Compare commits
No commits in common. 'master' and 'master' have entirely different histories.
@ -1,85 +0,0 @@ |
||||
# Nasıl katkıda bulunabilirim? |
||||
|
||||
ÖYD Güvenlik Rehberi'ne katkıda bulunmaya git.oyd.org.tr üzerinde bir hesap oluşturarak başlayabilirsiniz. Bunun haricinde sisteminizde git'in kurulu olması ve yerel testleri yapabilmek için mdbook yazılımını kurabilir olmanız gerekmektedir. |
||||
|
||||
Deponun "[Konular](https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik/issues)" (Issues) sayfasını inceleyerek, projenin şu anda ihtiyaç duyduğu değişiklikleri görebilirsiniz. Bu sayfadaki konularda farklı etiketler mevcuttur. Katkı verebileceğinizi düşündüğünüz bir sorunu üstlenerek başlayabilirsiniz. Bunun için ilgili konunun sayfasına bir yorum bırakabilirsiniz. |
||||
|
||||
## Depoyu çatallamak |
||||
|
||||
Öncelikle, oyd/guvenlik altında bulunan depoyu kendi kullanıcınıza çatallamanız (forklamanız) gerekmektedir. Bu işlem için sayfanın sağ üstünde bulunan "Çatalla" butonuna basın. Depo sizin kullanıcınıza çatallanacaktır. Bu noktadan itibaren yapacağınız tüm değişiklikleri kendi çatalınızda yapacaksınız. |
||||
|
||||
## Depoyu klonlamak |
||||
|
||||
Şimdi, çatalladığınız depoyu yerelinize (bilgisayarınıza) klonlayın. Bunun için uygun bir dizinde aşağıdaki komutu çalıştırabilirsiniz: |
||||
|
||||
``` |
||||
git clone git@git.oyd.org.tr:kullanici_adiniz/guvenlik |
||||
``` |
||||
|
||||
Depo yerelinize klonlandı. |
||||
|
||||
## Ana depodaki değişiklikleri çekme |
||||
|
||||
Mevcut halde, oyd/guvenlik'te yer alan ana depoyu değil de kendi deponuzu klonladığınız için, `git pull` çalıştırdığınızda doğal olarak kendi çatalınızdan değişiklikleri talep etmiş olacaksınız. Bunun için `upstream` isminde yeni bir uzak sunucu (remote) eklememiz gerekiyor. Aşağıdaki komutu çalıştırarak bu depoyu ekleyebilirsiniz. |
||||
|
||||
``` |
||||
git remote add upstream https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik.git |
||||
``` |
||||
|
||||
Upstream'in eklenip eklenmediğini `git remote -v` komutu ile kontrol edebilirsiniz. |
||||
|
||||
## mdBook kurulumu |
||||
|
||||
ÖYD Güvenlik Rehberi, mdBook altyapısını kullanmaktadır. Bunun için mdBook yazılımının bilgisayarınızda kurulu olması gerekmektedir. mdBook'u kurmak için aşağıdaki komutları sırasıyla çalıştırın: |
||||
|
||||
``` |
||||
wget -O mdbook.tar.gz https://github.com/rust-lang/mdBook/releases/download/v0.4.1/mdbook-v0.4.1-x86_64-unknown-linux-gnu.tar.gz |
||||
tar -xvf mdbook.tar.gz |
||||
sudo mv mdbook /usr/local/bin/ |
||||
``` |
||||
|
||||
Bu noktadan itibaren, `mdbook` komutunu çalıştırdığınızda mdBook çalışacaktır. |
||||
|
||||
## Değişikliklerin yerelde test edilmesi |
||||
|
||||
Değişikliklerinizi yaparken, yaptığınız değişiklikleri canlı olarak test etmenizde yarar vardır. Bunun için proje dizinindeyken: |
||||
|
||||
``` |
||||
mdbook serve |
||||
``` |
||||
|
||||
Yukarıdaki komutu çalıştırdığınızda, `localhost:3000` üzerinden proje servis edilecektir. Yaptığınız her değişiklikte proje tekrardan build olacağı için, değişikliklerinizi canlı olarak takip edebilirsiniz. |
||||
|
||||
## Değişikliklerin gönderilmesi |
||||
|
||||
Öncelikle yereldeki dosyalarımızı işlememiz (commit) ve kendi çatalımıza ittirmemiz (push) gerekmektedir. Bunun için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz: |
||||
|
||||
``` |
||||
git add * |
||||
git commit -m "Buraya bir mesaj girin" |
||||
git push origin master |
||||
``` |
||||
|
||||
Lütfen anlaşılır commit mesajları girin. `add` komutunda `*` yerine değiştirdiğiniz dosyaları da yazabilirsiniz. `*` karakteri, değiştirdiğiniz tüm dosyaları commit'inize alacaktır. |
||||
|
||||
_Not: GnuPG kullanıyorsanız, `-S` parametresiyle commit'lerinizi imzalayabilirsiniz._ |
||||
|
||||
## Değişiklik isteği açmak (pull request) |
||||
|
||||
Yaptığınız değişiklikleri kendi çatalınıza ittirdikten sonra, git.oyd.org.tr üzerinde kendi çatalınıza gidin ve "Değişiklik İstekleri"ne gidin. Buradan "Yeni değişiklik isteği" butonuna basın. Değişiklik isteğiniz oyd:master ile sizin çatalınız arasında olmalıdır. |
||||
|
||||
Anlamlı bir mesaj yazdıktan sonra, değişiklik isteğinizi açın. Eğer bir sorunu kapatıyorsanız, ilgili sorunun numarasını başına `#` işareti koyarak belirtmeyi unutmayın. |
||||
|
||||
Değişiklik isteğiniz depo bekçileri tarafından incelenerek kısa bir sürede karara bağlanacaktır. |
||||
|
||||
## Önemli uyarılar |
||||
|
||||
1. **YERELDE TEST ETMEDİĞİNİZ HİÇBİR ŞEYİ DEĞİŞİKLİK İSTEĞİ OLARAK AÇMAYIN.** |
||||
2. Ana depoya yeni commit'ler atıldıkça, kendi yerelinizde `git pull upstream` yapmayı unutmayın. |
||||
3. Sorun ve değişiklik isteği mesajlarınızı açık bir dille yazmaya özen gösterin. |
||||
4. Projelerin birkaç gönüllü insan tarafından yürütüldüğünü, açtığınız konulara ve değişiklik isteklerine hemen cevap verilemeyeceğini unutmayın. |
||||
5. Tek bir değişiklik isteğinde 40 tane dosya değiştirmeyin, çok fazla değişiklik yapacaksanız bunları ayrı ayrı değişiklik isteklerine bölün. |
||||
|
||||
---- |
||||
|
||||
Katkılarınız için teşekkür ederiz. |
||||
@ -1,173 +0,0 @@ |
||||
## creative commons |
||||
|
||||
# Attribution-ShareAlike 4.0 International |
||||
|
||||
Creative Commons Corporation (“Creative Commons”) is not a law firm and does not provide legal services or legal advice. Distribution of Creative Commons public licenses does not create a lawyer-client or other relationship. Creative Commons makes its licenses and related information available on an “as-is” basis. Creative Commons gives no warranties regarding its licenses, any material licensed under their terms and conditions, or any related information. Creative Commons disclaims all liability for damages resulting from their use to the fullest extent possible. |
||||
|
||||
### Using Creative Commons Public Licenses |
||||
|
||||
Creative Commons public licenses provide a standard set of terms and conditions that creators and other rights holders may use to share original works of authorship and other material subject to copyright and certain other rights specified in the public license below. The following considerations are for informational purposes only, are not exhaustive, and do not form part of our licenses. |
||||
|
||||
* __Considerations for licensors:__ Our public licenses are intended for use by those authorized to give the public permission to use material in ways otherwise restricted by copyright and certain other rights. Our licenses are irrevocable. Licensors should read and understand the terms and conditions of the license they choose before applying it. Licensors should also secure all rights necessary before applying our licenses so that the public can reuse the material as expected. Licensors should clearly mark any material not subject to the license. This includes other CC-licensed material, or material used under an exception or limitation to copyright. [More considerations for licensors](http://wiki.creativecommons.org/Considerations_for_licensors_and_licensees#Considerations_for_licensors). |
||||
|
||||
* __Considerations for the public:__ By using one of our public licenses, a licensor grants the public permission to use the licensed material under specified terms and conditions. If the licensor’s permission is not necessary for any reason–for example, because of any applicable exception or limitation to copyright–then that use is not regulated by the license. Our licenses grant only permissions under copyright and certain other rights that a licensor has authority to grant. Use of the licensed material may still be restricted for other reasons, including because others have copyright or other rights in the material. A licensor may make special requests, such as asking that all changes be marked or described. Although not required by our licenses, you are encouraged to respect those requests where reasonable. [More considerations for the public](http://wiki.creativecommons.org/Considerations_for_licensors_and_licensees#Considerations_for_licensees). |
||||
|
||||
## Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International Public License |
||||
|
||||
By exercising the Licensed Rights (defined below), You accept and agree to be bound by the terms and conditions of this Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International Public License ("Public License"). To the extent this Public License may be interpreted as a contract, You are granted the Licensed Rights in consideration of Your acceptance of these terms and conditions, and the Licensor grants You such rights in consideration of benefits the Licensor receives from making the Licensed Material available under these terms and conditions. |
||||
|
||||
### Section 1 – Definitions. |
||||
|
||||
a. __Adapted Material__ means material subject to Copyright and Similar Rights that is derived from or based upon the Licensed Material and in which the Licensed Material is translated, altered, arranged, transformed, or otherwise modified in a manner requiring permission under the Copyright and Similar Rights held by the Licensor. For purposes of this Public License, where the Licensed Material is a musical work, performance, or sound recording, Adapted Material is always produced where the Licensed Material is synched in timed relation with a moving image. |
||||
|
||||
b. __Adapter's License__ means the license You apply to Your Copyright and Similar Rights in Your contributions to Adapted Material in accordance with the terms and conditions of this Public License. |
||||
|
||||
c. __BY-SA Compatible License__ means a license listed at [creativecommons.org/compatiblelicenses](http://creativecommons.org/compatiblelicenses), approved by Creative Commons as essentially the equivalent of this Public License. |
||||
|
||||
d. __Copyright and Similar Rights__ means copyright and/or similar rights closely related to copyright including, without limitation, performance, broadcast, sound recording, and Sui Generis Database Rights, without regard to how the rights are labeled or categorized. For purposes of this Public License, the rights specified in Section 2(b)(1)-(2) are not Copyright and Similar Rights. |
||||
|
||||
e. __Effective Technological Measures__ means those measures that, in the absence of proper authority, may not be circumvented under laws fulfilling obligations under Article 11 of the WIPO Copyright Treaty adopted on December 20, 1996, and/or similar international agreements. |
||||
|
||||
f. __Exceptions and Limitations__ means fair use, fair dealing, and/or any other exception or limitation to Copyright and Similar Rights that applies to Your use of the Licensed Material. |
||||
|
||||
g. __License Elements__ means the license attributes listed in the name of a Creative Commons Public License. The License Elements of this Public License are Attribution and ShareAlike. |
||||
|
||||
h. __Licensed Material__ means the artistic or literary work, database, or other material to which the Licensor applied this Public License. |
||||
|
||||
i. __Licensed Rights__ means the rights granted to You subject to the terms and conditions of this Public License, which are limited to all Copyright and Similar Rights that apply to Your use of the Licensed Material and that the Licensor has authority to license. |
||||
|
||||
j. __Licensor__ means the individual(s) or entity(ies) granting rights under this Public License. |
||||
|
||||
k. __Share__ means to provide material to the public by any means or process that requires permission under the Licensed Rights, such as reproduction, public display, public performance, distribution, dissemination, communication, or importation, and to make material available to the public including in ways that members of the public may access the material from a place and at a time individually chosen by them. |
||||
|
||||
l. __Sui Generis Database Rights__ means rights other than copyright resulting from Directive 96/9/EC of the European Parliament and of the Council of 11 March 1996 on the legal protection of databases, as amended and/or succeeded, as well as other essentially equivalent rights anywhere in the world. |
||||
|
||||
m. __You__ means the individual or entity exercising the Licensed Rights under this Public License. Your has a corresponding meaning. |
||||
|
||||
### Section 2 – Scope. |
||||
|
||||
a. ___License grant.___ |
||||
|
||||
1. Subject to the terms and conditions of this Public License, the Licensor hereby grants You a worldwide, royalty-free, non-sublicensable, non-exclusive, irrevocable license to exercise the Licensed Rights in the Licensed Material to: |
||||
|
||||
A. reproduce and Share the Licensed Material, in whole or in part; and |
||||
|
||||
B. produce, reproduce, and Share Adapted Material. |
||||
|
||||
2. __Exceptions and Limitations.__ For the avoidance of doubt, where Exceptions and Limitations apply to Your use, this Public License does not apply, and You do not need to comply with its terms and conditions. |
||||
|
||||
3. __Term.__ The term of this Public License is specified in Section 6(a). |
||||
|
||||
4. __Media and formats; technical modifications allowed.__ The Licensor authorizes You to exercise the Licensed Rights in all media and formats whether now known or hereafter created, and to make technical modifications necessary to do so. The Licensor waives and/or agrees not to assert any right or authority to forbid You from making technical modifications necessary to exercise the Licensed Rights, including technical modifications necessary to circumvent Effective Technological Measures. For purposes of this Public License, simply making modifications authorized by this Section 2(a)(4) never produces Adapted Material. |
||||
|
||||
5. __Downstream recipients.__ |
||||
|
||||
A. __Offer from the Licensor – Licensed Material.__ Every recipient of the Licensed Material automatically receives an offer from the Licensor to exercise the Licensed Rights under the terms and conditions of this Public License. |
||||
|
||||
B. __Additional offer from the Licensor – Adapted Material. Every recipient of Adapted Material from You automatically receives an offer from the Licensor to exercise the Licensed Rights in the Adapted Material under the conditions of the Adapter’s License You apply. |
||||
|
||||
C. __No downstream restrictions.__ You may not offer or impose any additional or different terms or conditions on, or apply any Effective Technological Measures to, the Licensed Material if doing so restricts exercise of the Licensed Rights by any recipient of the Licensed Material. |
||||
|
||||
6. __No endorsement.__ Nothing in this Public License constitutes or may be construed as permission to assert or imply that You are, or that Your use of the Licensed Material is, connected with, or sponsored, endorsed, or granted official status by, the Licensor or others designated to receive attribution as provided in Section 3(a)(1)(A)(i). |
||||
|
||||
b. ___Other rights.___ |
||||
|
||||
1. Moral rights, such as the right of integrity, are not licensed under this Public License, nor are publicity, privacy, and/or other similar personality rights; however, to the extent possible, the Licensor waives and/or agrees not to assert any such rights held by the Licensor to the limited extent necessary to allow You to exercise the Licensed Rights, but not otherwise. |
||||
|
||||
2. Patent and trademark rights are not licensed under this Public License. |
||||
|
||||
3. To the extent possible, the Licensor waives any right to collect royalties from You for the exercise of the Licensed Rights, whether directly or through a collecting society under any voluntary or waivable statutory or compulsory licensing scheme. In all other cases the Licensor expressly reserves any right to collect such royalties. |
||||
|
||||
### Section 3 – License Conditions. |
||||
|
||||
Your exercise of the Licensed Rights is expressly made subject to the following conditions. |
||||
|
||||
a. ___Attribution.___ |
||||
|
||||
1. If You Share the Licensed Material (including in modified form), You must: |
||||
|
||||
A. retain the following if it is supplied by the Licensor with the Licensed Material: |
||||
|
||||
i. identification of the creator(s) of the Licensed Material and any others designated to receive attribution, in any reasonable manner requested by the Licensor (including by pseudonym if designated); |
||||
|
||||
ii. a copyright notice; |
||||
|
||||
iii. a notice that refers to this Public License; |
||||
|
||||
iv. a notice that refers to the disclaimer of warranties; |
||||
|
||||
v. a URI or hyperlink to the Licensed Material to the extent reasonably practicable; |
||||
|
||||
B. indicate if You modified the Licensed Material and retain an indication of any previous modifications; and |
||||
|
||||
C. indicate the Licensed Material is licensed under this Public License, and include the text of, or the URI or hyperlink to, this Public License. |
||||
|
||||
2. You may satisfy the conditions in Section 3(a)(1) in any reasonable manner based on the medium, means, and context in which You Share the Licensed Material. For example, it may be reasonable to satisfy the conditions by providing a URI or hyperlink to a resource that includes the required information. |
||||
|
||||
3. If requested by the Licensor, You must remove any of the information required by Section 3(a)(1)(A) to the extent reasonably practicable. |
||||
|
||||
b. ___ShareAlike.___ |
||||
|
||||
In addition to the conditions in Section 3(a), if You Share Adapted Material You produce, the following conditions also apply. |
||||
|
||||
1. The Adapter’s License You apply must be a Creative Commons license with the same License Elements, this version or later, or a BY-SA Compatible License. |
||||
|
||||
2. You must include the text of, or the URI or hyperlink to, the Adapter's License You apply. You may satisfy this condition in any reasonable manner based on the medium, means, and context in which You Share Adapted Material. |
||||
|
||||
3. You may not offer or impose any additional or different terms or conditions on, or apply any Effective Technological Measures to, Adapted Material that restrict exercise of the rights granted under the Adapter's License You apply. |
||||
|
||||
### Section 4 – Sui Generis Database Rights. |
||||
|
||||
Where the Licensed Rights include Sui Generis Database Rights that apply to Your use of the Licensed Material: |
||||
|
||||
a. for the avoidance of doubt, Section 2(a)(1) grants You the right to extract, reuse, reproduce, and Share all or a substantial portion of the contents of the database; |
||||
|
||||
b. if You include all or a substantial portion of the database contents in a database in which You have Sui Generis Database Rights, then the database in which You have Sui Generis Database Rights (but not its individual contents) is Adapted Material, including for purposes of Section 3(b); and |
||||
|
||||
c. You must comply with the conditions in Section 3(a) if You Share all or a substantial portion of the contents of the database. |
||||
|
||||
For the avoidance of doubt, this Section 4 supplements and does not replace Your obligations under this Public License where the Licensed Rights include other Copyright and Similar Rights. |
||||
|
||||
### Section 5 – Disclaimer of Warranties and Limitation of Liability. |
||||
|
||||
a. __Unless otherwise separately undertaken by the Licensor, to the extent possible, the Licensor offers the Licensed Material as-is and as-available, and makes no representations or warranties of any kind concerning the Licensed Material, whether express, implied, statutory, or other. This includes, without limitation, warranties of title, merchantability, fitness for a particular purpose, non-infringement, absence of latent or other defects, accuracy, or the presence or absence of errors, whether or not known or discoverable. Where disclaimers of warranties are not allowed in full or in part, this disclaimer may not apply to You.__ |
||||
|
||||
b. __To the extent possible, in no event will the Licensor be liable to You on any legal theory (including, without limitation, negligence) or otherwise for any direct, special, indirect, incidental, consequential, punitive, exemplary, or other losses, costs, expenses, or damages arising out of this Public License or use of the Licensed Material, even if the Licensor has been advised of the possibility of such losses, costs, expenses, or damages. Where a limitation of liability is not allowed in full or in part, this limitation may not apply to You.__ |
||||
|
||||
c. The disclaimer of warranties and limitation of liability provided above shall be interpreted in a manner that, to the extent possible, most closely approximates an absolute disclaimer and waiver of all liability. |
||||
|
||||
### Section 6 – Term and Termination. |
||||
|
||||
a. This Public License applies for the term of the Copyright and Similar Rights licensed here. However, if You fail to comply with this Public License, then Your rights under this Public License terminate automatically. |
||||
|
||||
b. Where Your right to use the Licensed Material has terminated under Section 6(a), it reinstates: |
||||
|
||||
1. automatically as of the date the violation is cured, provided it is cured within 30 days of Your discovery of the violation; or |
||||
|
||||
2. upon express reinstatement by the Licensor. |
||||
|
||||
For the avoidance of doubt, this Section 6(b) does not affect any right the Licensor may have to seek remedies for Your violations of this Public License. |
||||
|
||||
c. For the avoidance of doubt, the Licensor may also offer the Licensed Material under separate terms or conditions or stop distributing the Licensed Material at any time; however, doing so will not terminate this Public License. |
||||
|
||||
d. Sections 1, 5, 6, 7, and 8 survive termination of this Public License. |
||||
|
||||
### Section 7 – Other Terms and Conditions. |
||||
|
||||
a. The Licensor shall not be bound by any additional or different terms or conditions communicated by You unless expressly agreed. |
||||
|
||||
b. Any arrangements, understandings, or agreements regarding the Licensed Material not stated herein are separate from and independent of the terms and conditions of this Public License.t stated herein are separate from and independent of the terms and conditions of this Public License. |
||||
|
||||
### Section 8 – Interpretation. |
||||
|
||||
a. For the avoidance of doubt, this Public License does not, and shall not be interpreted to, reduce, limit, restrict, or impose conditions on any use of the Licensed Material that could lawfully be made without permission under this Public License. |
||||
|
||||
b. To the extent possible, if any provision of this Public License is deemed unenforceable, it shall be automatically reformed to the minimum extent necessary to make it enforceable. If the provision cannot be reformed, it shall be severed from this Public License without affecting the enforceability of the remaining terms and conditions. |
||||
|
||||
c. No term or condition of this Public License will be waived and no failure to comply consented to unless expressly agreed to by the Licensor. |
||||
|
||||
d. Nothing in this Public License constitutes or may be interpreted as a limitation upon, or waiver of, any privileges and immunities that apply to the Licensor or You, including from the legal processes of any jurisdiction or authority. |
||||
|
||||
> Creative Commons is not a party to its public licenses. Notwithstanding, Creative Commons may elect to apply one of its public licenses to material it publishes and in those instances will be considered the “Licensor.” Except for the limited purpose of indicating that material is shared under a Creative Commons public license or as otherwise permitted by the Creative Commons policies published at [creativecommons.org/policies](http://creativecommons.org/policies), Creative Commons does not authorize the use of the trademark “Creative Commons” or any other trademark or logo of Creative Commons without its prior written consent including, without limitation, in connection with any unauthorized modifications to any of its public licenses or any other arrangements, understandings, or agreements concerning use of licensed material. For the avoidance of doubt, this paragraph does not form part of the public licenses. |
||||
> |
||||
> Creative Commons may be contacted at creativecommons.org |
||||
@ -1,51 +0,0 @@ |
||||
# Özgür Yazılım Derneği Güvenlik Rehberi |
||||
|
||||
Bu depo, [guvenlik.oyd.org.tr](https://guvenlik.oyd.org.tr) adresinde bulunan Güvenlik Rehberi'ni içerir. |
||||
|
||||
## Kullanım ve test |
||||
|
||||
Güvenlik Rehberi, [mdBook](https://github.com/rust-lang/mdBook) ile oluşturulmuştur. |
||||
|
||||
mdBook kurulumu: |
||||
|
||||
``` |
||||
wget -O mdbook.tar.gz https://github.com/rust-lang/mdBook/releases/download/v0.4.1/mdbook-v0.4.1-x86_64-unknown-linux-gnu.tar.gz |
||||
tar -xvf mdbook.tar.gz |
||||
sudo mv mdbook /usr/local/bin/ |
||||
``` |
||||
|
||||
Yerel test: |
||||
|
||||
``` |
||||
git clone https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik.git |
||||
cd guvenlik |
||||
mdbook serve |
||||
``` |
||||
|
||||
Deployment: |
||||
|
||||
## Katkıda bulunanlar |
||||
|
||||
* Filiz Akın |
||||
* Uğur Arıcı |
||||
* Alper Atmaca |
||||
* Tan Aytekin |
||||
* Murat Emir Cabaroğlu |
||||
* Onur Çelik |
||||
* Cemre Demircioğlu |
||||
* Mert Gör |
||||
* Hamdi Gümüş |
||||
* Derya Karaarslan |
||||
* Umut Karcı |
||||
* Özcan Oğuz |
||||
* Furkan Senan |
||||
* Osman Orçun Serçe |
||||
* Zeynep Topsakal |
||||
* Neslihan Turan |
||||
* Yasin İsa Yıldırım |
||||
* Mustafa Yontar |
||||
|
||||
## Lisans |
||||
|
||||
|
||||
 |
||||
@ -1,42 +1,40 @@ |
||||
 |
||||
# Sayısal Güvenlik |
||||
|
||||
## Buradan başlayın |
||||
## Buradan Başlayın |
||||
|
||||
Zaman sıkıntısı mı çekiyorsunuz? Baskıyla mücadele etmek ve daha iyi bir dünya inşa etmek için çok mu meşgulsünüz? Muhteşem! Burada bahsedeceğimiz kolay adımlarla kendinizin ve çevrenizdeki herkesin sayısal hayatını daha güvenli kılabilirsiniz. |
||||
Zaman sıkıntısı mı çekiyorsunuz? Baskıyla mücadele etmek ve daha iyi bir dünya inşaa etmek için çok mu meşgulsünüz? Muhteşem! Burada bahsedeceğimiz kolay adımlarla kendinizin ve herkesin sayısal hayatını daha güvenli kılabilirsiniz. |
||||
|
||||
* [Yazışma disiplinine giriş yapın](./beseri_guvenlik/mesaj_disiplini.md): Saldırıların çoğu e-posta kutunuza veya telefonunuza gelir. E-posta ve anlık yazışma kullanırken uygun önlemleri nasıl alacağınızı öğrenin. |
||||
* [Parola yöneticisi ve Zarola kullanın](./beseri_guvenlik/parolalar.md): Parola yöneticisi kullanarak kendinizi pek çok tehlikeden koruyabilirsiniz. Parola yöneticinizi, Zarola ile koruyarak güvenliğinizi artırabilirsiniz. |
||||
* [Yazışma disiplinine giriş yapın](./beseri_guvenlik/mesaj_disiplini.md): Yazışma disiplinine giriş yapın: Saldırıların çoğu posta kutunuzdan gelir. E-posta ve anlık yazışma kullanırken uygun önlemleri nasıl alacağınızı öğrenin. |
||||
* [Parola yöneticisi ve Zarola kullanın](./beseri_guvenlik/parolalar.md): Parola yöneticisi kullanarak kendinizi çok sayıda tehlikeden koruyabilirsiniz. Parola yöneticinizi de bir Zarola ile koruyarak güvenliğinizi artırabilirsiniz. |
||||
* [Cihazlarınızı şifreleyin](./cihaz_guvenligi/cihaz_sifreleme.md): Tam disk şifreleme kullanması çok kolay, pek çok işletim sisteminde dahili olarak gelen ve cihazlarınızdaki verilerin korunmasında çok etkili bir sistemdir. |
||||
* [Web sitelerini daha güvenli gezin](./ag_guvenligi/guvenli_web_gezintisi.md): Varsayılan tarayıcınızı ve birkaç küçük ayarı değiştirip iki-üç eklenti kurarak web üzerindeki güvenliğinizi ve keyfinizi fazlasıyla artırabilirsiniz. |
||||
* [Yazılımlarınızı güvenli çalıştırın](./cihaz_guvenligi/yazilim_guvenligi.md): Özgür yazılımlar kullanmak ve yazılımları güncellemek, güvenliğiniz için basit ama etkin adımlardır. |
||||
* [Web sitelerini daha güvenli gezin](./ag_guvenligi/guvenli_web_gezintisi.md): Varsayılan tarayıcınızı ve varsayılan ayarlarını değiştirip birkaç eklenti kurarak web üzerindeki güvneliğinizi ve keyfinizi fazlasıyla arttırabilirsiniz. |
||||
* [Yazılımlarınızı güvenli çalıştırın](./cihaz_guvenligi/yazilim_guvenligi.md): Cihazlarınızdaki yazılımları güncellemek güvenliğiniz için yapabileceğiniz en basit şeydir. |
||||
|
||||
## Neden Güvenlik Önemlidir |
||||
|
||||
## Güvenlik neden önemlidir? |
||||
Bilgi ve iletişim (bilişim) teknolojilerinin giderek yükselen önemi bir başka olguyu daha hayatımıza getirdi: *gözetim toplumunun* yükselişi. Gözetimi, güç sahiplerinin [_hakimiyetlerini korumak için iletişim üzerinde kontrol kurması_] olarak düşünebilirsiniz. |
||||
|
||||
Bilgi ve iletişim (bilişim) teknolojilerinin giderek yükselen önemi bir başka olguyu daha hayatımıza getirdi: *gözetim toplumunun* yükselişi. Gözetimi, güç sahiplerinin _hakimiyetlerini korumak için iletişim üzerinde kontrol kurması_ olarak düşünebilirsiniz. |
||||
**Ulus Devletler;** yeni iletişim teknolojilerine, bu yolla yapılacak iletişimi ve kitleleri topluca kontrol etmek için gerekli altyapıları geliştirerek tepki vermiştir. Pek çok devlet aynı zamanda ahlaki değerleri olmayan özel şirketlerle insanların ve toplumun öncülerinin iletişimlerine ve cihazlarına girmek için işbirliği yapmakta. |
||||
|
||||
**Devletler;** yeni bilişim teknolojilerine, iletişimi ve kitleleri topluca kontrol etmek için gerekli altyapıları geliştirerek tepki vermiştir. Keza, daha önce yapamayacakları gözetim, İnternet'ten anlık olarak akan verilerle mümkün olmuştur. Pek çok devlet, insanların ve sivil toplumun iletişimini dinlemek ve cihazlarına girmek için ahlaki değerleri olmayan özel şirketlerle iş birliği yapmaktadır. |
||||
**Şirketler;** İnternet sayesinde ortaya çıkan veriye dayalı düzende rekabette sağ kalabilmek için insanların kişisel verilerini toplayıp, inceleyip sonuç çıkarmak zorunda olduklarını fark ettiler. Özellikle reklamcılık sektörü tamamen kişilerin takip edilmesi ve davranışlarının incelenmesi üzerine kurulu bir sisteme geçiş yaptı. |
||||
|
||||
**Şirketler;** İnternet sayesinde ortaya çıkan veriye dayalı düzende, rekabette sağ kalabilmek için insanların kişisel verilerini toplayıp, inceleyip sonuç çıkarmanın ve bu sonuçları kullanmanın çok fazla kar getirdiğini gördü. Özellikle reklamcılık sektörü, tamamen bireylerin takip edilmesi ve davranışlarının incelenmesi üzerine kurulu bir sisteme geçiş yaptı. Bunun da sonucu, ortaya saçılmış kişisel veriler ve tarihin bugüne kadar hiç görmediği toplu bir gözetim oldu. |
||||
**Suçlular;** kişilerin cihazlarına ve hesaplarına yapacakları saldırılar aracılığı ile yapabilecekleri şantaj ve sahteciliğin çokça karlı olduğunu farketti. |
||||
|
||||
**Kötü niyetli kişiler;** kişilerin cihazlarına ve hesaplarına yaptıkları saldırılar ile elde ettikleri verileri kullanarak şantaj yapmanın ve sahteciliğin karlı bir iş olduğunu fark ettiler. Devletler de pek kadir olmalarına rağmen, bu kişileri bahane ederek toplu gözetim sistemlerini meşrulaştırmaya çalışmaktadır. |
||||
Bu bağlamda, sayısal güvenlik hayati bir öneme sahiptir. |
||||
|
||||
Bu bağlamda, sayısal güvenlik bireylerin yaşamı için hayati bir öneme sahiptir. |
||||
|
||||
* [Devlet gözetiminin](https://en.wikipedia.org/wiki/Stasi), [sosyal hareket](https://en.wikipedia.org/wiki/COINTELPRO) ve ilerlemeyi bastırdığı gerçeği tarihi olarak bilinen bir gerçektir. |
||||
* Devlet gözetiminin, sosyal hareket ve ilerlemeyi bastırdığı gerçeği tarihi olarak bilinen bir gerçektir. |
||||
* Dolaylı bile olsa, kontrolsüz gözetimin sosyal hareketler ve insanlar üzerinde olumsuz etkileri vardır. |
||||
* Şirket gözetimi de devletlerinki kadar ciddi bir tehlikedir. Sadece şirketlerin insanlar hakkında topladığı sınırsız bilginin devletler tarafından başka amaçlarla kullanılması değil, [şirketlerin insanlar üzerinde ve dolayısı ile sosyal düzen üzerinde hiç olmadığı şekilde kontrol sahibi olması](https://en.wikipedia.org/wiki/Facebook%E2%80%93Cambridge_Analytica_data_scandal) da tehlikenin bir parçasıdır. |
||||
|
||||
İnsanlar toplu gözetimin yükselişi ve boyutları hakkında bilgi edinmeye başladıklarında çoğunlukla yenik hissetmektedirler. Kimi bu durumdan kurtuluş olmadığına karar verip tüm benliklerini gözetim altında yaşamaya razı gelmekte veya tüm sayısal iletişimlerini kendilerini korumak adına sonlandırmaktadırlar. Biz üçüncü bir yol olduğuna inanıyor ve güvenlik ile mahremiyetin herkese erişilebilir olması için çalışıyoruz. |
||||
* Şirket gözetimi devletlerinki kadar ciddi bir tehlikedir. Sadece şirketlerin insanlar hakkında topladığı sınırsız bilginin devletler tararfından başka amaçlarla kullanılması değil, şirketlerin tüketiciler üzerinde hiç olmadığı şekilde kontrol sahibi olması da tehlikenin bir parçasıdır. |
||||
|
||||
İnsanlar toplu gözetimin yükselişi hakkında bilgi edinmeye başladıklarında çoğunlukla yenik hissetmektedirler. Kimi bu durumdan kurtuluş olmadığına karar verip tüm benliklerini gözetim altında yaşamaya razı gelmekte veya tüm sayısal iletişimlerini kendilerini korumak adına sonlandırmaktadırlar. Biz üçüncü bir yol olduğuna inanıyor ve güvenlik ile mahremiyetin herkese erişilebilir olması için çalışıyoruz. |
||||
|
||||
## Güvenlik önizlemi |
||||
## Güvenlik Önizlemi |
||||
|
||||
|Güvenlik Tipi|Bu nedir?|Ne zaman Faydalıdır?| |
||||
|--- |--- |--- | |
||||
|[Beşeri Güvenlik](./beseri_guvenlik)|**Davranışlarınız** ile ilgili yapabileceğiniz küçük değişiklikler.|İnsan hatalarının bir güvenlik sistemindeki *zayıf halka* olmasını engeller.| |
||||
|[Cihaz Güvenliği](./cihaz_guvenligi)|**Bilgisayar ve telefonlarınızı** saldırılara daha dayanıklı kılacak adımlar.|Cihazınızın *fiziksel* olarak saldırganların eline geçmesi durumunda bilinen saldırılara karşı dayanıklı kılmak yararlıdır.| |
||||
|[Yazışma Güvenliği](./yazisma_guvenligi)|**her mesajı** gönderir veya alırken şifrelenin yolları.|Eğer belirli bir mesajın gönderilir ve depolanırken **mahremiyetini** teminat altına almak için gereklidir.| |
||||
|[Ağ Güvenliği](./ag_guvenligi)|Sizi takip eden siteleri engellemek ve **İnternet trafiğinizi** şifrelemek.|Davranışsal takiplere, hesap çalınmalarına, sansüre, sosyal ağ takibine, dinlemlere ve reklamlara karşı korunmaya yardımcı olur.| |
||||
|[Ağ Güvenliği](./ag_guvenligi)|Sizi takip eden siteleri engellemek ve **İnternet trafiğinizi** şifrelemek.|Davranışsal takiplere, hesap çalınmalarına, sansüre, sosyal ağ takibine, dinlemlere ve reklamlara karşı korunmaya yardımcı olur| |
||||
|
||||
Ayrıca daha fazla güvenlik rehberi için [güvenlik okuma listesi](./resources.md) sayfasını inceleyebilirsiniz. |
||||
Ayrıca [güvenlik okuma listesi](./resources.md) sayfasını daha fazla güvenlik rehberi ve aktivist servis sağlayıcılar için inceleyin. |
||||
|
||||
@ -0,0 +1,40 @@ |
||||
# Sayısal Güvenlik |
||||
|
||||
## Buradan Başlayın |
||||
|
||||
Zaman sıkıntısı mı çekiyorsunuz? Baskıyla mücadele etmek ve daha iyi bir dünya inşaa etmek için çok mu meşgulsünüz? Muhteşem! Burada bahsedeceğimiz kolay adımlarla kendinizin ve herkesin sayısal hayatını daha güvenli kılabilirsiniz. |
||||
|
||||
* [Yazışma disiplinine giriş yapın](./beseri-guvenlik/mesaj-disiplini.md): Yazışma disiplinine giriş yapın: Saldırıların çoğu posta kutunuzdan gelir. E-posta ve anlık yazışma kullanırken uygun önlemleri nasıl alacağınızı öğrenin. |
||||
* [Parola yöneticisi kullanın](./passwords.md): Parola yöneticisi kullanarak kendinizi çok sayıda tehlikeden koruyabilirsiniz. |
||||
* [Cihazlarınızı şifreleyin](./device-encryption.md): Tam disk şifreleme kullanması çok kolay, pek çok işletim sisteminde dahili olarak gelen ve cihazlarınızdaki verilerin korunmasında çok etkili bir sistemdir. |
||||
* [Web sitelerini daha güvenli gezin](./better-web-browsing.md): Varsayılan tarayıcınızı ve varsayılan ayarlarını değiştirip birkaç eklenti kurarak web üzerindeki güvneliğinizi ve keyfinizi fazlasıyla arttırabilirsiniz. |
||||
* [Yazılımlarınızı güvenli çalıştırın](./software-safety.md): Cihazlarınızdaki yazılımları güncellemek güvenliğiniz için yapabileceğiniz en basit şeydir. |
||||
|
||||
## Neden Güvenlik Önemlidir |
||||
|
||||
Bilgi ve iletişim (bilişim) teknolojilerinin giderek yükselen önemi bir başka olguyu daha hayatımıza getirdi: *gözetim toplumunun* yükselişi. Gözetimi, güç sahiplerinin [_hakimiyetlerini korumak için iletişim üzerinde kontrol kurması_] olarak düşünebilirsiniz. |
||||
|
||||
**Ulus Devletler;** yeni iletişim teknolojilerine, bu yolla yapılacak iletişimi ve kitleleri topluca kontrol etmek için gerekli altyapıları geliştirerek tepki vermiştir. Pek çok devlet aynı zamanda ahlaki değerleri olmayan özel şirketlerle insanların ve toplumun öncülerinin iletişimlerine ve cihazlarına girmek için işbirliği yapmakta. |
||||
|
||||
**Şirketler;** İnternet sayesinde ortaya çıkan veriye dayalı düzende rekabette sağ kalabilmek için insanların kişisel verilerini toplayıp, inceleyip sonuç çıkarmak zorunda olduklarını fark ettiler. Özellikle reklamcılık sektörü tamamen kişilerin takip edilmesi ve davranışlarının incelenmesi üzerine kurulu bir sisteme geçiş yaptı. |
||||
|
||||
**Suçlular;** kişilerin cihazlarına ve hesaplarına yapacakları saldırılar aracılığı ile yapabilecekleri şantaj ve sahteciliğin çokça karlı olduğunu farketti. |
||||
|
||||
Bu bağlamda, sayısal güvenlik hayati bir öneme sahiptir. |
||||
|
||||
* Devlet gözetiminin, sosyal hareket ve ilerlemeyi bastırdığı gerçeği tarihi olarak bilinen bir gerçektir. |
||||
* Dolaylı bile olsa, kontrolsüz gözetimin sosyal hareketler ve insanlar üzerinde olumsuz etkileri vardır. |
||||
* Şirket gözetimi devletlerinki kadar ciddi bir tehlikedir. Sadece şirketlerin insanlar hakkında topladığı sınırsız bilginin devletler tararfından başka amaçlarla kullanılması değil, şirketlerin tüketiciler üzerinde hiç olmadığı şekilde kontrol sahibi olması da tehlikenin bir parçasıdır. |
||||
|
||||
İnsanlar toplu gözetimin yükselişi hakkında bilgi edinmeye başladıklarında çoğunlukla yenik hissetmektedirler. Kimi bu durumdan kurtuluş olmadığına karar verip tüm benliklerini gözetim altında yaşamaya razı gelmekte veya tüm sayısal iletişimlerini kendilerini korumak adına sonlandırmaktadırlar. Biz üçüncü bir yol olduğuna inanıyor ve güvenlik ile mahremiyetin herkese erişilebilir olması için çalışıyoruz. |
||||
|
||||
## Güvenlik Önizlemi |
||||
|
||||
|Güvenlik Tipi|Bu nedir?|Ne zaman Faydalıdır?| |
||||
|--- |--- |--- | |
||||
|[Beşeri Güvenlik](./chapter_1.md)|**Davranışlarınız** ile ilgili yapabileceğiniz küçük değişiklikler.|İnsan hatalarının bir güvenlik sistemindeki *zayıf halka* olmasını engeller.| |
||||
|[Cihaz Güvenliği](./chapter_1.md)|**Bilgisayar ve telefonlarınızı** saldırılara daha dayanıklı kılacak adımlar.|Cihazınızın *fiziksel* olarak saldırganların eline geçmesi durumunda bilinen saldırılara karşı dayanıklı kılmak yararlıdır.| |
||||
|[Yazışma Güvenliği](./chapter_1.md)|**her mesajı** gönderir veya alırken şifrelenin yolları.|Eğer belirli bir mesajın gönderilir ve depolanırken **mahremiyetini** teminat altına almak için gereklidir.| |
||||
|[Ağ Güvenliği](./chapter_1.md)|Sizi takip eden siteleri engellemek ve **İnternet trafiğinizi** şifrelemek.|Davranışsal takiplere, hesap çalınmalarına, sansüre, sosyal ağ takibine, dinlemlere ve reklamlara karşı korunmaya yardımcı olur| |
||||
|
||||
Ayrıca [güvenlik okuma listesi](./resources.md) sayfasını daha fazla güvenlik rehberi ve aktivist servis sağlayıcılar için inceleyin. |
||||
|
Before Width: | Height: | Size: 47 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 101 KiB After Width: | Height: | Size: 101 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 37 KiB After Width: | Height: | Size: 37 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 28 KiB After Width: | Height: | Size: 28 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 23 KiB After Width: | Height: | Size: 23 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 98 KiB After Width: | Height: | Size: 98 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 66 KiB After Width: | Height: | Size: 66 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 121 KiB After Width: | Height: | Size: 121 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 57 KiB After Width: | Height: | Size: 57 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 125 KiB After Width: | Height: | Size: 125 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 72 KiB After Width: | Height: | Size: 72 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 32 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 106 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 33 KiB |
@ -1,206 +1,90 @@ |
||||
# Güvenli Web Gezintisi |
||||
|
||||
<!-- toc --> |
||||
|
||||
Bilişim güvenliği bilgisayarınız kadar bu bilgisayarla eriştiğiniz diğer bilgisayar ve hizmetleri de kapsamakta. Bu bakımdan günümüzde İnternet ile en sık temas edilen alan web sayfaları. Web'de gezinmek için bir tarayıcı kullanmak gerekli olduğundan bu tarayıcının genelde devletlerin ve şirketlerin elinde tehlikeli bir yer haline gelmiş Web'de sizi takip edilmekten ve zararlı sonuçlardan koruması gerekli. |
||||
|
||||
Aynı şekilde Web'deki gezintilerde güvenli kalabilmek sizin farkındalığınıza bağlı. Bir sitenin veya bir bağlantının kötücül olup olmadığını anlamak biraz deneyim, bilgi ve sağduyu gerektirmekte. Bu neden ile teknoloji anonimliğinize ve güvenliğinize çok katkı verebilecek olsa da son noktada kullanıcının bilinçli kullanımı önem kazanmakta. Keza günümüzdeki web siteleri anonimliğinizi ve güvenliğinizi korumaya çalıştığınızda sizi cezalandırmaya veya bozulmaya eğilimli olduğundan ilk sorunda tüm güvenlik tedbirlerini kapatacaksanız pek güvende kalacak sayılmazsınız. |
||||
|
||||
## Web tarayıcınızı seçin |
||||
|
||||
Öncelikle bir tarayıcı tercih etmeniz ve bunu bilgisayarınıza kurmanız gerekli. Diğer tüm bilişim sistemlerinde olduğu gibi özgür bir yazılım olan Mozilla Firefox'u kullanmanızı öneriyoruz. |
||||
|
||||
[Firefox'u buraya tıklayarak indirebilir.](https://getfirefox.com) veya aşağıdaki komutları kullanarak GNU/Linux dağıtımınızın yazılım deposundan kurabilirsiniz. |
||||
En bilindik dört tarayıcı, Firefox, Chrome, Internet Explorer ve Safari, yakın geçmişte ciddi güvenlik sorunları açığa çıkardı. Tercihiniz ne olursa olsun, en güncel sürümü kullandığınızdan emin olmalısınız. |
||||
|
||||
Debian tabanlı dağıtımlar için: `sudo apt-get install firefox` |
||||
Bu dört tarayıcı da [[browser-score-card]] düşük puanlar aldı. Yine de, bu tarayıcılar aşağıda belirttiğimiz belli başlı eklentiler kullanılarak iyileştirilebilir. |
||||
|
||||
RPM tabanlı dağıtımlar için: `sudo yum install firefox` |
||||
Alternatif olarak, Firefox'un, Tor Projesi tarafından daha güvenli ve anonim olmak için özelliştirilmiş versiyonu olan [Tor Tarayıcısı](https://www.torproject.org/download/download-easy.html.en)'nı kullanabilirsiniz. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
## Firefox güvenlik ayarlarını yapın |
||||
## Ayarlarınızı Yapın |
||||
|
||||
### Üçüncü taraf çerezleri devre dışı bırakın |
||||
|
||||
Üçüncü parti çerezler, siz İnternet'te gezinirken davranışlarınızı izlemek için reklam ağları tarafından kullanılan tanımlayıcılardır. Bu çerezler tarayıcınızın buna ayrılan bir alanına yerleştirilir ve siz girdiğiniz siteden ayrıldıktan sonra da orada kalmaya devam eder. Her gezdiğiniz sayfada bu çerezler reklam (Google, FB vs.) şirketlerince okunarak tarama alışkanlıklarınız ve nelerle ilgilendiğiniz takip edilir. Tarayıcılar bu takip sistemlerini kısıtlamakta ilerlese de üçüncü taraf çerezlerin tarayıcınızda hiç işi olmadığından engellenmeleri güvenliğiniz için önemli bir adımdır. Bunun için; |
||||
|
||||
1. Sandviç menüden Tercihler'e girin. Gizlilik ayarlarını yapmak için Gizlilik ve Güvenlik'e tıklayın. Gelişmiş izleme koruması başlığı altındaki Üçüncü sırada olan "Özel" seçeneğini seçin. |
||||
|
||||
2. En yüksek düzeyde güvenlik için sırasıyla Çerezler, Takip amaçlı içerikler, Kripto madencileri, Parmak izi toplayıcılar seçeneklerinin hepsini işaretleyerek engellenmelerini sağlayın. |
||||
|
||||
3. Çerezler'in yanındaki menüden "Tüm üçüncü taraf çerezleri"ni seçin. Hemen altındaki menüden "Tüm pencerelerde" seçeneğini seçin. |
||||
Üçüncü taraf çerezler, internette gezinirken davranışlarınızı izlemek için reklam ağları tarafından kullanılan tanımlayıcılardır. |
||||
|
||||
 |
||||
Üçüncü parti çerezler, siz internette gezinirken davranışlarınızı izlemek için reklam ağları tarafından kullanılan tanımlayıcılardır. |
||||
|
||||
4. Aşağı inince göreceğiniz "Web sitelerine Do Not Track (İzlemeyin) sinyali gönder" ibaresinin altında "Her zaman" seçeneğini tıklayın. |
||||
* Firefox: Tercihler > Gizlilik ve Güvenlik > İçerik Engelleme > Özel > Çerezler > Tüm üçüncü taraf çerezleri. |
||||
* Chrome: Ayarlar > Gelişmiş > Site Ayarları > Çerezler > Üçüncü taraf çerezlerini engelle. |
||||
|
||||
 |
||||
### Çıkışta çerezleri temizleyin |
||||
|
||||
5. Çerezler ve site verilerinin altında "Firefox kapatıldığında çerezleri ve site verilerini sil" seçeneğini işaretleyin. |
||||
6. Gezinme geçmişinizin temizlendiğinden emin olmak için; Geçmiş ayarlarının olduğu yerdeki menüden "Firefox geçmiş için özel ayarlar kullansın" seçeneğini işaretleyin. Altındaki kutucuklardan "Firefox kapatılınca geçmişi temizle"yi tıklayın. |
||||
Pek çok tarayıcı çerezleri gerekenden daha üzün süre saklar. En iyi seçenek çerezleri tarayıcı kapatılınca silinecek şekilde ayarlamaktır. |
||||
|
||||
 |
||||
* Firefox: Tercihler > Gizlilik ve Güvenlik > Çerezler ve site verileri > Firefox kapatıldığında çerezleri ve site verilerini sil. |
||||
* Chrome: Ayarlar > Gelişmiş > Site Ayarları > Çerezler > Yerel verileri sadece tarayıcımdan çıkana kadar koru. |
||||
|
||||
7. İzinler başlığının altında "Açılır pencereleri engelle" ve "Siteler eklenti yüklemeye çalıştığında beni uyar" seçeneklerini seçin. |
||||
### Flash'ı devre dışı bırakın |
||||
|
||||
 |
||||
Flash, Adobe tarafından sunulan, pek çok güvenlik problemine sebep olan bir eklentidir. Flash'ı silmenizi veya kapatmanızı şiddetle öneririz. |
||||
|
||||
8. Firefox veri toplama ve kullanma izinleri başlığının altındaki hiçbir kutucuğu işaretlememenizi öneririz. |
||||
|
||||
9. Aldatıcı içerik ve tehlikeli yazılım koruması başlığının altındaki kutucukların hepsini işaretleyin. |
||||
|
||||
10. Sertifikalar başlığının altında "Her seferinde bana sor" ve "Sertifikaların geçerliliğini doğrulamak için OCSP otomatik yanıt sunucularını sorgula" seçeneklerini işaretleyin. |
||||
|
||||
 |
||||
* Firefox: Eklentiler > Yan uygulamalar > Flash > Asla etkinleştirme. |
||||
* Chrome: Ayarlar > Gelişmiş > Site Ayarları > Flash > Sitelerin Flash çalıştırmasını engelle. |
||||
|
||||
### Varsayılan arama motorunuzu değiştirin |
||||
|
||||
Günümüzde neredeyse her kullanıcının ilk girdiği sayfa bir arama motoru. Bu alanda Google hala açıkara bir üstünlüğe sahip olsa da mahremiyet düşmanlığı ve kötücül arama tercihleri sebebi ile arama mahremiyetine önem veren alternatifleri hızla gelişmekte. Bu arama motorları çeşitli derecede başarılara sahip olmakla kimi ender zamanlarda Google'ı aratabilir. Lakin Google'a ancak başka hiç bir çareniz kalmayınca dönmenizi öneririz. Keza hem Google'ı kullanarak varlığını devam ettirmesine katkı sağlamış hem de sizi takip etmeleri için bir fırsat yaratmış olursunuz. |
||||
|
||||
Çeşitli alternatif arama motoru bugün için kullanılabilir durumda. Bunlar çeşitli seviyelerde başarılı olmakla birlikte en özgürlük ve mahremiyet yanlısından en azına doğru aşağıdaki şekilde sıralanabilir. |
||||
|
||||
* **[Searx:](https://searx.space/)** Searx dağıtık bir arama motoru. Bu anlamda belirli bir Searx yok, pek çok farklı kişi tarafından barındırılan temsiller bulunmakta. Searx bir arama motorunun getirebileceği tüm mahremiyet araçlarını taşımakta. Sonuçları her ne kadar yerelleştirilmiş aramalarda eksik kalabilecek olsa da pek çok genel amaçlı aramada istenen sonucu verecektir. Bir aramaya başlamak ve mahremiyetinizi korumak için en iyi seçenek sayılabilir. [Dilediğiniz bir Searx temsilini](https://searx.space/) seçerek ilk aramanızı yapabilirsiniz. |
||||
|
||||
* **[MetaGer:](https://metager.org)** Şayet Searx gibi dağıtık ve kendi sunucunuzda çalıştırabileceğiniz bir arama motoru çok radikal bir araç ise Avrupalı bir Dernekçe çalıştırılan arama motoru ilginizi çekebilir. Şirketlerin sahip olacağı kar güdüsünün olmadığı bir ortamda şeffaflıkla çalışan bir arama motoru mahremiyet ve güvenlik beklentilerinizi karşılayabilir. |
||||
|
||||
* **[DuckDuckGo:](https://duckduckgo.com)** Mahremiyeti arama motorlarında bir beklenti haline getiren en ana akım arama motoru DuckDuckGo. Geniş bir kullanıcı kitlesine ve görece bilenmiş bir motora sahip. Bu bakımdan pek çok insanın başka bir arama yapmasını gerektirmeyecek kadar iyi sonuçlar verebilmekte. [Spread Privacy](https://spreadprivacy.com/why-use-duckduckgo-instead-of-google/) DDG tarafından yürütülen bir mahremiyet rehberi. Burada kendilerine neden güvenebileceğinize dair açıklamalarını okuyabilirsiniz. Şayet DuckDuckGo'yı en minimal ve güvenli şekilde kullanmak isterseniz [Javascript içermeyen lite](https://html.duckduckgo.com/html) sayfasından kullanabilirsiniz. |
||||
|
||||
Firefox'ta varsayılan arama motorunuzu belirlemek için ayarlara gelip sağ menüden search (arama) seçeneğini seçip ardından ilgili bölümden DuckDuckGo'yu seçebilirsiniz. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
 |
||||
Ayarlarınızı yaparken, varsayılan arama motorunuzu [duckduckgo.com](https://duckduckgo.com) olarak ayarlamayı unutmayın. Riseup arama motoru olarak DuckDuckGo'yu öneriyor. [Masaüstü](https://duck.co/help/desktop/adding-duckduckgo-to-your-browser) veya [mobil](https://duck.co/help/mobile) tarayıcılar için kurulum talimatlarını inceleyin. |
||||
|
||||
## Tarayıcı eklentileri |
||||
|
||||
Tarayıcılara çeşitli işlevler kazandırmak için eklentiler kurulabilmekte. Eklentiler ile tarayıcıların almadıkları kimi tedbirlerin alınması veya bu tedbirlerin kullanımının kolaylaştırılması mümkün. Bunların başında reklamların ve üçüncü taraf javascriptlerin çalışmasının engellenmesi/sınırlandırılması, çerez yönetimi ve şifreleme kontrolü bulunuyor. |
||||
Eklentiler aksi belirtilmedikçe Firefox ve Chrome ile uyumludur. |
||||
|
||||
### Başlıca eklentiler |
||||
|
||||
Aşağıdaki eklentiler, herkesin sürekli olarak kullanmasını önerdiğimiz başlıca eklentiler. |
||||
Aşağıdaki eklentiler, herkesin sürekli olarak kullanmasını önerdiğimiz başlıca eklentilerdir. Stabil ve açık kaynak olan bu eklentiler, web sitelerinin bozulmasına çok nadir sebep olurlar. |
||||
|
||||
|
||||
|
||||
||| |
||||
|---|---| |
||||
||[uBlock Origin](https://github.com/gorhill/uBlock) reklam ve gözetim ağlarının çoğunu engeller.| |
||||
||[HTTPS Everywhere](https://www.eff.org/https-everywhere), Tarayıcınız ile girdiğiniz web sitelerini desteklemesi durumunda şifreli HTTPS bağlantısı kurmaya zorlar. Şayet şifreli bağlantı mümkün değil ise bu konuda size bir uyarı göstererek tercihinizi sorar.| |
||||
||[Privacy Badger](https://www.eff.org/privacybadger) sizi izleme eğiliminde olan takipçileri dinamik olarak tespit eder ve engeller. Privacy Badger reklam engelleyici olmadığı için uBlock alternatifi değildir, ancak uBlock'un varsayılan modda sahip olmadığı güvenlik özelliklerine sahiptir.| |
||||
||[Cookie Autodelete](https://github.com/Cookie-AutoDelete) Web sayfalarını ziyrate ettiğinizde tarayıcınıza işlevlerin yerine getirilmesi için yerleştirilen ve çoğu zaman sizi takip etmekte de kullanılan çerezleri sayfayı terk etmeniz üzerine siler. Bu sayede arkanızda bir çerez izi bırakmadan web de gezinebilirsiniz. |
||||
|
||||
### Gelişmiş takip sistemleri ve gerekli eklentiler |
||||
|
||||
Bu bölümde anlatılan eklentiler tarayıcınızın ve doğal olarak web gezintinizin mahremiyetini ve güvenliğini daha da arttırabilir. Lakin kullanıcıların takibi için kullanılan daha detaylı ve kimi zaman web sayfalarının çalışması için gereken işlevleri de engelleyebileceği için tamamen sorunsuz bir tarama deneyimine engel olabilir. Kimi zaman çalışmayan web sayfalarını çalıştırmak için eklentilerin ayarlarını özelleştirmek gibi zahmetli görülecek anlar yaratabilir. Aşağıda bu bölümde önereceğimiz eklentilerle engellenmeye çalışılan web takip sistemlerinin bazıları şunlardır; |
||||
|
||||
* __HTTP User-Agent:__ Tarayıcınız ziyaret ettiğiniz sitelere "user-agent" adı altında tarayıcı, işletim sistemi ve ilgili bilgileri gönderir. Bu web sayfalarının tarayıcınıza uygun olarak düzenlenmesini sağladığı gibi cihazınıza has belirgin özellikler aracılığı ile takip edilmenize de sebep olabilir. Bu noktada Windows ve Chrome kullanan kalabalıktan ayrıldığınız anda belirgin bir hedef haline gelirsiniz. Özellikle bir GNU/Linux dağıtımı ve Firefox kullanıyorsanız. Bu amaçla kalabalığa karışmak için bu değerin en yaygın değerlere çevrilmesi gereklidir. |
||||
* __HTML5 Canvas:__ HTML5 Canvas takibi tarayıcıların geleneksel yöntemlerin yeterli olmaması üzerine geliştirdikleri bir takip sistemi. Tarayıcınızın web sayfasını ekranınıza çizmesine yarayan sistemin kötüye kullanılması ile gerçekleşen bu takibi tamamen engellemek mümkün olmasa da kimi eklentiler ile ciddi şekilde azaltılması mümkün. |
||||
* __JavaScript:__ JavaScript modern web'in var olmasının ve aynı zamanda günümüzde bu kadar sorunlu olmasının da sebebi. JS ile web siteleri pek çok etkileşimli özelliği kullanıcılarına sunabilmekte ama her yazılım gibi kullanıcıların cihazında çalışan bu kod kötüye kullanıma da açıktır. Tarayıcınızda girdiğiniz web sitesinden veya harici kaynaklardan yüklenen JS ile hakkınızda takip yapılması mümkün. Bunu engellemenin en kesin yolu JS kodlarının tarayıcınızda çalışmasını tamamen engellemektir ama geldiğimiz günde bu pek çok sayfayı tamamen bozacağından bunu kontrollü ve seçici olarak yapmak gerekmekte. |
||||
|
||||
### Tavsiye edilen gelişmiş eklentiler |
||||
|
||||
* [µMatrix](https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/umatrix/) seçici olarak sayfaların yüklediği javaScriptler dahil tüm elementleri ve üçüncü-taraf kaynakları kontrol etmenizi sağlar. Kullanımı başta karmaşık gelecek ise de uMatrix basitçe girdiğiniz sayfanın tüm elementlerini bloklar halinde önünüze serer. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
uMartix her satırda elementlerin yüklendiği alan adlarını, her sütunda da yüklenen elementleri ve sayısını göstermekte. Bunları her kutunun üst veya altına tıklayarak engelleyip izin verebileceğiniz gibi tümden bir satır ve sütuna en uçlardaki kutulardan da aynı şekilde izin verebilirsiniz. Sayfayı yenilediğinizde izin verdiğiniz veya engellediğini elementlerle birlikte sayfa dilediğiniz şekilde tekrar yüklenecektir. Belirli bir sayfa için bu değişiklikleri kalıcı kılmak isterseniz asmakilit simgesine tıklayarak değişikliklerinizi kaydedebilirsiniz. |
||||
|
||||
* [Canvas Blocker](https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/canvasblocker/) HTML5 canvas desteğini belirli siteler için devre dışı bırakmanızı sağlar. CanvasBlocker'i ilk kurduğunuzda karşınıza gelen sayfadan ihtiyacınız olan güvenlik seviyesini seçerek "apply" düğmesi ile tercihinizi kaydedebilirsiniz. |
||||
|
||||
* [CleanURLs](https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/clearurls/) Kimi siteler, çoğu zaman sizi çeşitli sebeplerle takip etmek üzere bağlantılara takip parametreleri yerleştirebilirler. Bu bağlantılara tıklamanız üzerine gittiğiniz sayfa bağlandıda bulunan bilgiye bağlı olarak sizin kim olduğunuzu, nereden geldiğinizi öğrenebilir. Bu şekilde takip edilmemek için bağlantıları elle olması gerektiği hale getirebileceğiniz gibi CleanURLs eklentisi ile bu işlemi otomatize de edebilirsiniz. |
||||
|
||||
### Eklentilerin sayfaları bozması |
||||
|
||||
Kimi sayfalar sizi takip etmeye veya gerekmedik yerlerde takip için kullanılan teknolojileri kullanmaya o kadar yer ayırmışlardır ki aldığınız tedbirler bu sayfaların kısmen veya tamamen çalışmasına engel olabilir. Bu durumda özellikle o sayfaya güveniyoranız veya başka çareniz yok ise bu bozukluğu gidermek isteyebilirsiniz. Yukarıda belirtilen kadar eklenti kurulduktan sonra kimi zaman hangi eklentinin ilgili sayfayı bozduğunu anlamak kolay olmayabilmekte. Bunun aşmanın en hızlı yolu Firefox'u güvenli modda eklentiler olmadan çalıştırmak. Bu tüm tedbirlerinizi berteraf edeceği için gerekmedikçe kullanılmaması önerilir. Bunun için Firefox menüsünden `yardım` sekmesinden `sorun giderme modu` seçeneğini seçebilirsiniz. |
||||
|
||||
## Firefox'un Ayarlarını Güçlendirmek |
||||
|
||||
Firefox ne yazık ki tam anlamı ile kullanıcı güvenliğini ve mahremiyetini koruyacak ayarlarla gelmemekte. [Mozilla Vakfı](https://foundation.mozilla.org/en/) genellikle kullanıcıların kolaylık beklentileri ile en yüksek güvenlik ve mahremiyet standartları arasında bir ortayol arama çabasında bulunmakta. Bu ortayol çabasını kendi güvenliğiniz lehine çevirmek için Firefox'un kimi gizli ayarlarını düzeltmeniz gerekli. Bunun için sırası ile aşağıdaki işlemleri uygulayabilirsiniz: |
||||
|
||||
Öncelikle Firefox'u çalıştırıp adres çubuğuna aşağıdaki satırı yazıp giriş yapın: |
||||
|
||||
`about:config` |
||||
|
||||
Sizi satırlar dolusu bir tablo ve bir arama çubuğu karşılayacak. Aşağıdaki ayarlardan düzenlemek istediklerinizi arama çubuğuna yazıp belirtilen değişikliği yapabilisiniz. |
||||
|
||||
|
||||
[WebRTC](https://en.wikipedia.org/wiki/WebRTC) günümüzde Jitsi gibi pek çok tarayıcı üzerinden çalışan yazılımın kullandığı bir teknoloji. Lakin aynı zamanda tasarım itibari ile tarayıcınızın cihazınıza ait gerçek IP adresini sızdırmasına da sebep olmakta. Bu sebeple özellikle VPN ve TOR kullandığınız bir kurulumda WebRTC'nin devre dışı bırakılması önem arzediyor. Kimi web yazılımlarını bu sebepten dolayı çalışmayabilir. |
||||
|
||||
`media.peerconnection.enabled` |
||||
|
||||
Bu satıra çift tıklayarak `false` yazmasını sağlayın |
||||
|
||||
[Fingerprint veya parmakizi](https://en.wikipedia.org/wiki/Device_fingerprint#Browser_fingerprint) tarayıcıların cihaza özel yapılandırmalardan kullanıcıları takip etmeye yarayan bir yöntem. Firefox bunu varsayılan olarak engellemek üzerine ayarlı. Lakin yine de kontrol etmek isteyebilirsini. |
||||
|
||||
`privacy.resistfingerprinting` "true" olmalıdır. |
||||
|
||||
Firefox'un doldurduğunuz formların içeriklerini hatırlayıp kaydetmesini mahremiyetiniz için tercih etmeyebilirsiniz. Keza bu bilgiler cihazınızda duracağından sizin için bir risk oluşturabilir. Bu özelliği kapatmak için aşağıdaki ayarı değiştirebilirsiniz. |
||||
|
||||
`browser.formfill.enable` "false" olmalıdır. |
||||
|
||||
Web'de gezindiğiniz sayfaların cihazınızın konumuna erişmesi sizin için bir mahremiyet riski olabilir. Firefox'un bu talepleri kendiliğinden berteraf etmesi için aşağıdaki ayarı değiştirebilirsiniz. |
||||
|
||||
`geo.enabled` "false" olmalıdır. |
||||
|
||||
Telemetri tarayıcınızın kimi eylemlerini bildirmesine sebep olabilir. Bu girdiğiniz sitelerin sizin hakkınızda bilgi edinmesine ve sizi takip etmelerini sağlayabilir. Bu telemetrileri kapatmanız tavsiye edilir. Aşağıdaki satırları bulup "false" olarak işaretleyebilirsiniz. |
||||
|
||||
``` |
||||
toolkit.telemetry.archive.enabled |
||||
toolkit.telemetry.bhrping.enabled |
||||
toolkit.telemetry.firstshutdownping.enabled |
||||
toolkit.telemetry.newprofileping.enabled |
||||
toolkit.telemetry.unified |
||||
toolkit.telemetry.updateping.enabled |
||||
toolkit.telemetry.shutdownpingsender.enabled |
||||
toolkit.telemetry.shutdownpingsender.enabledFirstSession |
||||
toolkit.telemetry.pioneer-new-studies-available |
||||
``` |
||||
Firefox tarama deneyiminizi iyileştirmek için çeşitli içerikleri siz açıkça talep etmeseniz de yüklemeye çalışabilir veya tarama geçmişinizi girdiğiniz sitelere iletebilir. Bu hareketlerinizi ifşa ettiğinden mahremiyetiniz için bir sakınca oluşturabilir. Bu ayarları değiştirerek Firefox'un sadece talep ettiğiniz içeriklere erişmesini sağlayabilirsiniz. |
||||
|
||||
`network.dns.disableprefetch` "true" olmalıdır. |
||||
|
||||
`network.prefetch-next` "false" olmalıdır. |
||||
|
||||
`dom.webnotifications.enabled` "false olmalıdır. |
||||
|
||||
`network.http.sendRefererHeader` "0" olmalıdır. |
||||
|
||||
`network.http.referer.XOriginPolicy` "2" olmalıdır. |
||||
|
||||
`security.ssl.disable_session_identifiers` arama çubuğuna yazdıktan sonra "bolean" seçeneğini seçip + simgesine tıklayın ve değerin "true" olduğunu kontrol edin. |
||||
|
||||
İnternetin ve Web'in temel şifreleme teknolojisi olan [TLS](https://en.wikipedia.org/wiki/Transport_Layer_Security) pek çok geçmişten kalan ve artık güvenli sayılmayan bağlantı standardını hala yaşatmaktadır. Eski sistemlerin desteklenmesi için süren bu uygulama sizin için bir güvenlik riski teşkil edebilir. Bu ayarları değiştirdiğinizde pek çok büyük şirketin ve kimi devlet kurumlarının sitelerinin çalışmaması sonucu ile karşılaşabilirsiniz. Güvenli bağlantı kurmayan bu sitelere erişmek için bu ayarları geçici olarak kaldırmanız gerekebilir. |
||||
|
||||
`security.ssl3.rsa_des_ede3_sha` "false" olmalıdır. |
||||
|
||||
`security.ssl.require_safe_negotiation` "true olmalıdır. |
||||
|
||||
`security.tls.version.min` "3" değerinde olmalıdır. |
||||
|
||||
`security.tls.enable_0rtt_data` "false" olmalıdır. Bu değer ile her şifreli bağlantı ile yeni bir anahtar oluşturulur. |
||||
||[uBlock Origin](https://github.com/gorhill/uBlock) ([Chrome](https://chrome.google.com/webstore/detail/ublock-origin/cjpalhdlnbpafiamejdnhcphjbkeiagm), [Firefox](https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/ublock-origin/)) reklam ve takipçi ağların çoğunu engeller. Adblock Plus veya Disconnect'e benzerdir ama daha iyi ve daha hızlı çalışır.| |
||||
||[HTTPS Everywhere](https://www.eff.org/https-everywhere), destekleyen web sitelerinde otomatik olarak güvenli TLS bağlantılarına geçiş yapar. Gezinti içeriğinizin gözetilmesine karşı korunmanıza yardımcı olur. Hangi siteleri ziyaret ettiğinizi gizlemez (ayriyeten [Tor](tor.md) veya VPN kullanmıyorsanız).| |
||||
||[Privacy Badger](https://www.eff.org/privacybadger) sizi izleme eğiliminde olan takipçileri dinamik olarak tespit eder ve engeller. Privacy Badger reklam engelleyici olmadığı için uBlock alternatifi değildir, ancak uBlock'un varsayılan modda sahip olmadığı güvenlik özelliklerine sahiptir.| |
||||
|
||||
[WebGL](https://en.wikipedia.org/wiki/WebGL) Web yazılımlarının cihazınızın grafik işlemcisine erişebilmesini sağlayan bir teknoloji. Bu çeşitli güvenlik sorunlarını da birlikte getirdiğinden bu ayarı kapatmanız güvenliğinizi arttırabilir. |
||||
Kullanım notları; |
||||
|
||||
`webgl.disabled` "true" olmalıdır. |
||||
- IP adres sızıntıları; Tüm tarayıcılar sesli ve görüntülü konferanslar sırasında gerçek IP adresinizi sızdırır. Eğer VPN veya Tor ile birlikte sesli veya görüntülü konuşma gerçekleştiriyorsanız, uBlock ayarlarında WebRTC IP sızıntılarını engelleyen ayarı aktif etmelisiniz. |
||||
- uBlock gelişmiş mod; Eğer uBlock'u [gelişmiş modda](https://github.com/gorhill/uBlock/wiki/Advanced-user-features) kullanıyorsanız, ayriyeten Privacy Badger kullanmanız gerek yoktur. |
||||
|
||||
Tarayıcınızın bilgisayarınızın batarya durumunu ziyaret ettiğiniz web sitelerine iletmesinin bir anlamı var mı gerçekten? |
||||
### Gelişmiş Eklentiler |
||||
|
||||
`dom.battery.enabled` "false" olmalıdır. |
||||
Bu eklentiler kullanımları zor olduğundan veya web sitelerinde bozulmalara yol açabileceğinden için ileri düzey kullanıcılar içindir. |
||||
|
||||
Firefox hesaplarını kullanmıyorsanız kapatmanız mahremiyetiniz için iyi olacaktır. |
||||
Bu eklentiler web tarayıcılarının çalışma şekillerinden kaynaklanan temel mahremiyet kusurlarının üzerinden gelmeye çalışır. Ancak, pek çok web sitesi basit işlevler için bu kusurlardan faydalanır, bu yüzden bu kusurları gidermek zaman zaman web sitelerinin çalışmamasına sebep olabilir. |
||||
|
||||
`identity.fxaccounts.enable` "false" olmalıdır. |
||||
Bahsedilen kusurların bazıları şunlardır; |
||||
|
||||
Web'de görüntülemek istediğiniz PDF'leri görüntülemek için JavaScript kullanmanız gerekmediğinden bu özelliği güvenliğiniz için kapatmak yerinde olur. |
||||
* __HTTP Referrer:__ Bir linke tıkladığınızda, tarayıcınız bulunduğunuz sitenin konumunu yeni siteye gönderir. Hassas ve kişiyi tanımlayan bilgiler site URLinde bulunabileceğinden, HTTP Referer kapatılmalıdır. Bunu sadece bir eklenti kullanarak gerçekleştirebilirsiniz. |
||||
* __HTTP User-Agent:__ Tarayıcınız ziyaret ettiğiniz her web sitesine, tarayıcınıza özel bir "User-Agent" bilgisi gönderir. Bu bilgi çevrimiçi etkinliğinizi belirlemek için diğer veriler ile birlikte kullanılabilecek pek çok benzersiz veri içerir. Tor Tarayıcı'da kullanılanlar gibi daha genel bir değer kullanmak daha iyidir. |
||||
* __HTML5 Canvas:__ Pek çok site tarayıcınızın benzersiz bir parmakizini almak ve sizi izlemek için HTML5 Canvas kullanmaya başladı. Şu anda bu özelliği devre dışı bırakmak için bir yol olmasa da, bazı eklentiler ile önüne geçilebilir. |
||||
* __JavaScript:__ JavaScript günümüzde pek çok web sitesi için temel bir bağımlılıktır, ama zaman zaman devre dışı bırakmak isteyebilirsiniz. JavaScript aktifken, web sitelerinin tarayıcı parmakizinizi oluşturması ve sizi izlemesi çok daha kolaydır. Ayrıca tarayıcı güvenlik kusurlarının pek çoğu JavaScript kaynaklıdır. |
||||
|
||||
`pdfjs.enableScripting` "false" olmalıdır. |
||||
Firefox için: |
||||
|
||||
Bezner şekilde Mozilla'nın FireFox'a zorla gömdüğü mülk bir yazılım olan Pocket'i devredışı bırakmak tercih edilebilir. |
||||
* [µMatrix](https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/umatrix/) seçici olarak JavaScript'i, eklentileri veya diğer kaynakları engellemenize ve üçüncü-taraf kaynakları kontrol etmenizi sağlar. Bunun yanında mahremiyetinizi korumak için user-agent maskeleme, referer engelleme gibi ek özellikler sunar. NoScript ve RequestPolicy yerine kullanılabilir. |
||||
* [Canvas Blocker](https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/canvasblocker/) HTML5 canvas desteğini belirli siteler için devre dışı bırakmanızı sağlar. |
||||
|
||||
`browser.newtabpage.activity-stream.section.highlights.includePocket` false olmalıdır. |
||||
Chrome için: |
||||
|
||||
### Güvenlik ayarlarının sayfaları bozması |
||||
* [µMatrix](https://chrome.google.com/webstore/detail/%C2%B5matrix/ogfcmafjalglgifnmanfmnieipoejdcf) seçici olarak JavaScript'i, eklentileri veya diğer kaynakları engellemenize ve üçüncü-taraf kaynakları kontrol etmenizi sağlar. Bunun yanında mahremiyetinizi korumak için user-agent maskeleme, referer engelleme gibi ek özellikler sunar. NoScript ve RequestPolicy yerine kullanılabilir. |
||||
* [CanvasFingerPrintBlock](https://chrome.google.com/webstore/detail/canvasfingerprintblock/ipmjngkmngdcdpmgmiebdmfbkcecdndc) HTML5 canvas desteğini belirli siteler için devre dışı bırakmanızı sağlar (eklenti kaynak kodu kapalıdır). |
||||
|
||||
Bu bölümde anlatılan ayarlar kimi sayfaların bozulmasına sebep olabilir. Örneğin önerilen özgür bir konferans yazılımı olan Jitsi WebRTC teknolojisini kullanmakta fakat yerel IP adresinizin ifşa olmaması için yukarıda yapılan ayarlar bu özelliği kapatmakta. Bu sorunlarla karşılaşılması durumunda sorunu düzeltmek için kimi ayarları kapatmanız gerekli olacaktır. |
||||
### Zararlı veya önerilmeyen eklentiler |
||||
|
||||
Bunu yapmanın en kolay yolu [Privacy Settings](https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/privacy-settings/) ile burada belirtilen kimi ayarları kapatıp açmaktır. Bu eklenti size hem belirli ayarları değiştirmeyi hem de tercih edilecek seviyeye bağlı olarak standart ayarları anlık olarak yapma seçeneği sunacaktır. |
||||
Popüler olmalarına rağmen, bu eklentileri kullanmaktan kaçınmanızı öneriyoruz. |
||||
|
||||
Şayet Privacy Settings eklentisi ile sorunu çözemez veya kesin ve hızlı bir çözüme ihtiyaç duyarsanız Firefox'u yeni gibi başlatmayı seçebilirsiniz. Bunu yaptığınız ayarları kaybetmeden yapabileceğiniz en iyi yol Firefox'un `home` dizininizde bulunan `.mozilla` dizininde tekrar adlandırıp Firefox'u başlatmaktır. Bunu yaptığınızda yeni bir `firefox` dizini oluşacak ve Firefox ilk kurulum ayarlarında açılacaktır. İşinizi bitirdikten sonra basitçe yeni oluşan Firefox dizinini silip adını değiştirdiğiniz eski dizine orjinal adını tekrar vermekle eski duruma geri dönebilirsiniz. |
||||
* [Adblock Plus](https://adblockplus.org/) reklam ve takipçileri engellemek için en iyi eklentilerden biriydi. Ancak, şu an reklamverenlerin kendi filtrelerini atlamaları için bir rüşvet programı yürütüyorlar. Ayrıca, uBlock kullandığı teknoloji açısından daha iyidir. |
||||
* [Disconnect](https://disconnect.me/disconnect) uBlock gibi çalışır ve kaynağı açıktır. uBlock kullanıyorsanız, uBlock'ta olmayan bazı görselleştirmeler sunmasına rağmen Disconnect gereksizdir. |
||||
* [Ghostery](https://www.ghostery.com) uBlock gibi çalışır, ancak varsayılan olarak pek çok takipçiye izin verir ve kaynak kodu özel mülktür. |
||||
|
||||
|
Before Width: | Height: | Size: 15 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 9.2 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 7.0 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 152 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 176 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 63 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 97 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 112 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 817 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 1.3 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 11 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 3.5 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 45 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 23 KiB After Width: | Height: | Size: 23 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 86 KiB After Width: | Height: | Size: 86 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 55 KiB After Width: | Height: | Size: 55 KiB |
@ -1,50 +0,0 @@ |
||||
# Let's Encrypt |
||||
|
||||
 |
||||
**Let's Encrypt**, kar amacı gütmeyen bir _sertifika otoritesidir_. Let's Encrypt sayesinde ücretsiz olarak SSL/TLS sertifikası edinebilirsiniz. |
||||
|
||||
SSL/TLS sertifikaları, normalde ortak olarak kabul edilmiş bilinen sertifika otoriteleri tarafından belirli bir ücret karşılığında edinilebilirdi. Let's Encrypt, SSL/TLS sertifikalarını herkes için erişilebilir hale getirmiştir. 2020 Şubat ayı itibarıyla, Let's Encrypt **1 milyar** sertifika dağıtmıştır. Firefox istatistiklerine göre, Let's Encrypt'ten önce erişilen web sitelerinin yalnızca %26'sı SSL/TLS sertifikasına sahipken, bugün bu oran %85'e ulaşmıştır. [^1] |
||||
|
||||
## Let's Encrypt ile SSL/TLS sertifikası almak |
||||
|
||||
Let's Encrypt ile sertifika edinmek için, [EFF](https://eff.org) tarafından geliştirilen [CertBot](https://certbot.eff.org) aracını kullanabilirsiniz. |
||||
|
||||
CertBot, sertifikanızı otomatik olarak oluşturup gereken web sunucunuza kuracaktır. |
||||
|
||||
Öncelikle <https://certbot.eff.org> adresine girip, alt kısımda bulunan menüden web sunucunuzu ve kullandığınız işletim sistemini/dağıtımı seçin. |
||||
|
||||
**Not:** _Bu noktadan itibaren, Ubuntu üzerinde Nginx kullandığınız varsayılacaktır._ |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Daha sonra gelen sayfadaki yönergeleri takip edebilirsiniz. |
||||
|
||||
Sunucunuza SSH ile bağlandıktan sonra, sırasıyla aşağıdaki komutları çalıştırın: |
||||
|
||||
``` |
||||
sudo apt-get update |
||||
sudo apt-get install software-properties-common |
||||
sudo add-apt-repository universe |
||||
sudo apt-get update |
||||
sudo apt-get install certbot python3-certbot-nginx |
||||
``` |
||||
|
||||
Certbot sisteminize kurulacaktır. Nginx üzerindeki web sitenizin yapılandırmasında, `server_name`'inizin doğru ayarlandığına emin olun. Ayrıca, alan adınızın A kaydının Certbot'u çalıştırdığınız sunucuya yönlenmiş olduğuna emin olun. |
||||
|
||||
Daha sonra aşağıdaki komut ile Certbot'u çalıştırın: |
||||
|
||||
`sudo certbot --nginx` |
||||
|
||||
Certbot, size bir e-posta adresi soracaktır. Bu e-posta adresine, yenilenemeyen sertifikalarınızla ilgili bilgilendirmeler gönderilecektir. E-postanızı yazdıktan sonra, EFF bültenini almak isteyip istemediğiniz sorulacaktır, tercihinize göre cevaplayıp devam ettiğinizde Nginx yapılandırma dosyalarınızda bulunan alan adlarınız listelenecektir. |
||||
|
||||
Bir sertifikaya, birden fazla alan adı tanımlanabilmektedir. Ama bu noktada, alan adlarınızdan herhangi birisi eğer düşerse, sertifikanızın yenilenmeyeceğini unutmayın. Dolayısıyla sadece alt alan adlarını tek sertifikada toplamanız tavsiye edilmektedir. |
||||
|
||||
Çıkan listedeki alan adlarının numaralarını virgülle ayırarak yazın, sertifikanız oluşturulacaktır. |
||||
|
||||
Bu noktada, alan adınızın varsayılan olarak HTTPS'e yönlendirmek isteyip istemediğinizi soracaktır. Özel bir sebebiniz yoksa, `2` yazarak yönlendirme yapmanız şiddetle tavsiye edilir. |
||||
|
||||
Tüm bu adımları tamamladığınızda, SSL/TLS sertifikanız oluşturulmuş olacak. Web tarayıcınıza <https://alanadiniz.tld> girerek sertifikanızın çalışıp çalışmadığını doğrulayabilirsiniz. |
||||
|
||||
Sertifikanız 90 gün süreyle verilir ve Certbot tarafından otomatik olarak yenilenir. Tebrik ederiz! |
||||
|
||||
[^1]: https://letsencrypt.org/stats/ |
||||
|
Before Width: | Height: | Size: 15 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 13 KiB |
@ -1,124 +0,0 @@ |
||||
# MAC Adresi Değişikliği |
||||
|
||||
[MAC adresi](https://en.wikipedia.org/wiki/MAC_address) ağ aygıtlarını eşsiz şekilde tanımlayan bir kimlik bilgisidir. Yönlendiriciler gibi ağ aygıtlarının ağda bulunan cihazları birbirinden ayırmasına ve paketleri doğru istemcilere yönlendirmesine imkan sağlamaktadır. Lakin kullanıcıya ve cihaza ait her eşsiz değer gibi bağlanılan ağları kontrol edenler veya WiFi sinyallerini inceleyebilenler için bir takip imkanı da ortaya çıkarmakta. |
||||
|
||||
Bu sebepten ağ bağlantısı kuran ve özellikle bunu kablosuz gerçekleştiren cihazlar için MAC adresinizin gerekmedikçe aynı kalmaması sizin takip edilme ihtimalinizi azaltacaktır. |
||||
|
||||
MAC adresi ağ aygıtlarının sunduğu hizmetlerin çalışması için de gerekli. Şayet bağlandığınız ağın sizi yetkilendirme veya Captive Portal gibi sebeplerden tanıması gerekiyorsa MAC adresinizi değiştirmeniz bu yetkilendirmeyi ortadan kaldıracağından hangi ağlarda bunu yapmak istediğinize dikkatli karar vermeniz gereklidir. |
||||
|
||||
## GNU/Linux |
||||
|
||||
GNU/Linux'da MAC adresi değiştirmek için `macchanger` adlı pakete ihtiyacınız olacak. Çoğu dağıtımda dahili olarak gelmediğinden aşağıdaki komutlarla kurabilirsiniz. |
||||
|
||||
Debian tabanlı dağıtımlar için: `sudo apt-get install macchanger` |
||||
|
||||
RPM tabanlı dağıtımlar için: `sudo yum install macchanger` |
||||
|
||||
Macchanger bir komut satırı yazılımı olduğundan uçbirimden kullanmanız gerekecek. |
||||
|
||||
`macchanger --help` komutu size aşağıdaki çıktıyı verecektir. |
||||
|
||||
|
||||
``` |
||||
GNU MAC Changer |
||||
Usage: macchanger [options] device |
||||
|
||||
-h, --help Print this help |
||||
-V, --version Print version and exit |
||||
-s, --show Print the MAC address and exit |
||||
-e, --ending Don't change the vendor bytes |
||||
-a, --another Set random vendor MAC of the same kind |
||||
-A Set random vendor MAC of any kind |
||||
-p, --permanent Reset to original, permanent hardware MAC |
||||
-r, --random Set fully random MAC |
||||
-l, --list[=keyword] Print known vendors |
||||
-b, --bia Pretend to be a burned-in-address |
||||
-m, --mac=XX:XX:XX:XX:XX:XX |
||||
--mac XX:XX:XX:XX:XX:XX Set the MAC XX:XX:XX:XX:XX:XX |
||||
|
||||
Report bugs to https://github.com/alobbs/macchanger/issues |
||||
``` |
||||
Buradaki önemli parametreler ve işlevleri şu şekilde: |
||||
|
||||
* `--another`: Cihazınızda tanımlı olan MAC adresine benzer yeni bir MAC adresi üretir. |
||||
* `--permanent`: Cihazınızın MAC adresini orjinal MAC adresine döndürür. |
||||
* `--random`: Tamamen rastgele bir MAC adresi oluşturur. |
||||
* `--bia`: Cihazın MAC adresinin değiştirildiğini belli etmez. |
||||
* `--ending`: Cihazın markasına uygun MAC adres oluşturur. |
||||
|
||||
Macchanger ile işlem yapmadan önce cihazınızla ilgili iki işlem daha yapmanız gerekli. Bunlardan ilki MAC adresini değiştireceğiniz aygıtın adını öğrenmek diğeri de ağ aygıtlarını kapatmak. |
||||
|
||||
### Aygıt adını öğrenmek |
||||
|
||||
Ağ aygıtınızın adını öğrenmek için neredeyse her dağıtımda `ip a` komutunu kullanabilirsiniz. Aşağıdaki gibi bir çıktı alacaksınız: |
||||
|
||||
``` |
||||
1: lo: <LOOPBACK,UP,LOWER_UP> mtu 65536 qdisc noqueue state UNKNOWN group default qlen 1000 |
||||
link/loopback 00:00:00:00:00:00 brd 00:00:00:00:00:00 |
||||
inet 127.0.0.1/8 scope host lo |
||||
valid_lft forever preferred_lft forever |
||||
inet6 ::1/128 scope host |
||||
valid_lft forever preferred_lft forever |
||||
2: enp0s25: <NO-CARRIER,BROADCAST,MULTICAST,UP> mtu 1500 qdisc fq_codel state DOWN group default qlen 1000 |
||||
link/ether xx:xx:xx:xx:xx:xx brd ff:ff:ff:ff:ff:ff |
||||
3: wlp2s0: <BROADCAST,MULTICAST,UP,LOWER_UP> mtu 1500 qdisc noqueue state UP group default qlen 1000 |
||||
link/ether xx:xx:xx:xx:xx:xx brd ff:ff:ff:ff:ff:ff |
||||
inet 192.168.1.105/24 brd 192.168.1.255 scope global dynamic noprefixroute wlp2s0 |
||||
valid_lft 85820sec preferred_lft 85820sec |
||||
inet6 fde8:342f:910a:0:b98d:52b:15b8:8b9/64 scope global temporary dynamic |
||||
valid_lft 86389sec preferred_lft 14389sec |
||||
inet6 fde8:342f:910a:0:4e81:87ba:a068:4f7e/64 scope global dynamic mngtmpaddr noprefixroute |
||||
valid_lft 86389sec preferred_lft 14389sec |
||||
inet6 fe80::3726:985a:a2e5:5509/64 scope link noprefixroute |
||||
valid_lft forever preferred_lft forever |
||||
``` |
||||
Bu çıktı karmaşık görünebilir ama iki parametreye ihtiyaç olacak basitçe. |
||||
|
||||
* 2. numarada `enp0s25` isimli aygıt kablolu ağ aygıtının adı. |
||||
* 3. numaradaki `wlp2s0` isimli aygıt ise kablosuz ağ aygıtının adı. |
||||
|
||||
Basitçe `nmcli` komutu dağıtımınızda mevcutsa size daha derli toplu bir çıktı verecektir. |
||||
|
||||
Şayet uçbirim ile uğraşma istemiyorsanız dağıtımınızın ayarlarına girip ağ aygıtlarını seçip detaylarını incelediğinizde aygıtın adını orada da bulabilirsiniz. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
### Ağ aygıtını devredışı bırakmak |
||||
|
||||
Hangi aygıtın MAC adresini değiştireceğinize karar verdikten sonra değiştireceğiniz aygıtın devredışı bırakılması gerekiyor. Bunu uçbirimden yapmak isterseniz aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz: |
||||
|
||||
Wifi'ı devredışı bırakmak için: `nmcli radio wifi off` |
||||
|
||||
Tüm ağı devredışı bırakmak için: `nmcli networking off` |
||||
|
||||
Bu işlemi de uçbirimden yapmak istemiyorsanız dağıtımınızın ağ ayarlarından hem WiFi hem de ağ aygıtlarının tamamını devredışı bırakabilirsiniz. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
### MAC adresi değiştirmek |
||||
|
||||
MAC adresini tamamen rastgele değiştirmek en iyi seçeneklerden biri olacaktır. Bunun için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz. |
||||
|
||||
`sudo macchanger --random [ağ aygıt adı]` |
||||
|
||||
Şayet işlem başarılı olursa aşağıdaki çıktıyı alacaksınız: |
||||
|
||||
``` |
||||
Current MAC: 1a:0d:33:53:bf:97 (Samsung Electronics Co.,LTD) |
||||
Permanent MAC: 1a:0d:33:53:bf:97 (Samsung Electronics Co.,LTD) |
||||
New MAC: 86:40:e5:7b:3e:c1 (unknown) |
||||
``` |
||||
|
||||
Bu noktada `--bia` ve `--ending` parametrelerini ekleme kararı alınabilir. Bu durum tamamen içinde bulunduğunuz koşulun gerekliliklerine bağlı. |
||||
|
||||
### Orjinal MAC adresine dönmek |
||||
|
||||
Bunun için basitçe aşağıdaki komutu çalıştırabilirsiniz: |
||||
|
||||
`sudo machanger --permanent [ağ aygıtı]` |
||||
|
||||
## Android |
||||
|
||||
Modern Android cihazlar wifi kartının MAC adresini rastgele değiştirme seçeneğine hali hazırda sahipler. Bu seçeneği `Ayarlar > Ağ ve internet > Kablosuz > ağ ismi > Gelişmiş > Gizlilik` altında bulabilirsiniz. `Tamamen rastgele MAC adresi` seçeneğini seçerseniz cihazınız seçtiğiniz ağa her bağlandığında yeni bir MAC adresi kullanacaktır. |
||||
|
||||
|
||||
|
Before Width: | Height: | Size: 34 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 45 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 90 KiB After Width: | Height: | Size: 90 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 79 KiB After Width: | Height: | Size: 79 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 68 KiB After Width: | Height: | Size: 68 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 91 KiB After Width: | Height: | Size: 91 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 72 KiB After Width: | Height: | Size: 72 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 54 KiB After Width: | Height: | Size: 54 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 64 KiB After Width: | Height: | Size: 64 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 71 KiB After Width: | Height: | Size: 71 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 50 KiB After Width: | Height: | Size: 50 KiB |
@ -1,126 +0,0 @@ |
||||
# OnionShare ile Tor üzerinden dosya paylaşımı |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
OnionShare, Tor üzerinden dosya paylaşımı yapabilmenizi, web sitesi servis edebilmenizi ve mesajlaşabilmenizi sağlayan bir özgür yazılımdır. Tor'un yapısı sayesinde tüm paylaşımlarınız ve mesajlarınız arada merkezi bir sunucu olmaksızın P2P (Peer to Peer) olarak iletilir. |
||||
|
||||
<!-- toc --> |
||||
|
||||
## Kurulum |
||||
|
||||
### GNU/Linux |
||||
|
||||
OnionShare, GNU/Linux için Snap ya da Flatpak paketleri halinde dağıtılmaktadır. Bu örnekte snap kullanılacaktır. Eğer sisteminizde snap yoksa, [buraya tıklayarak](https://snapcraft.io/docs/installing-snapd) nasıl kuracağınızı öğrenebilirsiniz. |
||||
|
||||
Eğer sisteminizde "Snap Store" kuruluysa, OnionShare'ı [buraya tıklayarak](snap://onionshare) Snap Store üzerinden indirebilirsiniz. |
||||
|
||||
Bir uçbirim (terminal) penceresi açıp aşağıdaki komutu çalıştırın: |
||||
|
||||
```bash |
||||
sudo snap install onionshare |
||||
``` |
||||
|
||||
Bu komutun ardından snap OnionShare'ı kuracaktır. |
||||
|
||||
### Mac OS |
||||
|
||||
[_Bu bölüme katkı verebilirsiniz_](https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik) |
||||
|
||||
### Windows |
||||
|
||||
[_Bu bölüme katkı verebilirsiniz_](https://git.oyd.org.tr/oyd/guvenlik) |
||||
|
||||
## Tor'a bağlanma |
||||
|
||||
OnionShare açıldıktan sonra öncelikle Tor ağına bağlanmaya çalışacaktır. Eğer bağlanamazsa sağ alttaki dişliye tıklayın. Aşağıdaki gibi bir pencere açılacaktır: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Buradaki "Tor köprü desteği" kısmındaki ayarı "Yerleşik obfs4 değiştirilebilir taşıyıcıları kullan" seçeneğiyle değiştirin ve "Tor bağlantısını test et" butonuna basın. OnionShare Tor'a bağlanmayı deneyecek ve eğer başarılı olursa aşağıdaki gibi bir pencere çıkacaktır: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
## Dosya gönderme |
||||
|
||||
OnionShare ile Tor üzerinden dosya paylaşmaya başlamak için, ana menüden "Dosya paylaşın" seçeneğine tıklayın: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Ardından açılan pencereye paylaşmak istediğiniz dosyaları sürükleyin ya da sağ alttaki "Ekle" butonuna basın: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Dosyalarınızı ekledikten sonra "Paylaşmaya başla" düğmesine basın. Eğer dosyalarınızı birden fazla kişi indirecekse veya tek tek indirilmesine izin vermek istiyorsanız, "Dosyalar gönderildikten sonra paylaşmayı durdur" seçeneğini kaldırın. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Eğer isterseniz, dosyalarınızın paylaşılacağı bir zaman aralığı da belirleyebilirsiniz. Bunun için "Gelişmiş ayarları göster" bağlantısına tıklayıp aşağıdaki gibi saatleri ayarlayabilirsiniz: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Paylaşım başladığında, aşağıdaki gibi bir bağlantı gösterilecektir. Bu bağlantıyı dosyayı almasını istediğiniz kişilere gönderdiğinizde, paylaştığınız kişiler bağlantıyı Tor tarayıcısına yapıştırıp dosyayı indirebilirler. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Gönderdiğiniz bağlantıya Tor tarayıcısı aracılığıyla giren kişiler aşağıdaki gibi bir sayfayla karşılaşır ve buradan dosyalarınızı indirebilir: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Dosyalarınızın indirilme durumunu sağ taraftaki yukarı ok butonuna basarak görebilirsiniz: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
## Dosya alma |
||||
|
||||
OnionShare ile başkalarına dosya gönderebileceğiniz gibi, başka birisinin size dosya göndermesini de sağlayabilirsiniz. Bunun için ana menüden "Dosya alın" seçeneğine tıklayın. Daha sonra dosyaların kaydedileceği yeri seçin ve "Alma modunu başlat" butonuna basın: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Ardından çıkan bağlantıyı dosya gönderecek kişilerle paylaşın. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Bu bağlantıya Tor tarayıcısı ile erişenler, aşağıdaki gibi bir ekranla karşılaşacaklar: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Buraya dosya yüklendiğinde, gönderilen dosya bir önceki adımda belirttiğiniz dizine kaydedilecektir. |
||||
|
||||
## Web sitesi servis etme |
||||
|
||||
OnionShare'ın bir web sitesi barındırma özelliği de mevcuttur. Bu yöntemle servis ettiğiniz web sitelerine, aynı diğer ".onion" web siteleri gibi Tor tarayıcısı üzerinden erişilebilir. Ancak sürekli canlıda olmasını istediğiniz bir web siteniz varsa, OnionShare yerine kuracağınız bir sunucu üzerinden bunu yapmanız daha sağlıklı olacaktır. |
||||
|
||||
Web sitesi servis etmek için ana menüden "Web sitesi barındırın" seçeneğini seçin. Çıkan sayfaya servis etmek istediğiniz web sitesinin dosyalarını sürükleyin ya da "Ekle" butonundan tek tek ekleyin: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Dosyalarınızı ekledikten sonra, sitenizin erişilebilirliğini artırmak için "Parola kullanma" seçeneğini seçin. Eğer web siteniz dış kaynaklardan veri çekiyorsa (ör. Google fontları, JS CDN vb.) "İçerik Politikası Başlığı gönderme" seçeneğini de seçin. Ayarları tamamladıktan sonra "Paylaşmaya başla" butonuna basın: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
OnionShare'ın size verdiği bağlantıya giren herkes web sitenize erişebilir: |
||||
|
||||
 |
||||
 |
||||
|
||||
## Mesajlaşma |
||||
|
||||
OnionShare üzerinden mesajlaşma da mümkündür, ancak mesajlarınız herhangi bir şekilde şifrelenmediği için (Tor'un kendi şifreleme sistemi hariç) kullanmanız tavsiye edilmemektedir. |
||||
|
||||
Mesajlaşma odası açmak için ana menüden "Anonim olarak sohbet edin" seçeneğini seçin ve açılan sayfada "Sohbet sunucusunu başlat" butonuna basın: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Daha sonrasında sohbet odasına insanları davet etmek için çıkan bağlantıyı paylaşın: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Daha sonra Tor tarayıcısı üzerinden odaya girin. Sol taraftaki kutudan takma adınızı değiştirebilirsiniz, sohbete giren kullanıcılar o kutunun altında görünecektir: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
|
||||
|
||||
|
||||
|
||||
|
||||
|
Before Width: | Height: | Size: 52 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 21 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 63 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 59 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 46 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 39 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 41 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 32 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 20 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 42 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 12 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 71 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 21 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 18 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 43 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 15 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 42 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 56 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 18 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 108 KiB |
@ -1,168 +0,0 @@ |
||||
# Pi Hole ile Ev Ağını Güvene Almak |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
<!-- toc --> |
||||
|
||||
## Pi Hole nedir? |
||||
|
||||
Pi Hole, ev ağları gibi özel ağlarda kullanmak için geliştirilmiş, ağ seviyesinde reklam ve takipçileri engellemenize yarayan özgür bir yazılımdır. Pi Hole sayesinde ağınıza bağlanan tüm cihazların DNS istekleri Pi Hole üzerinden geçerek filtrelenir ve reklam/takip amaçlı istekler engellenmiş olur. Tarayıcılar gibi geniş spektrumlu engelleyicilerin kullanılamadığı uygulamaları veya PlayStation gibi eklenti desteği bulunmayan cihazları da reklam ve takip amaçlı isteklere karşı koruyabilirsiniz. |
||||
|
||||
## Ön gereksinimler |
||||
|
||||
- Bir adet tek kart bilgisayar (Raspberry Pi, Orange Pi vs.) |
||||
- Raspbian, Ubuntu 16.04+ ya da Debian 9+ |
||||
- 512 MB RAM |
||||
- Ethernet kablosu |
||||
- Cihaza atanmış statik IP (DHCP tarafından) |
||||
|
||||
Eğer halihazırda bu işe özgüleyebileceğiniz bir tek kart bilgisayarınız yoksa, fiyat açısından Orange Pi Zero kullanmanız tavsiye edilmektedir. Yaklaşık 180 TL civarında Türkiye'den tek başına, 160 TL bandında ise AliExpress'ten kutusu ve ek kartıyla birlikte temin edebilirsiniz. _(Son fiyat güncellemesi: 24 Şubat 2021)_ |
||||
|
||||
## Kurulum |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Tek kart bilgisayarınızı Ethernet kablosu ile ağa bağladıktan sonra, kullandığınız yönlendiricinin paneline giriş yapıp hangi IP adresini aldığını kontrol edin. Yönlendirici paneliniz genellikle `192.168.1.1` adresinde (bulunduğunuz subnetin ilk IP adresi) bulunur, eğer erişemezseniz yönlendiricinizin modelini web'de arayarak ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Eğer bu yöntemi kullanmak istemezseniz, GNU/Linux üzerinde kullanabileceğiniz `netdiscover` yazılımı da işinizi görecektir. `sudo netdiscover` komutunu çalıştırdıktan sonra aşağıdaki gibi Pi Hole kuracağınız cihazın IP adresini öğrenebilirsiniz: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Sonrasında cihazınıza bir adet statik IP adresi atamanız gerekecek, yönlendiricinizin modeline göre farklı bir arayüzle karşılaşabilirsiniz. Bu sebepten gerektiğinde web'de arama yaparak ilerlemenizi öneririz. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Yukarıda görüldüğü gibi `192.168.1.254` adresi Pi Hole kuracağımız cihaza atanmış oldu. Ancak bu değişiklik cihazı yeniden başlattığınızda geçerli olacak, dolayısıyla ilk bağlantıda hala bir önceki menüde gördüğünüz IP adresini kullanmanız gerekiyor. |
||||
|
||||
Bir uçbirim (terminal) açıp SSH ile cihazınıza bağlanın: |
||||
|
||||
```bash |
||||
ssh root@192.168.1.194 |
||||
``` |
||||
|
||||
Buradaki örnekte cihaz olarak Orange Pi Zero kullanıldığı için kullanıcı adı root olarak alınmıştır. Eğer Raspberry Pi kullanacaksanız, varsayılan kullanıcı adı `pi`, varsayılan parola ise `raspberry`'dir. |
||||
|
||||
Eğer Windows kullanıyorsanız, SSH için [PuTTY](https://www.putty.org/) kullanabilirsiniz. |
||||
|
||||
Eğer cihazınıza ilk defa bağlanıyorsanız, sorulan soruya `yes` cevabını verin. Aşağıdaki gibi bir prompt görüyorsanız cihazınıza başarıyla bağlanmış olacaksınız: |
||||
|
||||
``` |
||||
root@OrangePI:~ # |
||||
|
||||
# ya da Raspberry Pi için |
||||
|
||||
pi@raspberry:~ $ |
||||
``` |
||||
|
||||
Aşağıdaki komutu çalıştırarak kuruluma başlayabilirsiniz: |
||||
|
||||
|
||||
```bash |
||||
curl -sSL https://install.pi-hole.net | bash |
||||
``` |
||||
|
||||
Bu komutu çalıştırdığınızda şöyle bir görüntü sizi karşılayacak ve ardından bir süre gerekli paketler kurulacak. https://it-explain.com/linux-random-mac-address-on-boards-orangepi-nanopi/ |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Bir süre sonra karşınıza bir ncurses menü gelecek ve bağış yapmanızı hatırlatan veya statik IP'ye ihtiyaç duyduğunuzu söyleyen çeşitli uyarılarda bulunacak. Bunlara OK cevabını verip devam edin. Sonrasında şöyle bir soruyla karşılaşacaksınız: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Bu noktada eğer kablolu bağlantı üzerinden iletişim kurmak istiyorsanız (şiddetle tavsiye edilir) eth0 seçeneğini seçip devam edin. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Bir sonraki adımda yukarıdaki DNS sağlayıcı seçimi ile karşılaşacaksınız. Arzu ettiğiniz bir DNS sağlayıcıyı seçebilirsiniz, ancak mahremiyetiniz ve daha iyi bir deneyim için [OpenNIC](https://opennic.org) üzerinden hizmet almanız şiddetle tavsiye edilir. OpenNIC kullanmak için "Custom" seçeneğini seçin ve tarayıcınızdan OpenNIC'in web sitesi olan <https://opennic.org> adresine girin. OpenNIC ana sayfasında size en yakın DNS sunucularını sıralayacaktır. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Buradan aldığınız DNS sunucu bilgilerini aşağıdaki gibi girebilirsiniz. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Daha sonrasında çıkan liste ayarını olduğu gibi bırakın ve devam edin. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Yukarıdaki menüde varsayılan olarak hem IPv4 hem de IPv6 üzerinden gelecek istekler engellenecektir. IPv6 Türkiye'de kullanılamadığından, arzu ederseniz kaldırabilirsiniz; ancak AirVPN gibi VPN servis sağlayıcıları veya Freifunk gibi ağlar IPv6 adreslemesi yapmaktadır. |
||||
|
||||
|
||||
Bir sonraki adımda statik IP'nizi onaylayın ve devam edin, ardından çıkan uyarıyı da onaylayın. Web yönetim arayüzünün yüklenip yüklenmeyeceği sorusuna "Evet" cevabını verin ve devam edin. Ardından sorulan tüm sorulara varsayılan cevaplarını verin ve kurulumu bitirin. |
||||
|
||||
Her şey kurulduğunda aşağıdaki gibi bir uyarıyla karşılaşacaksınız: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
### MAC adresi sabitleme |
||||
|
||||
Bazı durumlarda, özellikle Orange Pi cihazlarda her açılışta MAC adresi rastgele seçilebilmektedir. Bunun için cihazınızın MAC adresini sabitlemeniz gerekir, bu işlemi aşağıdaki komutu çalıştırıp dosyayı düzenleyerek yapabilirsiniz: |
||||
|
||||
``` |
||||
nano /etc/network/interfaces.d/eth0 |
||||
``` |
||||
|
||||
Açtığınız dosyaya mevcut MAC adresinizi aşağıdaki gibi ekleyin: |
||||
|
||||
``` |
||||
auto eth0 |
||||
iface eth0 inet dhcp |
||||
hwaddr 02:42:61:cd:c5:a2 |
||||
``` |
||||
|
||||
Ctrl+O ve Ctrl+X kısayollarıyla kaydedip çıkın. |
||||
|
||||
|
||||
|
||||
## Yönlendirici ayarları |
||||
|
||||
Şimdi yönlendiricinizdeki DNS ayarlarını Pi Hole'a yönlendirmeniz gerekiyor. Bunun için yine yönlendiricinizin yönetim paneline girin ve DNS yapılandırmasını bulun: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Daha sonra Pi Hole'un kurulu olduğu cihazın IP adresini ekleyin: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Kaydedip çıkın. İşlem tamamlandığında <http://pi.hole> adresine tarayıcınızdan erişebilmeniz gerekir. Eğer erişemiyorsanız yönlendiricinizi yeniden başlatın. |
||||
|
||||
|
||||
## Web arayüzü |
||||
|
||||
|
||||
Tarayıcınızı açıp adres çubuğuna Pi Hole cihazınıza atadığınız IP adresini yazdığınızda veya <http://pi.hole> adresine girdiğinizde aşağıdaki gibi bir ekranla karşılaşacaksınız: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Daha sonrasında "Did you mean to go to the admin panel?" bağlantısına tıkladığınızda yönetim paneli karşınıza çıkacak: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Buradan "Login" seçeneğini seçip kurulumda size verilen parolayı girin. Eğer parolayı hatırlamıyorsanız, Pi Hole cihazınıza erişip `pihole -a -p` komutunu çalıştırırsanız yeniden parola oluşturabilirsiniz. |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Giriş yaptıktan sonra şöyle bir panel sizi karşılayacak: |
||||
|
||||
 |
||||
|
||||
Buradan bazı alan adlarına izin verebilir, yeni alan adlarını kara listenize ekleyebilirsiniz. Bunun haricinde yerel DNS kayıtları oluşturabilir, örneğin `masaustu.lan` alan adının masaüstü bilgisayarınıza yönlenmesini sağlayabilirsiniz. |
||||
|
||||
## Bilinen sorunlar ve çözümler |
||||
#### Pi Hole kendi kendine çalışmayı durduruyor |
||||
|
||||
Pi Hole'un bazı durumlarda kendi kendine çalışmayı durdurup isteklere yanıt vermemesi durumu oluşabilmektedir. Bu durum, sistem saatinizin ayarlı olmamasından kaynaklanmaktadır. Sorunu aşağıdaki komutu kullanarak `ntp` servisini kurup, sistem saatinizi zaman sunucularıyla senkronize ederek çözebilirsiniz. |
||||
|
||||
``` |
||||
sudo apt-get install ntp |
||||
``` |
||||
|
||||
## Sonuç |
||||
|
||||
Artık Pi Hole sayesinde daha güvenli bir ağa sahip oldunuz, ancak Pi Hole'un yetenekleri bununla sınırlı değil elbette. [Resmi web sitesinde](https://pi-hole.net) yer alan belgelerde, tüm trafiği Tor üzerinden yönlendirmekten Pi Hole üzerinde basit bir web sunucusu çalıştırmaya kadar pek çok ek özelliği nasıl kullanabileceğiniz anlatılıyor. Keyifli okumalar dileriz. |
||||
|
||||
---- |
||||
|
||||
Pi Hole web sitesi: <https://pi-hole.net> |
||||
|
Before Width: | Height: | Size: 46 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 58 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 30 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 24 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 55 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 36 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 295 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 62 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 23 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 143 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 374 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 32 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 70 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 133 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 123 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 31 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 28 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 23 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 40 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 20 KiB |
|
Before Width: | Height: | Size: 53 KiB After Width: | Height: | Size: 53 KiB |
Some files were not shown because too many files have changed in this diff Show More
Loading…
Reference in new issue