Doğru bir anahtar yönetiminin birkaç unsuru bulunmakta:
Doğru bir anahtar yönetiminin birkaç unsuru bulunmakta:
* __Yedekleme__ GPG ile tüm şifreleme cihazınızda gerçekleştiğinden ve sorumluluğu da size ait olduğundan, anahtarınızı bir aksilik durumunda geri verecek bir otorite(!) bulunmaz. Gizli anaharınızın yedeğini uygun şekilde almanız gereklidir.
* __Yedekleme__ GPG ile tüm şifreleme cihazınızda gerçekleştiğinden ve sorumluluğu da size ait olduğundan, anahtarınızı bir aksilik durumunda geri verecek bir otorite(!) bulunmaz. Gizli anahtarınızın yedeğini uygun şekilde almanız gereklidir.
* __Saklama__ GPG anahtarınızı yedeklediğiniz kayıt medyasının ve konumunun doğru ve ihtiyaçlarınıza uygun olarak seçilmiş olması gereklidir. Her kayıt medyasının bir tür saklama sorunu içerdiğini ve bu yedekleri kime teslim ettiğiniz veya nereye koyduğunuz gelecek için önemlidir.
* __Saklama__ GPG anahtarınızı yedeklediğiniz kayıt medyasının ve konumunun doğru ve ihtiyaçlarınıza uygun olarak seçilmiş olması gereklidir. Her kayıt medyasının bir tür saklama sorunu içerdiğini ve bu yedekleri kime teslim ettiğiniz veya nereye koyduğunuz gelecek için önemlidir.
* __Planlama__ GPG anahtarınızın başına gelebilecekleri düşünerek buna uygun planlama yapmanız gerekir. Aksi halde tedbirin sınırı olmayacağından gereğinden fazla çaba harcamanız mümkündür.
* __Planlama__ GPG anahtarınızın başına gelebilecekleri düşünerek buna uygun planlama yapmanız gerekir. Aksi halde tedbirin sınırı olmayacağından gereğinden fazla çaba harcamanız mümkündür.
@ -16,8 +16,7 @@ Planlamanızı sağduyu ile yapın. Her tedbir planlaması gibi bir risk yöneti
Dizüstünüzü kaybetmeniz, sabit sürücünüzün bozulması, telefonunuzu kaybetmeniz, evinizi su basması vs..
Dizüstünüzü kaybetmeniz, sabit sürücünüzün bozulması, telefonunuzu kaybetmeniz, evinizi su basması vs..
2. Anahtarımı kaybetmeme sebep olacak tehlikelerin gerçekleşme ihtimalleri nedir?
2. Anahtarımı kaybetmeme sebep olacak tehlikelerin gerçekleşme ihtimalleri nedir?
Mesela sıklıkla seyyahat ediyorsanız ve anahtarınızın tek kopyası dizüstünüzde ise kaybetme olasılığınız yüksek
Mesela sıklıkla seyahat ediyorsanız ve anahtarınızın tek kopyası dizüstünüzde ise kaybetme olasılığınız yüksek. Bir afete uğrama ihtimaliniz ise düşük.
Bir afete uğrama ihtimaliniz ise düşük.
3. Anahtarımı kaybedersem ne kadar üzülürüm?
3. Anahtarımı kaybedersem ne kadar üzülürüm?
Tüm e-postalarınızı, dosyalarınızı anahtarınız ile şifreliyorsanız kesinlikle günlerce ağlarsınız.
Tüm e-postalarınızı, dosyalarınızı anahtarınız ile şifreliyorsanız kesinlikle günlerce ağlarsınız.
@ -31,7 +30,7 @@ Bu işe ayırabilecek bir saatiniz var ise hızlıca elinizdekileri kullanabilir
Yedeklemek anlam bakımından elinizdeki bir verinin kötü bir ihtimale karşı bir kopyasının alınmasını ve saklanmasını ifade eder. GPG anahtarınızı kullanabilmek için muhtemelen bir cihazda tutuyor olacaksınız. İki veya daha fazla cihazınızda bu anahtarın olması kötü de olsa bir nevi yedekleme sayılabilir.
Yedeklemek anlam bakımından elinizdeki bir verinin kötü bir ihtimale karşı bir kopyasının alınmasını ve saklanmasını ifade eder. GPG anahtarınızı kullanabilmek için muhtemelen bir cihazda tutuyor olacaksınız. İki veya daha fazla cihazınızda bu anahtarın olması kötü de olsa bir nevi yedekleme sayılabilir.
Şayet vaktiniz yoksa veya anahtarınız o kadar önemli değil ise basitçe anahtarınızı dilediğiniz bir kayıt medyasına kopyasını alıp evinizin bir köşesine kaldırabiliriniz. Bu her halukarda offline bir yedeğinizin bildiğiniz bir yerde durmasının rahatlığını size verir.
Şayet vaktiniz yoksa veya anahtarınız o kadar önemli değil ise basitçe anahtarınızı dilediğiniz bir kayıt medyasına kopyasını alıp evinizin bir köşesine kaldırabilirsiniz. Bu her halükarda offline bir yedeğinizin bildiğiniz bir yerde durmasının rahatlığını size verir.
Anahtarınıza önem veriyorsanız veya kaybetmenizin ciddiyeti her türlü önlemi almanızı gerektirecek düzeydeyse en az iki kopyanın mümkünse farklı kayıt ortamlarında (dvd vd usb bellek gibi) aynı tehlike modelini içermeyen farklı konumlarda (eviniz ve şehir dışındaki arkadaşınız gibi) bulundurulması gerekliliklerinizi karşılayabilir.
Anahtarınıza önem veriyorsanız veya kaybetmenizin ciddiyeti her türlü önlemi almanızı gerektirecek düzeydeyse en az iki kopyanın mümkünse farklı kayıt ortamlarında (dvd vd usb bellek gibi) aynı tehlike modelini içermeyen farklı konumlarda (eviniz ve şehir dışındaki arkadaşınız gibi) bulundurulması gerekliliklerinizi karşılayabilir.
@ -51,7 +50,7 @@ kurulumunuza bağlı olarak size anahtarınızın parolasını soracaktır. Paro
* Kleopatra size isminizi ve e-posta adresinizi soracaktır. Burada doğru bilgiler vermek zorunda değilsiniz. __Lakin__ GnuPG insanların kimliklerini oluşturmak ve buna güven duyulmasını sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. Bu anahtar sizin kimliğinizi ve sizi tanıyan insanların size güvenmesi demek olacağından bu anahtarla yapacağınız işlemlerin size ait olduğunu kanıtlamanızı sağlar. Bu sebep ile gerçek bilgiler kullanmanızı öneririz. **Her halde** dilediğiniz bu bilgileri değiştirmenize engel olan bir durum yok.
* Kleopatra size isminizi ve e-posta adresinizi soracaktır. Burada doğru bilgiler vermek zorunda değilsiniz. __Lakin__ GnuPG insanların kimliklerini oluşturmak ve buna güven duyulmasını sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. Bu anahtar sizin kimliğinizi ve sizi tanıyan insanların size güvenmesi demek olacağından bu anahtarla yapacağınız işlemlerin size ait olduğunu kanıtlamanızı sağlar. Bu sebep ile gerçek bilgiler kullanmanızı öneririz. **Her halükarda** dilediğiniz bu bilgileri değiştirmenize engel olan bir durum yok.
* 'Gelişmiş Ayarlar' tıklandığında üretilecek anahtarınıza ilişkin birtakım teknik veriler karşınıza çıkacaktır. "Anahtar Malzemesi" olarak garipçe çevrilmiş bölümde kullanılacak anahtarın tipi ve boyutu girilmekte. RSA standart olmakla anahtar boyutunu en yüksek olan **4096** bit'e yükseltmeniz anahtarınızın geleceği için **hararetle** tavsiye edilir. Şayet anahtarınız ile [SSH](https://en.wikipedia.org/wiki/Secure_Shell) kullanma arzunuz varsa şu aşamada "Yetkilendirme/Authentication" kutusunu işaretleyerek devam edebilirsiniz. Geçerlilik süresi ise anahtarınızı kaybetmeniz durumunda belirli bir tarihten sonra anahtarınızın kendiliğinden kullanılmaz olmasını sağlar. O tarih geldiğinde anahtarınızı tekrar yenileyebilirsiniz. Tercihen **2-3** yıl seçmeniz önerilir.
* 'Gelişmiş Ayarlar' tıklandığında üretilecek anahtarınıza ilişkin birtakım teknik veriler karşınıza çıkacaktır. "Anahtar Malzemesi" olarak garipçe çevrilmiş bölümde kullanılacak anahtarın tipi ve boyutu girilmekte. RSA standart olmakla anahtar boyutunu en yüksek olan **4096** bit'e yükseltmeniz anahtarınızın geleceği için **hararetle** tavsiye edilir. Şayet anahtarınız ile [SSH](https://en.wikipedia.org/wiki/Secure_Shell) kullanma arzunuz varsa şu aşamada "Yetkilendirme/Authentication" kutusunu işaretleyerek devam edebilirsiniz. Geçerlilik süresi ise anahtarınızı kaybetmeniz durumunda belirli bir tarihten sonra anahtarınızın kendiliğinden kullanılmaz olmasını sağlar. O tarih geldiğinde anahtarınızı tekrar yenileyebilirsiniz. Tercihen **2-3** yıl seçmeniz önerilir.
@ -48,11 +48,11 @@ Android işletim sistemlerinde GnuPG kullanmak neredeyse diğer tüm imkanlardan
* Android mobil işletim sistemleri için [OpenKeychain](https://openkeychain.org) yazılımını [F-Droid](https://f-droid.org) reposundan veya özgür olmayan bir başka repodan indirerek telefonunuza kurun.
* Android mobil işletim sistemleri için [OpenKeychain](https://openkeychain.org) yazılımını [F-Droid](https://f-droid.org) reposundan veya özgür olmayan bir başka repodan indirerek telefonunuza kurun.
* OpenKeychain sizi şirin asmakilit karakteri ile karşılayacak ve anahtar kullanımı için seçenekler sunacaktır. Buradan "Anahtarımı oluştur" seçeneğini seçerek ilerleyin.
* OpenKeychain sizi şirin asmakilit karakteri ile karşılayacak ve anahtar kullanımı için seçenekler sunacaktır. Buradan "Anahtarımı oluştur" seçeneğini seçerek ilerleyin.
* OpenKeychain size adınızı veya rumuzunuzu soracaktır. Burada doğru bilgiler vermek zorunda değilsiniz. __Lakin__ GnuPG insanların kimliklerini oluşturmak ve buna güven duyulmasını sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. Bu anahtar sizin kimliğinizi ve sizi tanıyan insanların size güvenmesi demek olacağından bu anahtarla yapacağınız işlemlerin size ait olduğunu kanıtlamanızı sağlar. Bu sebep ile gerçek bilgiler kullanmanızı öneririz. **Her halde** dilediğiniz bu bilgileri değiştirmenize engel olan bir durum yok.
* OpenKeychain size adınızı veya rumuzunuzu soracaktır. Burada doğru bilgiler vermek zorunda değilsiniz. __Lakin__ GnuPG insanların kimliklerini oluşturmak ve buna güven duyulmasını sağlamak amacı ile kullanılmaktadır. Bu anahtar sizin kimliğinizi ve sizi tanıyan insanların size güvenmesi demek olacağından bu anahtarla yapacağınız işlemlerin size ait olduğunu kanıtlamanızı sağlar. Bu sebep ile gerçek bilgiler kullanmanızı öneririz. **Her halükarda** dilediğiniz bu bilgileri değiştirmenize engel olan bir durum yok.
@ -66,7 +66,7 @@ Android işletim sistemlerinde GnuPG kullanmak neredeyse diğer tüm imkanlardan
__ÖNEMLİ NOT:__ Anahtar sunucusuna yüklediğiniz anahtarlar **SONSUZA** kadar sunucularda kalacaktır. Bu bakımdan anahtarınızı kullanacağınızdan ve/veya anahtarı iptal etmek için gerekenlere sahip olduğunuzdan emin olmadan anahtarı sunuculara göndermeyin. Gizli anahtara ve parolasına veya bir iptal sertifikasına sahip değilseniz sunucudaki anahtarlar son kullanma tarihine kadar geçerli kalır.
__ÖNEMLİ NOT:__ Anahtar sunucusuna yüklediğiniz anahtarlar **SONSUZA** kadar sunucularda kalacaktır. Bu bakımdan anahtarınızı kullanacağınızdan ve/veya anahtarı iptal etmek için gerekenlere sahip olduğunuzdan emin olmadan anahtarı sunuculara göndermeyin. Gizli anahtara ve parolasına veya bir iptal sertifikasına sahip değilseniz sunucudaki anahtarlar son kullanma tarihine kadar geçerli kalır.
* Anahtarınızı üretmeye geçmeden, sağ üst köşede bulunan menüden "Anahtar yapılandırmasını değiştir" seçeneğini seçerek anahtarınızın bazı standart ayarlarını deiştirmek isteyebilirsiniz.
* Anahtarınızı üretmeye geçmeden, sağ üst köşede bulunan menüden "Anahtar yapılandırmasını değiştir" seçeneğini seçerek anahtarınızın bazı standart ayarlarını değiştirmek isteyebilirsiniz.
**Parola:** OpenKeychain üretilen anahtarlara bir parola ile korumamaktadır. Bu sebepten bir [**zarola**](https://zarola.oyd.org.tr) ile anahtarınızı şifrelemenizi öneririz.
**Parola:** OpenKeychain üretilen anahtarlara bir parola ile korumamaktadır. Bu sebepten bir [**zarola**](https://zarola.oyd.org.tr) ile anahtarınızı şifrelemenizi öneririz.
**Alt Anahtarlar:** OpenKeychain standart olarak en yüksek güvenlikteki anahtar boyutu olan 4096 bit kullanmamakta. Bunu şifreleme hızı için yapsa da uzun vadede kullanacağınız anahtarlarınızın boyutunun 4096 bit olması uzun vadede faydalı olabilir. Dilerseniz bu aşamada SSH gibi yetkilendirme sistemlerinde kullanılmak üzere başkaca bir alt anahtar daha ekleyebilirsiniz.
**Alt Anahtarlar:** OpenKeychain standart olarak en yüksek güvenlikteki anahtar boyutu olan 4096 bit kullanmamakta. Bunu şifreleme hızı için yapsa da uzun vadede kullanacağınız anahtarlarınızın boyutunun 4096 bit olması uzun vadede faydalı olabilir. Dilerseniz bu aşamada SSH gibi yetkilendirme sistemlerinde kullanılmak üzere başkaca bir alt anahtar daha ekleyebilirsiniz.
@ -10,7 +10,7 @@ Anahtarın üretimi sırasında kullanılan bilgisayar çok önemli bir girdinin
[Tails rehberinin yazılmasına katkı verebilirsiniz](https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik/issues/46)
[Tails rehberinin yazılmasına katkı verebilirsiniz](https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik/issues/46)
Bir diğer seçenek ise anahtarınızı bir güvenlik donanımı olan [Gnupg akıllı kart](https://www.floss-shop.de/en/security-privacy/smartcards/13/openpgp-smart-card-v3.3?number=654010) veya [Yubikey](https://www.yubico.com/products/) üzerinde üretmektir. Bu yöntemin faydası güvenlik donanımından başka bilgisayarın hiçbir sistemi anahtarla temas etmemiş olacaktır. Tüm kriptografik işlemler bu cihaz üzerinde güvenli olarak gerçekleşeceğinden birden fazla cihazda güvenli şekilde anahtarınızı kullanmak da kolaylaşmaktadır. Akıllı kart üzerinde anahtar oluşturmanın kötü tarafı ise yedekleme imkanınızın olmamasıdır. Şayet kartınızı kaybeder veya bir sebepten bozarsanız anahtarınız sonsuza kadar şifrelediğiniz verilerle birlikte kaybolacaktır. Akıllı kart kullanmak ama yedek de almak istiyorsanız anahtarınızı bilgisayarda üretip ardından akıllı karta yüklemeniz de mümkündür.
Bir diğer seçenek ise anahtarınızı bir güvenlik donanımı olan [Gnupg akıllı kart](https://www.floss-shop.de/en/security-privacy/smartcards/13/openpgp-smart-card-v3.3?number=654010) veya [Yubikey](https://www.yubico.com/products/) üzerinde üretmektir. Bu yöntemin faydası güvenlik donanımından başka bilgisayarın hiçbir sistemi anahtarla temas etmemiş olacaktır. Tüm kriptografik işlemler bu cihaz üzerinde güvenli olarak gerçekleşeceğinden birden fazla cihazda güvenli şekilde anahtarınızı kullanmak da kolaylaşmaktadır. Akıllı kart üzerinde anahtar oluşturmanın kötü tarafı ise yedekleme imkanınızın olmamasıdır. Şayet kartınızı kaybeder veya bir sebepten bozarsanız anahtarınız sonsuza kadar şifrelediğiniz verilerle birlikte kaybolacaktır. Akıllı kart kullanmak ama yedek de almak istiyorsanız anahtarınızı bilgisayarda üretip ardından akıllı karta yüklemeniz de mümkündür.
[Akıllı kart ve Yubikey rehberi yazarak bu rehbere katkı verebilirsiniz](https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik/issues/59)
[Akıllı kart ve Yubikey rehberi yazarak bu rehbere katkı verebilirsiniz](https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik/issues/59)
@ -54,7 +54,7 @@ Fakat tehdit modelinize bağlı olarak daha güvenlik işlevi gösterebilecek bi
* Şifreleme anahtarınız çalınan dizüstü bilgisayarınız ile birlikte açığa çıkarsa geçmişe dönük olarak tüm iletişim ve şifreli dosyalarınızın açılması mümkündür.
* Şifreleme anahtarınız çalınan dizüstü bilgisayarınız ile birlikte açığa çıkarsa geçmişe dönük olarak tüm iletişim ve şifreli dosyalarınızın açılması mümkündür.
* İmza anahtarınız benzer bir talihi paylaşırsa bir salırgan bu anahtarı kullanarak sizi taklit edebilir; kullandığınız amaca bağlı olarak size ait görünen metin, dosya ve kod yaratabilir.
* İmza anahtarınız benzer bir talihi paylaşırsa bir saldırgan bu anahtarı kullanarak sizi taklit edebilir; kullandığınız amaca bağlı olarak size ait görünen metin, dosya ve kod yaratabilir.
* yetkilendirme anahtarınızın ortaya çıkması bu anahtara bağlı olarak giriş yaptığınız tüm sistemlerin ele geçirilmesi anlamına gelebilir.
* yetkilendirme anahtarınızın ortaya çıkması bu anahtara bağlı olarak giriş yaptığınız tüm sistemlerin ele geçirilmesi anlamına gelebilir.
Ana anahtarı alt anahtarlardan ayırmanın GPG'de belirgin bir yolu bulunmamakta. Bu amacı gerçekleştirmek için biraz dolambaçlı bir yol kullanmak gerekiyor.
Ana anahtarı alt anahtarlardan ayırmanın GPG'de belirgin bir yolu bulunmamakta. Bu amacı gerçekleştirmek için biraz dolambaçlı bir yol kullanmak gerekiyor.
**ÖNEMLİ NOT:** Bu bölümde anahtar üzerinde geri döndürülemez işlemler yapılacağından ve işlemlerin bir kısmı yedekten anahtar almayı gerekli kıldığından tüm anahtarınızın yedeğni aldığınızdan emin olun.
**ÖNEMLİ NOT:** Bu bölümde anahtar üzerinde geri döndürülemez işlemler yapılacağından ve işlemlerin bir kısmı yedekten anahtar almayı gerekli kıldığından tüm anahtarınızın yedeğini aldığınızdan emin olun.
Öncelikle anahtarınızın alt anahtarlarını dışarı çıkartmanız gerekmekte. Bu aşamada anahtarın UID'sini belirtmeniz gerekmekte keza e-posta ile bu işlem gerçekleşmiyor.
Öncelikle anahtarınızın alt anahtarlarını dışarı çıkartmanız gerekmekte. Bu aşamada anahtarın UID'sini belirtmeniz gerekmekte keza e-posta ile bu işlem gerçekleşmiyor.
[Paperbackup](https://github.com/intra2net/paperbackup), ASCII olarak kodlanmış dijital verilerin kağıt yedeklerinin kolayca çıkartılmasını sağlayan bir yazılımdır. Python ile geliştirilmiştir.
[Paperbackup](https://github.com/intra2net/paperbackup), ASCII olarak kodlanmış dijital verilerin kağıt yedeklerinin kolayca çıkartılmasını sağlayan bir yazılımdır. Python ile geliştirilmiştir.
Her Python kodu gibi `paperbackup` da birtakım bağımlılıklara sahiptir. Aşağıdaki komutu çalıştırarak gereken bağımlılıkları sisteminize indirip kurabilirsiniz.
Her Python kodu gibi `paperbackup` da birtakım bağımlılıklara sahiptir. Aşağıdaki komutu çalıştırarak gereken bağımlılıkları sisteminize indirip kurabilirsiniz.
RPM kullanan dağıtımlar için (Red Hat, Fedora, CentOS vb.):
RPM kullanan dağıtımlar için (Red Hat, Fedora, CentOS vb.):
@ -48,7 +48,7 @@ Detached veya ayrık imza, imzalanan veri ile imza bloğunun ayrı dosyalar olma
`gpg --detached-sign [dosya dizini]`
`gpg --detached-sign [dosya dizini]`
Şayet imzayı metin olarak aktarmayı düşünüyorsanız `--armor` paramteresini ekleyerek base64 kodlama ile aynı işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
Şayet imzayı metin olarak aktarmayı düşünüyorsanız `--armor` parameteresini ekleyerek base64 kodlama ile aynı işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
`gpg --detached-sign --armor [dosya dizini]`
`gpg --detached-sign --armor [dosya dizini]`
@ -64,7 +64,7 @@ GPG ile imzalanmış bir metni doğrulamak için aşağıdaki komutu kullanıp m
## Umumi anahtarları listeleme
## Umumi anahtarları listeleme
GPG kullanımı iletişime geçeceğiniz kişilerin umumi anahtarlarını da bulundurmanızı gerektirmekte. Bu anahtarlar bir firhist gibi cihazınızda tutulmaktadır. Bunları listelemek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.
GPG kullanımı iletişime geçeceğiniz kişilerin umumi anahtarlarını da bulundurmanızı gerektirmekte. Bu anahtarlar bir fihrist gibi cihazınızda tutulmaktadır. Bunları listelemek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.
GnuPG sadece bir şifreleme aracı değil aynı zamanda bir kimlik aracıdır. Bu kriptografik imza yöntemi ile anahtarın sahibinin bir bilginin kendisine ait olduğunu kanıtlaması gibi kendisinin söylediği kişi olduğunu da kanıtlamasını sağlar. Bu neden ile GPG inkar edilebilir şifreleme sunmaz ve bu neden ile çoğu GPG kullanıcı anahtarlarında gerçek adlarını ve e-posta adreslerini bulundurur. Çünkü amaç kişinin kendini kanıtlamasıdır.
GnuPG sadece bir şifreleme aracı değil aynı zamanda bir kimlik aracıdır. Bu kriptografik imza yöntemi ile anahtarın sahibinin bir bilginin kendisine ait olduğunu kanıtlaması gibi kendisinin söylediği kişi olduğunu da kanıtlamasını sağlar. Bu neden ile GPG inkar edilebilir şifreleme sunmaz ve bu neden ile çoğu GPG kullanıcı anahtarlarında gerçek adlarını ve e-posta adreslerini bulundurur. Çünkü amaç kişinin kendini kanıtlamasıdır.
Pek çok devlet ve şirket kaynaklı kimlik yönetim sisteminin aksine GPG merkezi bir otoriteye dayanmaz. Bu neden ile herhangi bir kişi istediği isimle veya bilgiyle [bir anahtar oluşturabilir](gpg-anahtar-uretimi.md) ve bunu hiçbir sorunun sorulmadığı anahtar sunucularına yükleyebilir. Bu sebepten [tanınmış kişilerin ismine pek çok sahte anahtar bulunmakta](https://keyserver.ubuntu.com/pks/lookup?search=richard+stallman&fingerprint=on&op=index), [gerçek insanların anahtarlarında da belki binlerce sahte imza](https://keyserver.ubuntu.com/pks/lookup?search=0xF2AD85AC1E42B367&fingerprint=on&op=index) bulunmakta. Bu vahşi batı düzenine çözüm olarak kısmen daha [merkezi sistemler](https://keys.openpgp.org) ve [başkaca güven kaynakları ile desteklenmiş çözümler](wkd.md) önerilmekte ise de güven ağı hala bireyin en güçlü olduğu, en özgürlükçü sistemdir.
Pek çok devlet ve şirket kaynaklı kimlik yönetim sisteminin aksine GPG merkezi bir otoriteye dayanmaz. Bu neden ile herhangi bir kişi istediği isimle veya bilgiyle [bir anahtar oluşturabilir](gpg-anahtar-uretimi.md) ve bunu hiçbir sorunun sorulmadığı anahtar sunucularına yükleyebilir. Bu sebepten [tanınmış kişilerin ismine pek çok sahte anahtar bulunmakta](https://keyserver.ubuntu.com/pks/lookup?search=richard+stallman&fingerprint=on&op=index), [gerçek insanların anahtarlarında da belki binlerce sahte imza](https://keyserver.ubuntu.com/pks/lookup?search=0xF2AD85AC1E42B367&fingerprint=on&op=index) bulunmakta. Bu vahşi batı düzenine çözüm olarak kısmen daha [merkezi sistemler](https://keys.openpgp.org) ve [başkaca güven kaynakları ile desteklenmiş çözümler](wkd.md) önerilmekte ise de güven ağı hala bireyin en güçlü olduğu, en özgürlükçü sistemdir.
## Güven ağı nasıl kurulur
## Güven ağı nasıl kurulur
@ -48,7 +48,7 @@ Kendi güven ağınızı oluşturduktan sonra yapmanız gereken tek şey bu ağ
Neredeyse 30 yıldır hayatta olan güven ağı dünyada kabul edilmiş kimi kurallara göre işler. Bu kurallara bağlı olarak güven ağınızı oluşturmak hem sizin hem de **tüm GPG kullanıcıları için çok ama çok önemlidir.**
Neredeyse 30 yıldır hayatta olan güven ağı dünyada kabul edilmiş kimi kurallara göre işler. Bu kurallara bağlı olarak güven ağınızı oluşturmak hem sizin hem de **tüm GPG kullanıcıları için çok ama çok önemlidir.**
