832 0,-1.6021 0.82867,-2.8175 0.88392,-1.2706 3.36994,-1.2706 2.48602,0 3.25944,1.2706 0.82868,1.2154 0.82868,2.8175 0,1.7126 -0.82868,2.9832 -0.77342,1.2154 -3.25944,1.2154 z" />
id="path5811" />
<path
<path
id="path2196"
d="m -574.42132,1827.4648 h -7.73428 v -31.1028 h 7.73428 v 17.1811 l 7.07133,-9.1154 h 9.28114 l -8.83918,9.5021 9.00491,13.4798 h -9.1154 l -5.24826,-7.679 -2.15454,2.3202 z"
d="m -574.37422,1827.4648 h -7.73428 v -31.1028 h 7.73428 v 17.1811 l 7.07134,-9.1154 h 9.28113 l -8.83917,9.5021 9.00491,13.4798 h -9.1154 l -5.24826,-7.679 -2.15455,2.3202 z" />
@ -58,7 +58,7 @@ Fakat tehdit modelinize bağlı olarak daha güvenlik işlevi gösterebilecek bi
* yetkilendirme anahtarınızın ortaya çıkması bu anahtara bağlı olarak giriş yaptığınız tüm sistemlerin ele geçirilmesi anlamına gelebilir.
* yetkilendirme anahtarınızın ortaya çıkması bu anahtara bağlı olarak giriş yaptığınız tüm sistemlerin ele geçirilmesi anlamına gelebilir.
Bu neden ile GPG'nin kalıcı anahtar modelini biraz kullanım pürüzü yaratacak da olsa elle [geçici(ephemeral)](https://cryptography.fandom.com/wiki/Ephemeral_key) anahtar modeline çevirebilirsiniz. Bu yöntem bir bakııma [OTR](yazisma_guvenligi/otr.md) ve [OMEMO](yazisma_guvenligi/omemo.md) sistemlerinde kullanılan yönteme benzemekle fark olarak her mesajda değil sizin belirleyeceğiniz daha uzun aralıklarda değişim yapmanızı gerektirir.
Bu neden ile GPG'nin kalıcı anahtar modelini biraz kullanım pürüzü yaratacak da olsa elle [geçici(ephemeral)](https://cryptography.fandom.com/wiki/Ephemeral_key) anahtar modeline çevirebilirsiniz. Bu yöntem bir bakııma [OTR](../otr.md) ve [OMEMO](../omemo.md) sistemlerinde kullanılan yönteme benzemekle fark olarak her mesajda değil sizin belirleyeceğiniz daha uzun aralıklarda değişim yapmanızı gerektirir.
Basitçe ifade etmek gerekirse;
Basitçe ifade etmek gerekirse;
@ -183,7 +183,7 @@ GPG size parolanızı soracaktır. Burada bir [**Zarola**](https://zarola.oyd.or
Bu aşamadan sonra cihazınız anakartınızın köşelerinde kalmış entropi için çırpınıp size anahtarınızı üretecektir. Bu süreç `/dev/random` aygıtınızda kalan entropi miktarı ve yenilenme hızına bağlı olarak yavaş olabilir. Bilgisayarınız ile bir şeyler yaparak bu süreci hızlandırabilirsiniz. Anahtarınız hazır olduğunda GPG sizi aşağıdaki çıktı ile karşılayacaktır.
Bu aşamadan sonra cihazınız anakartınızın köşelerinde kalmış entropi için çırpınıp size anahtarınızı üretecektir. Bu süreç `/dev/random` aygıtınızda kalan entropi miktarı ve yenilenme hızına bağlı olarak yavaş olabilir. Bilgisayarınız ile bir şeyler yaparak bu süreci hızlandırabilirsiniz. Anahtarınız hazır olduğunda GPG sizi aşağıdaki çıktı ile karşılayacaktır.
``
```
(A)dı ve Soyadı, (Y)orum, (E)posta alanlarını değiştir ya da (T)amam/Çı(k)? t
(A)dı ve Soyadı, (Y)orum, (E)posta alanlarını değiştir ya da (T)amam/Çı(k)? t
Bir miktar rasgele bayt üretilmesi gerekiyor. İlk üretim sırasında biraz
Bir miktar rasgele bayt üretilmesi gerekiyor. İlk üretim sırasında biraz
hareket (klavyeyi kullanmak, fareyi hareket ettirmek, disklerden yararlanmak)
hareket (klavyeyi kullanmak, fareyi hareket ettirmek, disklerden yararlanmak)
@ -381,7 +381,7 @@ Artık cihazlarınızda kullanacağınız sıyrılmış alt anahtarlarınızı d
Ürettiğiniz anahtarlarınızı daha güvenli kullanmak isterseniz bir Gnupg akıllı karta veya Yubikey gibi bir donanıma aktarabilirsiniz. Bu konuda yardıma ihtiyaç duyarsanız rehberlerimize danışabilirsiniz.
Ürettiğiniz anahtarlarınızı daha güvenli kullanmak isterseniz bir Gnupg akıllı karta veya Yubikey gibi bir donanıma aktarabilirsiniz. Bu konuda yardıma ihtiyaç duyarsanız rehberlerimize danışabilirsiniz.
[Yubikey rehberi yazarak katkıda bulunabilirsiniz]
[Yubikey rehberi yazarak katkıda bulunabilirsiniz](https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik/issues/59)
[GnuPG akıllı kart rehberi yazarak katkıda bulunabilirsiniz]
[GnuPG akıllı kart rehberi yazarak katkıda bulunabilirsiniz]
@ -112,7 +112,7 @@ Umumi anahtar gibi özel anahtar da aynı menüden "Gizli anahtarı dışa aktar
**ÖNEMLİ NOT:**Özel anahtar güvenliğiniz için çok önemlidir. Bu anahtarı ele geçiren bir kişi sizi taklit edebilir ve şifrelediğiniz dosyaları açabilir. Bu sebeple bu anahtarı kimse ile paylaşmamalı ve anahtar dosyalarını çok dikkatli saklamalısınız.
**ÖNEMLİ NOT:**Özel anahtar güvenliğiniz için çok önemlidir. Bu anahtarı ele geçiren bir kişi sizi taklit edebilir ve şifrelediğiniz dosyaları açabilir. Bu sebeple bu anahtarı kimse ile paylaşmamalı ve anahtar dosyalarını çok dikkatli saklamalısınız.
[GnuPG](../gpg-anahtar-uretimi.md) ve [SSH](https://en.wikipedia.org/wiki/Secure_Shell) gibi araçlar ile kullandığımız asimetrik [RSA](https://en.wikipedia.org/wiki/RSA_(cryptosystem)) anahtarları bilişim sistemlerine erişimde çok önemli bir yer kaplamaktadır. Bu bakımdan kullanıcıların bu anahtarlar ile şifreledikleri veya erişim imkanına sahip oldukları cihazlara bağımlılıkları oranında anahtarların da değeri artmaktadır. Bir anahtarın kaybı, şifrelenmiş verilere erişimi neredeyse imkansız hale getirdiği gibi erişim imkanı kaybedilen uzak sunucuların yarattığı sorunlar da tatsız olabilmektedir. Bu bakımdan anahtarların yedeklerinin alınması ve güvende tutulması çok önemlidir. Bu bakımdan pek az düşünülse de **kağıt** bu amaç için çok ideal bir ortamdır.
[GnuPG](gpg-anahtar-uretimi.md) ve [SSH](https://en.wikipedia.org/wiki/Secure_Shell) gibi araçlar ile kullandığımız asimetrik [RSA](https://en.wikipedia.org/wiki/RSA_(cryptosystem)) anahtarları bilişim sistemlerine erişimde çok önemli bir yer kaplamaktadır. Bu bakımdan kullanıcıların bu anahtarlar ile şifreledikleri veya erişim imkanına sahip oldukları cihazlara bağımlılıkları oranında anahtarların da değeri artmaktadır. Bir anahtarın kaybı, şifrelenmiş verilere erişimi neredeyse imkansız hale getirdiği gibi erişim imkanı kaybedilen uzak sunucuların yarattığı sorunlar da tatsız olabilmektedir. Bu bakımdan anahtarların yedeklerinin alınması ve güvende tutulması çok önemlidir. Bu bakımdan pek az düşünülse de **kağıt** bu amaç için çok ideal bir ortamdır.
@ -8,7 +8,7 @@ GPG'nin man sayfası çok kalabalıktır. Bu rehberde son kullanıcıya lazım o
## Şifreleme ve İmzalama
## Şifreleme ve İmzalama
[Uçbirim aracılığı ile e-posta](yazilim_guvenligi/ucbirim_eposta.md) şifreleme, imzalama ve deşifre rehberine bu başlıktaki detaylar için başvurulabilir.
[Uçbirim aracılığı ile e-posta](../ucbirim_eposta.md) şifreleme, imzalama ve deşifre rehberine bu başlıktaki detaylar için başvurulabilir.
GnuPG sadece bir şifreleme aracı değil aynı zamanda bir kimlik aracıdır. Bu kriptografik imza yöntemi ile anahtarın sahibinin bir bilginin kendisine ait olduğunu kanıtlaması gibi kendisinin söylediği kişi olduğunu da kanıtlamasını sağlar. Bu neden ile GPG inkar edilebilir şifreleme sunmaz ve bu neden ile çoğu GPG kullanıcı anahtarlarında gerçek adlarını ve e-posta adreslerini bulundurur. Çünkü amaç kişinin kendini kanıtlamasıdır.
GnuPG sadece bir şifreleme aracı değil aynı zamanda bir kimlik aracıdır. Bu kriptografik imza yöntemi ile anahtarın sahibinin bir bilginin kendisine ait olduğunu kanıtlaması gibi kendisinin söylediği kişi olduğunu da kanıtlamasını sağlar. Bu neden ile GPG inkar edilebilir şifreleme sunmaz ve bu neden ile çoğu GPG kullanıcı anahtarlarında gerçek adlarını ve e-posta adreslerini bulundurur. Çünkü amaç kişinin kendini kanıtlamasıdır.
Pek çok devlet ve şirket kaynaklı kimlik yönetim sisteminin aksine GPG merkezi bir otoriteye dayanmaz. Bu neden ile herhangi bir kişi istediği isimle veya bilgiyle [bir anahtar oluşturabilir](gpg-anahtar-uretimi.md) ve bunu hiç bir sorunun sorulmadığı anahtar sunucularına yükleyebilir. Bu sebepten [tanınmış kişilerin ismine pek çok sahte anahtar bulunmakta](https://keyserver.ubuntu.com/pks/lookup?search=richard+stallman&fingerprint=on&op=index), [gerçek insanların anahtarlarında da belki binlerce sahte imza](https://keyserver.ubuntu.com/pks/lookup?search=0xF2AD85AC1E42B367&fingerprint=on&op=index) bulunmakta. Bu vahşi batı düzenine çözüm olarak kısmen daha [merkezi sistemler](keys.openpgp.org) ve [başkaca güven kaynakları ile desteklenmiş çözümler](wkd.md) önerilmekte ise de güven ağı hala bireyin en güçlü olduğu, en özgürlükçü sistemdir.
Pek çok devlet ve şirket kaynaklı kimlik yönetim sisteminin aksine GPG merkezi bir otoriteye dayanmaz. Bu neden ile herhangi bir kişi istediği isimle veya bilgiyle [bir anahtar oluşturabilir](gpg-anahtar-uretimi.md) ve bunu hiç bir sorunun sorulmadığı anahtar sunucularına yükleyebilir. Bu sebepten [tanınmış kişilerin ismine pek çok sahte anahtar bulunmakta](https://keyserver.ubuntu.com/pks/lookup?search=richard+stallman&fingerprint=on&op=index), [gerçek insanların anahtarlarında da belki binlerce sahte imza](https://keyserver.ubuntu.com/pks/lookup?search=0xF2AD85AC1E42B367&fingerprint=on&op=index) bulunmakta. Bu vahşi batı düzenine çözüm olarak kısmen daha [merkezi sistemler](https://keys.openpgp.org) ve [başkaca güven kaynakları ile desteklenmiş çözümler](wkd.md) önerilmekte ise de güven ağı hala bireyin en güçlü olduğu, en özgürlükçü sistemdir.
@ -35,7 +35,7 @@ Bir GPG anahtarınız yok ise Kmail size bir anahtar oluşturmayı veya var olan
Bir parola belirleyip anahtar kurulumunuzu "next" tuşu ile ilerleyerek başlatabilirsiniz. GPG anahtarınızın güvenliği bu parolaya bağlı olacağı ve e-postalarınızı okumak için bu parolayı belirli aralıklarla girmeniz gerekeceğinden hem güvenli hem de hatırlanabilir bir parolaya ihtiyacınız bulunmakta. Kmail bu noktada bir parola gücü ölçeri bulunduruyor olsa da bu parolanızın güvenliği konusunda çok kısıtlı bir görev görebilir. GPG parolası olarak [**Zarola**](https://zarola.oyd.org.tr) kullanmanız hararetle tavsiye edilir.
Bir parola belirleyip anahtar kurulumunuzu "next" tuşu ile ilerleyerek başlatabilirsiniz. GPG anahtarınızın güvenliği bu parolaya bağlı olacağı ve e-postalarınızı okumak için bu parolayı belirli aralıklarla girmeniz gerekeceğinden hem güvenli hem de hatırlanabilir bir parolaya ihtiyacınız bulunmakta. Kmail bu noktada bir parola gücü ölçeri bulunduruyor olsa da bu parolanızın güvenliği konusunda çok kısıtlı bir görev görebilir. GPG parolası olarak [**Zarola**](https://zarola.oyd.org.tr) kullanmanız hararetle tavsiye edilir.
**ÖNEMLİ NOT:** Şayet bu anahtarı kullanmaya ve saklamaya hazır değilseniz veya sadece bir deneme yapıyorsanız paroladan sonra gelen "publish this key on public key server" tıkını kaldırmanız önerilir. Keza sunucuya yüklenen GPG anahtarları bir daha silinemez sadece iptal edilebilir. Bu konuda detaylı bilgi almak için [GPG rehberine](yazisma_guvenligi/gpg/gpg.md) danışabilirsiniz.
**ÖNEMLİ NOT:** Şayet bu anahtarı kullanmaya ve saklamaya hazır değilseniz veya sadece bir deneme yapıyorsanız paroladan sonra gelen "publish this key on public key server" tıkını kaldırmanız önerilir. Keza sunucuya yüklenen GPG anahtarları bir daha silinemez sadece iptal edilebilir. Bu konuda detaylı bilgi almak için [GPG rehberine](gpg/gpg.md) danışabilirsiniz.
Ayarlarınızı tamamladıktan ve anahtarınızı belirledikten sonra Kmail sunucu ayarlarınızın bulunamamış olması durumunda yapmanız için aşağıdak seçenekler sunacaktır. Buradan Generic IMAP veya POP3 tercih edileblir.
Ayarlarınızı tamamladıktan ve anahtarınızı belirledikten sonra Kmail sunucu ayarlarınızın bulunamamış olması durumunda yapmanız için aşağıdak seçenekler sunacaktır. Buradan Generic IMAP veya POP3 tercih edileblir.
@ -61,7 +61,7 @@ Karşınıza gelecek yeni mesaj ekranında şifreleme hali hazırda açık olaca
Şayet GPG anahtarı yönetimi konusunda yardım ihtiyacınız var ise yine bir KDE yazılımı olan [Kleopatra ile GPG işlemleri](yazilim_guvenligi/gpg/gui_gpg.md) rehberinden yardım alabilirsiniz.
Şayet GPG anahtarı yönetimi konusunda yardım ihtiyacınız var ise yine bir KDE yazılımı olan [Kleopatra ile GPG işlemleri](gpg/gui_gpg.md) rehberinden yardım alabilirsiniz.
Gönder demeniz ile birlikte e-postanız şifrelenip imzalanarak karşı tarafa gönderilecektir.
Gönder demeniz ile birlikte e-postanız şifrelenip imzalanarak karşı tarafa gönderilecektir.
[OMEMO](https://conversations.im/omemo/) mesajlaşmanın baştan sona(end-to-end) şifrelenmesini sağlar. [OTR](../otr.md) ile pratik olarak ayrılan modern ihtiyaçlara yönelik özellikleri mevcuttur.
[OMEMO](https://conversations.im/omemo/) mesajlaşmanın baştan sona(end-to-end) şifrelenmesini sağlar. [OTR](otr.md) ile pratik olarak ayrılan modern ihtiyaçlara yönelik özellikleri mevcuttur.
* __Şifreleme__ Bütün şifreleme cihazınızda gerçekleşir. Sohbet güvenli olmayan ağlar ve hizmet sağlayıcılar üzerinden yapılsa bile başkaları tarafından okunması engellenir.
* __Şifreleme__ Bütün şifreleme cihazınızda gerçekleşir. Sohbet güvenli olmayan ağlar ve hizmet sağlayıcılar üzerinden yapılsa bile başkaları tarafından okunması engellenir.
* __Doğrulama__ Konuştuğunuz kişilerin cihazlarının aynı cihaz olduğunu doğrulama.
* __Doğrulama__ Konuştuğunuz kişilerin cihazlarının aynı cihaz olduğunu doğrulama.
@ -56,7 +56,7 @@ Bu sistem elbette mükemmel değildir. Bugün anahtar sunucuları, özellikle ta
## Şifreli e-posta hakkında tavsiyeler nelerdir?
## Şifreli e-posta hakkında tavsiyeler nelerdir?
* Gizli anahtarlarınızı şifreli bir ortamda çevrimdışı olarak saklayın. Bu anahtarınızın, cihazınız çalınır, kaybolur veya el koyulursa ele geçmesini engeller. Bunun için [kağıt bir yedek](yazisma_guvenligi/gpg/paperbackup/paperbackup.md) almayı düşünebilirsiniz.
* Gizli anahtarlarınızı şifreli bir ortamda çevrimdışı olarak saklayın. Bu anahtarınızın, cihazınız çalınır, kaybolur veya el koyulursa ele geçmesini engeller. Bunun için [kağıt bir yedek](gpg/paperbackup.md) almayı düşünebilirsiniz.
* **ASLA** ama asla gizli anahtarınızı kimse ile paylaşmayın, umumi bir cihaza kaydetmeyin ve uzak sunucuya yüklemeyin.
* **ASLA** ama asla gizli anahtarınızı kimse ile paylaşmayın, umumi bir cihaza kaydetmeyin ve uzak sunucuya yüklemeyin.
* **[ZAROLA KULLANIN!](https://zarola.oyd.org.tr)**. Çünkü anahtarınızın güvenliği anahtar parolanızın güvenliğine bağlıdır.
* **[ZAROLA KULLANIN!](https://zarola.oyd.org.tr)**. Çünkü anahtarınızın güvenliği anahtar parolanızın güvenliğine bağlıdır.
* Çevrenizde bir CryptoParty yapın ve bu sayede arkadaşlarınıza da GnuPG kullanmayı öğretip anahtarlarınızı imzalayarak kendi güven ağınızı oluşturun. [Özgür Yazılım Derneği](https://oyd.org.tr) ve [Hackerspace Istanbul](https://hackerspace.ist) düzenli aralıklarla [CryptoParty](https://cryptoparty.online)'ler düzenlemektedir.
* Çevrenizde bir CryptoParty yapın ve bu sayede arkadaşlarınıza da GnuPG kullanmayı öğretip anahtarlarınızı imzalayarak kendi güven ağınızı oluşturun. [Özgür Yazılım Derneği](https://oyd.org.tr) ve [Hackerspace Istanbul](https://hackerspace.ist) düzenli aralıklarla [CryptoParty](https://cryptoparty.online)'ler düzenlemektedir.
[F-droid](https://f-droid.org/) veya bir başka kaynaktan ~~[Conversations Legacy](https://conversations.im/)~~[aTalk][] indirin. [aTalk] f-droid deposunda, OTR destekleyen tek uygulamadır.
[F-droid](https://f-droid.org/) veya bir başka kaynaktan ~~[Conversations Legacy](https://conversations.im/)~~veya [aTalk](https://github.com/cmeng-git/atalk-android) indirin. [aTalk](https://f-droid.org/en/packages/org.atalk.android/) f-droid deposunda, OTR destekleyen tek uygulamadır.
