Fix md issues

master
Neslihan 4 years ago
parent 2a27c0d50e
commit 0b54855dce
  1. 12
      src/cihaz_guvenligi/mobil_cihaz_tercih.md

@ -10,11 +10,9 @@ Cihazınızı içinde bulunduğunuz duruma göre seçmelisiniz:
Eğer riskiniz yüksek ise, **telefonları hassas hiç bir şey için kullanmamanız tavsiye edilir.** Bunun pek çok sebebi bulunmakta:
1. Sorunların başında tüm telefonların sizi kablosuz telefon ağına (hücresel ağ) bağlayan, "[baseband modem][https://en.wikipedia.org/wiki/Baseband_processor]" olarak adlandırılan bir donanım içermesi ve bu cihazların doğal olarak bir takip sistemi olmasıdır. Bu modemler özel mülktür ve uzaktan kötüye kullanılabilecek pek çok güvenlik açığı içerme ihtimalini taşımaktadır. Bu açıklar takip edilmenizden, tüm iletişiminizin ve ortamınızın dinlenmesine kadar ilerleyebilir.
1. Sorunların başında tüm telefonların sizi kablosuz telefon ağına (hücresel ağ) bağlayan, "[baseband modem](https://en.wikipedia.org/wiki/Baseband_processor)" olarak adlandırılan bir donanım içermesi ve bu cihazların doğal olarak bir takip sistemi olmasıdır. Bu modemler özel mülktür ve uzaktan kötüye kullanılabilecek pek çok güvenlik açığı içerme ihtimalini taşımaktadır. Bu açıklar takip edilmenizden, tüm iletişiminizin ve ortamınızın dinlenmesine kadar ilerleyebilir.
2.
[Replicant][https://www.replicant.us/] tamamen özgür bir Android dağıtımı olarak sadece belirli cihazlar üzerinde çalışmaktadır. Çalıştığı cihazların temel özelliği baseband modem'i işlemciden izole etmenin bir imkanı olmasıdır. Replicant aynı zamanda, cihaz üzerindeki, Wi-Fi, Bluetooth, GPS gibi donanımları özgür sürücüleri bulunmadığı için çalıştırmaz. Şayet mobil cihaz kullanmanız gerekiyorsa ve bu cihaz ile önemli veriler işleyecekseniz Replicant kurulu bir telefon iyi bir tercih olabilir.
2. [Replicant](https://www.replicant.us/) tamamen özgür bir Android dağıtımı olarak sadece belirli cihazlar üzerinde çalışmaktadır. Çalıştığı cihazların temel özelliği baseband modem'i işlemciden izole etmenin bir imkanı olmasıdır. Replicant aynı zamanda, cihaz üzerindeki, Wi-Fi, Bluetooth, GPS gibi donanımları özgür sürücüleri bulunmadığı için çalıştırmaz. Şayet mobil cihaz kullanmanız gerekiyorsa ve bu cihaz ile önemli veriler işleyecekseniz Replicant kurulu bir telefon iyi bir tercih olabilir.
Cep telefonlarına alternatif olarak Wi-Fi desteği olan ama hücresel ağa bağlanmayan bir tablet satın alabilirsiniz. Bu tip cihazlar baseband modem içermemektedir ve uzaktan saldırılara karşı çok daha dayanıklıdır. Sadece Wi-Fi içeren bir cihaz ile hala hücresel ağa, ayrı bir taşınabilir hotspot cihazı ile bağlanabilirsiniz.
@ -30,16 +28,16 @@ Taşınabilir cihazınızda; devletler, şirketler veya meraklı insanlar taraf
Şayet hiç uğraşmayacağım diyorsanız, kendinizi Apple şirketinin sinsi yumuşak kollarına bırakıp modern bir iPhone alabilirsiniz. Pek çok gerçek olayda bu cihazlara örgütlü devletler dışında kolaylıkla erişilemediği görüldü. Lakin Apple şirketinin Çin ile yaşadığı aşk, yakın zamanda özgür olmayan yazılımında bulunan açıklar ve İsrailli bir şirketin 1000 ABD dolarına her iPhone'un kilidini kırabildiği iddiası ile yaşamanız gereklidir.
Tavsiyemiz uygun bir cihaz alarak üzerinde [GrapheneOS][] veya [LineageOS][] Android dağıtımları çalıştırmanız ve Google, Facebook gibi casusluk şirketlerinin yazılımları da dahil özgür olmayan yazılımlar **çalıştırmamanızdır**. [GrapheneOS] ve [LineageOS] piyasadan alabileceğiniz pek çok cihaza kolaylıkla kurulabilen ve mahremiyetinize önem veren toplulukların geliştirdiği işletim sistemleridir.
Tavsiyemiz uygun bir cihaz alarak üzerinde [GrapheneOS](https://grapheneos.org/) veya [LineageOS](https://lineageos.org/) Android dağıtımları çalıştırmanız ve Google, Facebook gibi casusluk şirketlerinin yazılımları da dahil özgür olmayan yazılımlar **çalıştırmamanızdır**. _GrapheneOS_ ve _LineageOS_ piyasadan alabileceğiniz pek çok cihaza kolaylıkla kurulabilen ve mahremiyetinize önem veren toplulukların geliştirdiği işletim sistemleridir.
Tavsiye edilen cihazlar:
* **[LineageOS için][lineageos devices]**;
* **[LineageOS için](https://lineageos.org/)**;
* [LG G3](https://wiki.lineageos.org/devices/d855) Türkiye'de kolaylıkla bulunabilen, temizi için biraz araştırma gerektiren ama zamanına göre çok iyi donanıma sahip bir cihazdır. LineageOS kurulumu rootlama gereğinden dolayı biraz baş ağrıtabilir ama fiyat/performansta çok başarılıdır. Ancak LG G3 cihazlar, kronik olarak anakart arızası yaşayabilmektedir. Bu durumu göz önünde bulundurmanızı tavsiye ederiz.
* [Sony Xperia Z](https://wiki.lineageos.org/devices/yuga) Görece eski bir donanım olan Z Türkiye'de bolca ve ucuza bulunabiliyor. LineageOS kurulumu da çok kolaydır. Lakin donanım yaşını gösterdiği için cihazınızı sonuna kadar kullanıyorsanız sizi tatmin etmeyebilir.
* [Xiaomi Redmi Note 7](https://wiki.lineageos.org/devices/lavender) Çok daha modern bir donanım olarak Redmi Note 7 performans isteyen kullanıcılar için iyi bir tercih olabilir. USB-C desteklediği için de geleceğe dönük rahat etmenizi sağlar. Ancak NFC desteği **bulunmamaktadır**.
* **[GrapheneOS için][grapheneos devices]**;
* **[GrapheneOS için](https://grapheneos.org/)**;
* Google [Pixel serisi](https://grapheneos.org/#device-support) cihazların tamamına GraphenOS kurulabilmekte fakat Pixel 4 sürümü henüz tamamlanmadı. Graphene uzun dönemli destek için, şimdilik Pixel 3 serisi cihazları önermektedir. GrapheneOS, Pixel 4 için tamamlandığında bu önerinin Pixel 4 olarak değişmesi muhtemel.
#### Düşük risk

Loading…
Cancel
Save