@ -12,13 +12,12 @@ Bu açıdan cihazların göz önünden ayrılmaması en önemli tedbir olsa da,
Yakın bir zamana kadar, bir cihazın açılıp açılmadığını öğrenmeye en hevesli kişiler, bize chazları çoğunlukla kaçamak garantiler kapsamında satan şirketlerdi. Cihazların çeşitli alanları üzerinde, çoğunlukla bir vida veya kapağın eşiğinde bulunan "açılırsa garanti kapsamı biter" kapsamındaki etiketler, "tamper evident" yani emniyet etkietleri bu amaç doğrultusunda kullanılmaktadır. Bu etiketler çeşitli mekanik ve kimyasal yöntemlerle etiketin açılıp kapandığını belli eden özelliklerle donatılmakla olağan kullanıcı için belli etmeden müdahaleyi çok zorlaştırmaktadır.
Ancak; sizi, bilgisayarınızı ve kullandığınız etiketi bilen veya dünyadaki her güvenlik etiketinden bir tane bulundurmaya gücü yetecek bir saldırgan için bu etiketlerin bir engel teşkil ettiği söylenemez. Bilgisayarınızdaki etiket çıkarılıp yerine aynısından bir tane yapıştırılmış olursa cihazınıza müdahale edildiğine dair nasıl bir izlenim edinilebilir? Güvenlik etiketleri seri üretim ürünlerdir, belirli bir tasarımda ve topluca üretilir. Bu durum, etiketlerin fiziksel özelliklerini belirli kıldığından iki etiket arasındaki fark da felsefi düzeyde kalmaktadır.
Belirlenebilirlik bir sorun olduğu zaman, çözüm neredeyse her zaman belirlenemezlikle yani [entropi](https://en.wikipedia.org/wiki/Entropy_(statistical_thermodynamics)) ile çözülmektedir. [Parolalarınızı koruyan](beseri_guvenlik/parolalar.md) entropi olduğu gibi, cihazınızı koruyacak etiket de entropiden faydalanır. Bir saldırgan dünyada seri üretimde bulunan bir etiketi satın alabilir, özel ürettirmiş olsanız bile bilgi sahibi olduğu bir etiketin aynısından yaptırabilir; lakin tamamen rastgele olan bir etiketten üretmesi çok ama çok zordur.
Belirlenebilirlik bir sorun olduğu zaman, çözüm neredeyse her zaman belirlenemezlikle yani [entropi](https://en.wikipedia.org/wiki/Entropy_(statistical_thermodynamics)) ile çözülmektedir. [Parolalarınızı koruyan](parolalar.md) entropi olduğu gibi, cihazınızı koruyacak etiket de entropiden faydalanır. Bir saldırgan dünyada seri üretimde bulunan bir etiketi satın alabilir, özel ürettirmiş olsanız bile bilgi sahibi olduğu bir etiketin aynısından yaptırabilir; lakin tamamen rastgele olan bir etiketten üretmesi çok ama çok zordur.
Bu sorunun çözümü olarak; Eric Michaud ve Ryan Lackey, [Chaos Computer Club'ın](https://www.ccc.de/en/club) [30c3](https://media.ccc.de/v/30C3_-_5600_-_en_-_saal_1_-_201312301245_-_thwarting_evil_maid_attacks_-_eric_michaud_-_ryan_lackey) konferansında yaptıkları sunumda, neredeyse her kozmetik dükkanında bulunabilecek simli ojeyi önermişlerdir. Fikir, ojenin içerdiği simlerin her boyamada tamamen rastgele sonuçlar vermesine dayanmaktadır. Bu yöntemle, cihazın vidalarına ve/veya portlarına simli oje ile mühürler yapılmakta ve bu mühürler gerektiğinde kontrol edilerek bozulup bozulmadığından görece emin olunabilmektedir. Ayrıca, mührü aynı şekilde oluşturmak veya bir iz bırakmadan çıkarıp yerine takmak pek kolay bir iş değildir.
Orcun Serce